Батыс және Солтүстік Европаның шағын мемлекеттері



бет3/4
Дата04.11.2023
өлшемі1,11 Mb.
#189336
1   2   3   4
Байланысты:
Дәріс 6.

Бірінші дүниежүзілік соғыс аяқталғаннан кейін Норвегияның экономикалық жағдайы күрделі болып қала берді. 1921 жылдың аяғында елдің сауда флотының үштен бірі қаусырап тұрды.
1920 жылдардың аяғында Норвегия экономикасы тоқырау жағдайынан шықты, бірақ 1930 жылдың күзінде әлемдік экономикалық дағдарыс оған жетті. Мовинкельдің либералды Үкіметі экономиканы тұрақтандыру үшін бірқатар шаралар қабылдады: банктерге көмектесу үшін Ұлыбританиядан несие алынды, астық саудасына мемлекеттік монополия қайта енгізілді.
1933 жылғы сайлаудан бастап, социал-демократиялық Норвегиялық жұмысшы партиясы 150-ден стортингте 69 орын алады, НЖП басқарушы партияға айналады. Бірнеше онжылдықтар бойы (2001 жылғы сайлауға дейін) НЖП Парламенттегі орындардың 40% - дан астамын тұрақты түрде алды, ал 1945 жылдан 1959 жылға дейін сайлауда ондағы орындардың көпшілігін алды.
Стортинг (норв. Stortinget, букв. «большое собрание») — однопалатный парламент Норвегии. Состоит из 169 депутатов (Stortingsrepresentant),
1935 жылы Норвегиялық жұмысшылар партиясы Й. Нюгорсволл басшылығымен парламенттік көпшілік үкіметті құрды. Ол кәсіпорындарды қолдау үшін мемлекеттік қор құрды, мемлекеттік өнеркәсіптік банк, астық, сүт, балық сатуды орталықтандырды. Компанияның кірістерінен аударымдар есебінен өндіріс құлдырау кезеңінде компаниялар мен олардың жұмысшыларын қамтамасыз етуге арналған арнайы қорлар құрылды. 1935 жылдың көктемінен бастап Норвегия біртіндеп дағдарыстан шыға бастады.
Йохан Нюгорсволл
ДАНИЯ
Дания экономикасы үшін соғыстан кейінгі кезең әсіресе қиын болды. Социал-демократиялық партияның басшылығы капиталистік қайта құру мен рационализацияны жүзеге асыру үшін қолдан келгеннің бәрін жасады. Әлемдік экономикалық дағдарыстың нәтижесінде Дания экономикасының жағдайы өзгерді. Дания ірі державаларға тәуелді (негізінен Германия мен Англия) болды. Социал-демократиялық үкіметтер неміс фашизміне жеңілдік жасады.
Рационализация на производстве — поиск более оптимальных способов организации труда, более эффективных способов производства, усовершенствования и упрощения технологического процесса.
    • 1918 ж., 11 ақпан-негізгі өнімдер мен алыпсатарлықтың қымбаттығына наразылық ретінде Копенгаген жұмысшылары биржаға шабуыл жасайды.
    • 13 қараша-қараша төңкерісінің әсерінен Германияда жасыл базар алаңында жаппай демонстрация өткізіледі. Олар 8 сағаттық жұмыс күнін енгізуге ұмтылады.
    • 1 желтоқсан-Исландия Даниядан жеке корольдік одақ шеңберінде тәуелсіздік алды.
    • 1920 ж. - жұмысшы табының өмірлік деңгейіне шабуылдың басталуы: локауттар, жалақының төмендеуі, жұмыссыздық.
    • Локаут- закрытие предприятия и массовое увольнение рабочих как средство борьбы буржуазии против рабочего класса.
    • 29 Наурыз - "Пасха төңкерісі": патша заңды түрде сайланған үкіметті отставкаға жіберіп, оны консервативті Үкіметке ауыстырды. Кәсіподақтар бұған корольді жалақыны көтеруге және ригсдагқа (парламент) жаңа сайлау өткізуге келісуге мәжбүр ететін жалпы ереуілге шақыру арқылы жауап береді.



    • Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет