4 есеп. Орын ауыстыру векторының х осіндегі проекциясы sx=5.2м, ал у осіндегі проекциясы sу=3м болатындай, координаталары x0=-3м және у0=1м бастапқы нүктеден дене белгілі бір жол жүріп өтті. Дененің соңғы орнының координаталарын табыңыз?
Жауабы: х=2,2 м, у=4 м.
5 есеп. Егер массасы 500 кг дененің координатасы заңдылығымен өзгеретін болса,онда оған әсер ететін күштің проекциясын табыңыз?
Шешуі: .
Жауабы: .
Сақталу заңдары
6 есеп. Радиустары бірдей болат шар 1 м/с, ал алюминий шар 4 м/с жылдамдықпен қозғалады. Бұл шарлардың қайсысының импульсі үлкен және неше есе?
Жауабы: . Алюминий шардың импульсі болат шардың импульсінен 1,38 есе үлкен.
7 есеп. Массасы 8 г, жылдамдығы 600 м/с оқтың импульсіне тең болу үшін, массасы 160 г хоккей шайбасы қандай жылдамдықпен қозғалуы керек?
Жауабы: , .
8 есеп. Айналу осіне қатысты Жер шарының инерция
T=24 сағ*3600=86400 с
I=? , L=?
Шешуі:
Шардың инерция моменті
Қозғалыс мөлшерінің моменті
Жауабы: , .
9 есеп. Радиусы R=0,2 м біртекті дискінің құрсауына F=98,1 H тұрақты жанама күш түсірілген. Дискі айналған уақытта оған үйкеліс күшінің моменті Мүйк=4,9 Нм әсер етеді. Дискі 2 тұрақты бұрыштық жылдамдықпен айналады деп есептеп, дискінің массасын табыңыз ?
Берілгені:
R=0,2 м
F=98,1 H
Мүйк=4,9 Нм
2
m–?
Анализ:
Денеге түсірілген күш моментінен Мүйк –ті шегеріп
,
инерция моментін табамыз ;
Біртекті тұтас дискінің инерция моменті .
осыдан дискінің массасын анықтаймыз ;
Шешуі:
.
Жауабы: .
10 есеп. Ұзындығы 1м және салмағы 0,5 кг біртекті стержень вертикаль жазықтықта стерженнің ортасынан өтетін горизонталь осьті айналады. Егер айналдырушы момент 9,81*10-2 Нм тең болса, стержень қандай бұрыштық жылдамдықпен айналар еді ?
Берілгені:
l= 1м
m=0,5 кг
M=9,81*10-2 Нм
?
Шешуі:
Инерция моменті I-ге тең денеге түсірілген күш моменті
.
Бұдан бұрыштық үдеуді табамыз
Стерженнің инерция моменті
Стерженнің бұрыштық жылдамдығы
Жауабы: .
11 есеп. Инерция моменті I= 63,6 кг м2–ге тең маховик тұрақты бұрыштық жылдамдықпен айналады. Маховикті t=20 c ішінде тоқтататын М тежеуіш моментін табыңыз?
Берілгені:
I= 63,6 кг м2
t=20 c
М–?
Шешуі:
Маховикті тоқтататын тежеуіш моменті ,
тұрақты бұрыштық жылдамдық ,
формулаларды орнына қойсақ
.
Жауабы: .
12 есеп. Тұрақты жиілікпен –қа сәйкес айналатын біліктің кинетикалық энергиясы 60 Дж тең. Осы біліктің қозғалыс мөлшерінің моментін табу керек?
Берілгені:
L–?
Шешуі:
, ,
Жауабы: .
Сұйықтар мен газдар механикасы
13 есеп. Қабырғасы 0,5 м куб тәріздес тығынды судың астында ұстап тұру үшін қандай күш түсіру керек?
Берілгені:
Тығынның салмағы
.
Кері итеруші күш
.
Тығынды судың астында ұстап тұратын күш
.
Жауабы: F= 950 Н.
