БаоөЖ №11 Тақырыбы: Эрозияның пайда болу себептері мен заңдылықтары Топырақты эрозиядан қорғау, оның туындау себептері Мақсаты
жүктеу/скачать 266,44 Kb.
|
БАОӨЖ.1,2
Документ Microsoft Word (5)
| 2.Топрақты эрозиядан қорғау.Топырақ ізденістерінде, ірі, орта, масшабы топырақ қатарларын жасауда, эрозия даму дәрежесіне сәйкес, арнаулы топырақ эрозиясы картограммаларын дайындайды. Дала жағдайында топырақтың эрозияға шалдығуын байқағанда және оның түрі мен дәрежесін картаға түсіргенде, мыналарды ескеру керек-су немесе желмен топырақ қабаттарының бұзылу мөлшері, жырту қабатын құратын жиек және оның құнарлығы В.Докучаев атындағы Топырақ институтының ұсынысы («КСРО топырақтарын жіктеу және диагностикалау»,1977) бойынша су эрозиясына шалдыққан топырақтар сәл,орташа және аса шайылған болып бөлінеді.
Мысалы: а) Қара топырақта тұрақты жырту қөабатының тереңділігі 22 см –ге дейін қалың немесе орташа қабатты типшелері бөлінеді (бастапқы гумустық жиек (А1+В1) қалыңдығы 50 см-ден терең ) Сәл шайылған түрінде А жиегінің 30 процентке дейінгісі шайылған,жырту қабатының түсі өзгермеген; топырақ жамылғысының бетінде кіші жыралар кездеседі; орташа шайылғанда А жиегінің жартысынан көбі шайылған; жырту қабатының қоңырлау реңді; аса шайылған А жиегінің түгел және В1 жиекшесінің жартысынан айрылған, жырту қабатының түсі қоңыр, топырақ жамылғысының беті ірікесекті және қабыршақтануға бейім; б) қара-қоңыр топырақтың сәл шайылған түрінде бастапқы гумус жиегінің (А+В1) 30 процентке дейінгісі шайылған, В1 жиекшесінің жоғарғы бөлігі жыртыла бастаған; Орташа шайылған түрінде А+В1 жиегінің 30-50 проценті шайылған, В1 жиекшесінің көп бөлігі немесе ол түгелдей жыртылады; Аса шайылған түрінде гумус жиегінің едәуір бөлігі шайылған; Орташа шайылғанда –гумус жиегі жартылай немесе түгел шайылған, Вх жиекшесі жартылай немесе түгел шайылған; ВК жиегінің асты немесе С жиегі жыртылады. Р.Жанпеисов (1977),жел эрозиясына шалдығу дәрежесіне қарай, ҚР құрғақ дала аймағының топыраған (қара-қоңыр) былай жіктеген
жүктеу/скачать 266,44 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|