14 есеп. Суға көлемі 115 см3, массасы 300г тас түсірілген. Осы тасқа әсер ететін кері итеруші күш неге тең? Атмосфералық қысым өзгергенде кері итеру күші өзгереді ме? Суда осы тасты ұстап тұру үшін қандай күш жұмсау керек?
Берілгені:
P-? , Fарх-? , F-?
Шешуі:
Жауабы: .
15 есеп. Алтын мен күмістен тұратын қоспаның массасы 300г. Қоспаны суға батырғандағы салмағы 2,75 Н. Осы қоспадағы алтын мен күмістің массасын анықтаңыз?
Берілгені:
Шешуі:
Қоспаның ауадағы салмағы ;
Кері итеруші күш ;
Қоспа ығыстырған судың көлемі ;
Келесі теңдеулер жүйесін құрайық
Бірінші теңдеуден тауып, екінші теңдеуге қоямыз.
Бұдан
, .
Жауабы: , .
16 есеп. Метал бөлшегінің ауадағы салмағы 7,8 Н, судағы салмағы 6,8 Н. Оның А сұйығындағы салмағы 7 Н, ал В сұйығындағы салмағы 7,1 Н. А және В сұйықтарының тығыздығын табыңыз?
Берілгені:
Шешуі: Кері итеруші күш , ығыстырылып шығарылған сұйықтың көлемі .
А сұйығындағы метал бөлшекті кері итеруші күш
.
Сонда А сұйығының тығыздығы
,
сол сияқты ,
.
Жауабы: , .
Салыстырмалылық теориясы.
Масса мен энергияның арасындағы байланыс
17 есеп. Күн кеңістікке әрбір секунд сайын энергиясы Дж сәулені шығарады. Әр секунд сайын күннің массасы қаншалықты кемиді?
Берілгені:
м/с
Дж
Шешуі:
, кг.
Жауабы: кг.
18 есеп. Массаның өзгерісі 1 м.а.б. (массаның атомдық бірлігі) сәйкес келетін энергия өзгерісін табыңыз?
Берілгені:
Шешуі:
.
Жауабы: .
19 есеп. 4,19 Дж энергияның өзгерісіне массаның қандай өзгерісі сәйкес келеді?
Берілгені:
-?
Шешуі:
.
Жауабы: .
Материалдық нүктенің кинематикасы
20 есеп. Тегіс столдың бетінде массалары m1=400 г және m2=600 г екі байланған ағаш жатыр. Оның біреуіне горизонталь бағытта F=2H күш түсірілген. Егер күш: а) бірінші ағашқа (3 сурет), б) екінші ағашқа (4 сурет) түсірілсе жіптің керілу күші Т қандай болады?
Берілгені:
m1=400г 3 сурет
m 2=600г
F=2H
T-?
Шешуі:
1) .
а-ның мәнін екінші теңдеуге қойып керілу күшін табамыз
.
2) .
,
Жауабы: а) , б) .
4 сурет
21 есеп. Тыныштықта тұрған суға қарағанда моторлы қайық ағынға қарсы жүзгенде баяуырақ қозғалады, ал бірақ қозғалысы ағынмен бағыттас болғанда тезірек жүзеді. Бірдей ара қашықтықты (жағаның арғы және бергі бетіне дейінгі аралықты) қай жерде тезірек жүзіп өтуге болады: өзенде ме, әлде көлде ме?
Берілгені :
– көлдегі уақыт
– өзендегі уақыт
- ?
Шешуі: Жағаның арғы және бергі S бетіне дейін көлде жүзуге кететін уақыт
,
ал өзенде жүзуге кететін уақыт
.
Мұндағы - сумен салыстырғандағы қайықтың жылдамдығы. - ағынның жылдамдығы. Енді екі уақыттың қатынасын алсақ,
ол бірден үлкен, яғни өзенде жүзгенде уақыт көбірек керек.
22 есеп. Бір нүктеден, бірдей бастапқы жылдамдықпен аралығы уақытпен екі дене (5 сурет) вертикаль жоғары лақтырылған. Екінші денені лақтырған соң қанша уақыттан кейін және қандай биіктікте олар кездеседі?
Б ерілгені:
5 сурет
Шешуі:
, ,
.
1,75 cекунд уақыттан кейін екі дене кездеседі. бірінші дененің жүрген жолы, ал екінші дененің жүрген жолы
, .
Екі дененің кездесетін биіктігі
.
Жауабы: , .
Материалдық нүктенің динамикасы
23 есеп. Массасы 1т автомобиль орнынан қозғалып 10 с ішінде 20 м/с жылдамдық алды. Автомобиль жүрісін үдеткен күшті табыңыз?
Берілгені:
m=1т
t=1 c
v=20 м/с
F-?
Анализ: ,
Шешуі: ,
Жауабы:F=2 кН.
24 есеп. Массасы 150 кг, бастапқы жылдамдығы 4 м/с көпірдің астынан өтіп бара жатқан қайыққа 50кг жүк тасталды. Осыдан кейін қайықтың жылдамдығы қандай болмақ? Судың кедергісін ескермеуге болады.
Берілгені:
?
Анализ:
Шешуі:
Жауабы:
25 есеп. Массасы 40 кг жердің бетінде тұрған балаға қандай ауырлық күші әсер етеді?
Берілгені:
P-?
Анализ: .
Шешуі:
Жауабы:
26 есеп. 150 Н күштің әсерінен дененің координатасы күш әсер ететін бағытта заңдылығымен өзгереді. Дененің массасы қандай?
Берілгені:
Анализ:
Шешуі:
; .
Жауабы: .
27 есеп. F күші массасы m1 денеге 2 м/с2 , ал массасы m2 денеге 3 м/с2 үдеу береді. Егер екі денені біріктірсе, осы күштің әсерінен дене қандай үдеу алады?
Берілгені:
Анализ:
, , .
Шешуі:
.
Жауабы: .
28 есеп. Горизонталь жазықтықта тыныштықта тұрған массасы m=10 кг денеге жазықтықпен бұрыш жасайтын F1=10 H күш және горизонталь бағытта F2=20 H күш (6 сурет) әсер етеді. Сырғанау үйкелісінің коэффициенті болғанда, дене қандай үдеумен қозғала бастайтынын анық-таңыз?
Б ерілгені:
6 сурет
Анализ:
Шешуі:
.
Жауабы: .
29 есеп. Горизонталь жазықтықтың бойымен бағытталған (7 сурет) F күштің әсерінен массасы 4 кг дене бастапқы жылдамдықсыз сырғанайды. Қозғалғаннан кейін 3 с өткен соң жылдамдығы 0,6 м/с болды. Дене мен жазықтықтың арасындағы үйкеліс коэффициентін деп алып, F күшті анықтаңыз?
Берілгені: Анализ:
7 сурет
Шешуі:
.
Жауабы: .
30 есеп. Тұрақты үдеумен горизонталь бағытта қозғалатын вагондағы сымда массасы 2 кг жүк (8 сурет) ілініп тұр. Сымның керілу күшін және вертикальдан ауытқу бұрышын анықтаңыз. Вагонмен салыстырғанда жүк қозғалмайды.
Б ерілгені:
8 сурет
Анализ:
Шешуі: .
Жауабы: , .
31 есеп. Бала массасы 5 кг шананы 3 м/с2 үдеумен (9 сурет) сүйреп келеді. Егер үйкеліс коэффициенті 0,3 болса тарту күші неге тең?
Берілгені:
9 сурет
Анализ: ,
.
Шешуі: .
Жауабы: .
32 есеп. Жер атмосферасының массасын бағалаңыз.
Берілгені:
– ?
Шешуі: Атмосфераның салмағы, ауаның қысымын жер бетінің ауданына көбейткенге тең.
, , .
Мұндағы – атмосфералық қысым
.
Жауабы: .
33 есеп. Жолаушы найзағай жарқылын көргеннен кейін 10 с соң күннің күркірегенін естіді. Егер ауадағы дыбыстың таралу жылдамдығы 340 м/с болса, найзағай разряды жолаушыдан қандай қашықтықта болған?
Берілгені: Анализ Шешуі:
t=10c S=vt
v=340 м/c Жауабы: 3400 м.
S=?
Тербелмелі қозғалыс
34 есеп. Поездың вагонының ішінде ұзындығы 1м маятник ілінген. Поезд қозғалғанда маятник тербетіледі. Егер рельстің ұзындығы м болса, поездың қандай жылдам-дығында маятник қатты теңселеді?
Берілгені:
м
м
- ?
Шешуі:
, .
Жауабы: .
Бақылау сұрақтары
1.Материалдық нүктенің және қатты дененің кинема-тикасы. Орын ауыстыру, жылдамдық, үдеу. Үдеудің тангенциал және нормаль құраушыларын есептеу. Айналма қозғалыстың сызықтық және бұрыштық шамаларының арасындағы байланыс.
2.Инерциялық санақ жүйелері. Салыстырмалылық принципі. Галилейдің координаталарды және жылдамдықтарды түрлендіру формулалары. Галилей түрлендірулерінің инва-рианттары.
3.Арнайы салыстырмалық теорияның негізгі постулаттары. Сағаттарды синхронизациялау. Лоренц түрлендірулері. Релятивистік жылдамдықтарды қосу формулалары. Лоренц түрлендірулерінің салдарлары. Табиғаттағы негізгі әсерлер және күштер. Ньютон заңдарының тұжырымдамалары және олардың қолданылу облыстары. Материалдық нүктенің релятивистік қозғалыс теңдеуі. Релятивистік бөлшектің импульсі.
4.Материалдық нүктелер жүйесінің қозғалыс теңдеуі. Материалдық нүктелер жүйесінің массалар центрінің қозғалысы. Материалдық нүктелер үшін және материалдық нүктелер жүйесі үшін моменттер теңдеуі. Материалдық нүктелер жүйесі үшін импульстің және импульс моментінің сақталу заңдары.
5. Күш жұмысы. Потенциалдық энергия.
6.Қатты дененің деформациясы және оның түрлері. Гук заңы. Юнг модулі. Серпімді сығылу және созылу деформациялары.
7.Күш жұмысы және дененің кинетикалық энергиясы. Релятивистік бөлшектің энергиясы мен импульсінің байланыстары.
8.Массасы айнымалы дененің қозғалысы. Мещерский теңдеуі және релятивистік емес қозғалыс үшін Циолковский формуласы.
9.Соқтығыстар. Серпімді және серпімсіз соқтығыстарда энергияның алмасуы.
10.Қатты дененің динамикасының теңдеулері. Бекітілген оське қатысты қатты дененің айналма қозғалысының теңдеуі. Қатты дененің инерция тензоры, оның компоненттері және қасиеттері. Қатты дененің оське қатысты инерция моменті.
11.Қарапайым формалы денелердің (цилиндр, диск, жұқа сақина, шар, жіңішке таяқшаның инерция моменттері. Гюйгенс-Штейнер теоремасы.
12.Бір нүктесі бекітілген қатты дененің қозғалысы үшін Эйлер теңдеулері. Еркін айналу осьтері. Гироскоптың қолданылуы.
13.Ньютонның бүкіл әлемдік тартылыс заңы. Кеплердің заңдары, 1,2,3-ші космостық жылдамдықтар. Екі дене мәселесі.
14.Инерциялық емес санақ жүйелері. Жер бетінде байқалатын инерциялық күштер. Салмақсыздық.
15.Гармониялық тербелістердің болу шарттары және гармониялық тербеліс теңдеуі. Гармониялық осциллятордың қозғалысын сипаттайтын физикалық шамалар (амплитуда, жиілік, период, фаза). Бағыттас және бір-біріне көлденең бағыттас тербелістерді қосу. Өшетін тербелістер. Логарифмдік өшу декременті. Мәжбүр тербелістер. Резонанс құбылысы, амплитуданың және тербеліс фазасының күш жиілігіне байланыстылығы. Сапалылық.
16.Тұтас ортадағы толқындар. Тұрғын толқындар.
Қума толқындар. Толқын ұзындығы, таралу жылдамдығы, тербеліс периоды және олардың байланысы.
17.Гидростатика заңдары. Идеал сұйықтың стационар ағысы. Үзіліссіздік теңдеуі. Бернулли теңдеуі.
18.Тұтқыр сұйықтың ламинар және турбуленттік ағысы. Рейнольдс саны. Пуазейль формуласын қорыту. Денелердің тұтқыр сұйық ішіндегі қозғалысы. Стокс заңы. Денелердің маңдайлық кедергі күші және қанаттың көтеру күші.
Механика пәнінен тест сұрақтары
$1. Механикалық қозғалыс дегеніміз . . .
А) дененің басқа денелермен салыстырғандағы орын ауыстыруы.
B) дененің барлық бөліктері бірдей қозғалатын болса.
C) түзу сызық бойымен қозғалатын материалдық нүктенің үдеуі тұрақты болса.
D) дененің бастапқы және соңғы орындарын қосатын бағытталған түзу кесінді.
$2.Материалдық нүктенің орташа жылдамдығын көрсетіңіз.
А) ,
В) ,
С) ,
D) .
$3. Материалдық нүктенің орташа үдеуінің (түзу сызықты қозғалыстағы) формуласын көрсетіңіз.
A) ,
B) ,
C) ,
D) .
$4. Қисық сызықты қозғалыстағы толық үдеуді көрсетіңіз.
A) ,
B) ,
C) ,
D) .
$5.Қисық сызықты қозғалыстағы толық үдеуді векторлық түрде жазыңыз.
A) ,
B) ,
C) ,
D) .
$6.Бұрыштық жылдамдықты көрсетіңіз.
-
,
-
,
-
,
D) .
$7.Бұрыштық үдеуді көрсетіңіз.
-
,
-
,
-
,
-
.
$8.Нормаль үдеуді (үдеудің нормаль құраушысы) көрсетіңіз.
-
,
-
,
-
,
D) .
$9.Тангенсиал үдеуді (үдеудің тангенсиал құраушысы) көрсетіңіз.
-
,
-
,
-
,
D) .
$10.Сызықтық жылдамдық (v) пен бұрыштық жылдамдық арасындығы байланысты көрсетіңіз.
A) ,
B) ,
C) ,
D) .
$11.Бір қалыпты айнымалы қозғалыстағы дененің жолы.
A) S=Vt
B) S=V/t
C) S=V0t at2 /2
D) S=at2 /2
$12.Материалдық нүктенің қозғалысы теңдеуі-мен берілген. Нүкте қозғалысының бастапқы жылдамдығы қандай?
A) 6
B) 5
C) 4
D) 2
$13.Тыныштық күйінен құлайтын дене қанша уақыт ішінде 4,9 м жол жүреді?
A) t=0,7 с
B) t=1 с
C) t=2,4 с
D) t=4,4 с
$14. Автомобиль 54 км/сағ тұрақты жылдамдықпен 300 м жолды қанша уақытта өтеді?
A) 5c
B) 10c
C) 15c
D) 20c
$15.Еркін құлаған дененің 3 секундта және 4 секундта жүрген жолдарының қатынасы неге тең?
A) 9:16
B) 3:4
C) 3:5
D) 5:7
$16.Бір секундта 20 айналым жасайтын дөңгелектің бұрыштық жылдамдығын табыңыз.
A)
B)
C)
D)
$17.Дене 19,6 м биіктіктен 2 секундта түсті. Үдеуін табыңыз ?
A) 3
B) 6
C) 9,3
D) 9,8
$18.Қозғалыс теңдеуі берілген. vx(t) тәуелділігін табыңыз.
A)
B)
C)
D)
$19.Не себепті Жерді Күнмен салыстырғанда материалдық нүкте деп санауға болады?
А) Жер –шар тәрізді.
В) Жердің массасы Күннің массасынан кем.
С) Жерден Күнге дейін ара қашықтық Жердің радиусынан әлденеше рет артық.
D) Жауаптардың ішінде дұрысы жоқ.
$20.Нормальдық үдеу дегеніміз не?
А)Жылдамдықтың бағыты бойынша өзгеруін анықтайтын толық үдеудің құраушысы
В)Жылдамдықтың сандық мәнінің өзгерісін сипаттайтын үдеудің құраушысы
С)Жылдамдықтың бағытының өзгерісін сипаттайтын жылдамдық векторының құраушысы
D)Жылдамдықтың сандық мәнінің өзгерісін сипаттайтын жылдамдықтың құраушысы
$21. 8м/с бастапқы жылдамдықпен тік жоғары лақтырылған дене қандай биіктікке көтеріледі (g=10 м/с2, үйкелісті ескермеуге болады)?
А) 8,0 м
В) 6,4 м
С) 3,2 м
D) 0,8 м
$22. Төменде келтірілген қозғалыстардың қайсысы механикалық тербеліске жатады. 1. Әткеншектің қозғалысы. 2. Жерге түсіп келе жатқан доптың қозғалысы.
А) тек қана 1
В) тек қана 2
С) 1 және 2
D) Дұрыс жауап жоқ
$23.Классикалық механиканың (макроскопиялық дене-лердің қозғалысын сипаттайтын Ньютон заңдарының) қолданылу шекарасы қайсы? v- қозғалыс жылдамдығы, с-жарық жылдамдығы.
A) v<
B) v>>c,
C) v>c,
D) v=c.
$24.Материалдық нүктенің қозғалысының теңдеуі . Нүкте қандай үдеумен қозғалады?
A) 3
B) 6
C) 8
D) 2
$25.Еркін түскен дененің бастапқы жылдамдығы нольге тең. Еркін түсу үдеуі , 5 секундта дене қандай жол жүреді?
A) 250 м
B) 125 м
С) 50 м
D) 2 м
$26.Радиусы м дөңгелек тайғанамай 15 м/с жылдамдықпен айналады. Дөңгелектің бұрыштық жылдамдығы қандай?
A) 30
B)
C)
D)
$27. 30 м/с бастапқы жылдамдықпен тік жоғары лақтырылған тас қанша уақыттан соң жерге түседі? Еркін түсу үдеуін деп алыңыз.
A) 3 c
B) 6 c
C) 9 c
D)1,5 c
$28.Төменде көрсетілген шамалардың қайсысы векторлық? 1. Жылдамдық 2. Үдеу 3. Жол
А) Тек 1
В) Тек 2
С) 1 және 2
D) 1 және 3
$29.Дене шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалғанда, жылдамдығы өзгермей радиусы 4 есе азайса, центрге тартқыш үдеу қалай өзгереді?
А) Өзгермейді
В) 4 есе артады
С) 2 есе артады
D) 2 есе азаяды
$30. Бұрыштық жылдамдықтың өлшем бірлігін көрсетіңіз.
-
1/с2,
-
с,
-
с-2.
-
1/с.
$31.Материалдық нүктенің лездік жылдамдығын табыңыз.
A) ,
B) ,
C) ,
D) .
$32.Бір планетада 40 м биіктіктен құлаған дене оның бетіне 4 секундта келіп жетті. Осы планетадағы еркін түсу үдеуі қандай?
A) 2
B) 2,5
C) 4,0
D) 5
$33.Еркін құлаған дененің 2 секундта және 3 секундта жүрген жолдарының қатынасы неге тең?
А) 5:2
В) 4:9
С) 3:5
D) 2:3
$34.Дене еркін құлағаннан кейін 5 с өткен соң қандай жылдамдықпен қозғалады? Бастапқы жылдамдығы нольге тең, g= 10 м/с2.
А) 50 м/с
В) 150 м/с
С) 200 м/с
D) 280м/с
$35.Еркін құлаған дененің 1 секундта және 2 секундта жүрген жолдарының қатынасы неге тең?
А) 1:5
В) 1:2
С) 1:3
D) 1:4
$36.Материалдық нүктенің жылдамдығы 2t+16 заңдылығымен өзгереді. Нүктенің 2 секунд пен 4 секунд аралығындағы орташа жылдамдығын табыңыз.
А) 20
В) 24
С) 40
D) 22
$37.Радиустары R=4 см және R=12 см дискілер жиектерімен байланысқан. Егер бірінші дискінің бұрыштық жылдамдығы болса, онда екінші дискінің бұрыштық жылдамдығы қандай болады?
А) 3
В) 5
С) 6
D) 8
$38.Тангенсиал үдеумен бұрыштық үдеу арасындағы қатысты табыңыз?
-
-
-
D)
$39.Нормаль үдеу мен бұрыштық жылдамдық арасындағы қатысты табыңыз?
А)
В)
С)
D)
$40. Центрге тартқыш үдеудің өрнегі қайсы?
A) mv/r
B) v/R2
C) v2 /R
D) v2 R
$41.Дене шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалғанда, жылдамдығын өзгертпей, радиусын 3 есе азайтқанда центрге тартқыш үдеу қалай өзгереді?
А) өзгермейді
В) 4 есе артады
С) 3 есе артады
D) 3 есе азаяды
$42.Радиусы 0,4 м дөңгелек тайғанамай 20 м/с жылдамдықпен айналады. Дөңгелектің бұрыштық жылдамдығы қандай?
А) 50
В) 7,5
С) 1/50
D) 8
$43.Вагон терезесінен жердің горизонталь бетіне бір зат еркін құлады. Зат қандай жағдайда тез құлайды: вагон тұр; бір қалыпты түзу сызықты қозғалыста; бір қалыпты үдемелі қозғалыста? Ауа кедергісін ескермеңіз.
А) Вагон тыныштықта тұрғанда
В) Вагон бір қалыпты түзу сызықты қозғалғанда
С) Вагон бір қалыпты үдемелі қозғалғанда
D) барлық жағдайда құлау уақыты бірдей
$44.Бірқалыпты кемімелі қозғалыстағы жол қайсы ?
A)
B)
C)
D)
$45.Бірқалыпты үдемелі қозғалыстағы жылдамдықты көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$46.Бірқалыпты кемімелі қозғалыстағы жылдамдық қайсы?
A)
B)
C)
D)
$47.Бірқалыпты айнымалы айналма қозғалыстағы бұрылу бұрышын көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$48.Бірқалыпты айнымалы айналма қозғалыстағы бұрыштық жылдамдықты табыңыз.
A)
B)
C)
D)
$49.Материалдық нүктенің лездік үдеуін көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$50.Бірқалыпты үдемелі қозғалыстағы жол қайсы?
A)
B)
C)
D)
$51.Күш моментінің өлшем бірлігі қайсы?
A)
B)
C)
D)
$52. 20 м/с бастапқы жылдамдықпен тік жоғары лақтырылған тас қанша уақыттан соң жерге түседі? Еркін түсу үдеуін деп алыңыз.
A) 8 c
B) 6 c
C) 4 c
D) 2 c
$53.Материалдық нүктенің қозғалысының теңдеуі: . Нүкте қандай үдеумен қозғалады?
A) 3 м/с2
B) 4 м/с2
C) 6 м/с2
D) 8 м/с2
$54.Релятивистік динамиканың негізгі заңын көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$55.Релятивистік бөлшектің толық энергиясы қайсы?
A)
B)
C)
D)
$56.Релятивистік бөлшектің кинетикалық энергиясын табыңыз.
A)
B)
C)
D)
$57.Лоренц түрлендірулерін көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$58.Сағат жүрісінің релятивистік баяулауын жаз.
A)
B) =
C)
D)
$59.Бөлшектің релятивистік массасын көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$60.Релятивистік импульс қайсы?
A)
B)
C)
D)
$61.Заттың массасы жылдамдығына байланысты ма? (m0– дененің тыныштық массасы, m–қозғалыс массасы, Е– кинетикалық энергиясы, с– жарық жылдамдығы, v- дененің қозғалыс жылдамдығы ).
A) жоқ
B) Иә,
C) Иә,
D) Иә,
$62.Егер санақ жүйесінде тыныштықта тұрған стержен-нің ұзындығы болса, онда санақ жүйесіне қатысты жылдамдықпен қозғалғанда ұзындығы қандай болады?
A)
B)
C)
D)
$63.Ньютонның екінші заңының импульстік түріне қай өрнек сәйкес келеді?
A)
B)
C)
D)
$64. Дене 40 Н күштің әсерінен 2 м/с2 үдеу алды. Дененің массасы неге тең ?
A) 20 кг
B) 40 кг
C) 80 кг
D) 100 кг
$65. 15 Н қорытқы күш әсер ететін дене 3 м/с2 үдеумен қозғалады. Дененің массасы неге тең?
A) 2 кг
B) 0,2 кг
C) 30 кг
D) 5 кг
$66.Динамикадағы қозғалыс теңдеуін көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$67.Материалдық нүктенің тыныштық күйде болу шартын өрнектейтін формуланы көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$68.Автомобиль үдеумен қозғалады. Автомобиль ішіндегі адамның массасы m болса, онда ол орындық арқалығына қандай күшпен әсер етеді?
A)
B)
C)
D)
$69.Қандай физикалық шамалар “ “ өлшем бірлігімен өлшенеді?
A) Қысым
B) Импульс
C) Күш
D) Күш импульсі
$70.Ньютонның екінші заңының формуласын көрсетіңіз.
-
,
-
,
-
,
D) .
$71.Халықаралық бірліктер жүйесінде дененің импульсі қандай өлшем бірлікпен өрнектеледі?
A)
B)
C)
D)
$72.Тұйық жүйедегі импульстің сақталу заңын мына формулалардың қайсысы өрнектейді?
A)
B)
C)
D)
$73.Үйкеліс күшінің өрнегін көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D)
$74.Сырғанау үйкелісінің күшін табыңыз.
A)
B)
C)
D) .
$75.Домалау үйкелісінің күші неге тең?
A)
B)
C)
D) .
$76.Материалдық нүктелер системасының массалар центрінің координаталарын көрсетіңіз.
A)
B)
C)
D) Дұрыс жауап жоқ.
$77.Денеге тұрақты күш әсер еткенде оның түзу сызық бойымен орын ауыстыруы кезінде (күш пен орын ауыстыру арасындағы бұрышы- ) істелінген жұмысты табыңыз ?
-
,
-
,
-
,
D)
$78.Қандай физикалық шама [Н м] өлшем бірлігімен өлшенеді ?
A) күш
B) импульс
C) қуат
D) энергия (жұмыс)
$79.Дененің кинетикалық энергиясын көрсетіңіз.
A) ,
B) ,
C) ,
D)
$80.Жер бетінен h биіктікке көтерілген дененің потенциалдық энергиясы қайсы?
A) ,
B) ,
C) ,
D) .
$81.Толық механикалық энергияның формуласын көрсетіңіз.
-
,
-
,
-
,
D) .
$82.Массасы 3 кг, жылдамдығы 4м/с –пен қозғалатын дененің кинетикалық энергиясын табыңыз.
A) 18 Дж,
B) 12 Дж,
C) 24 Дж,
D) 48 Дж.
$83.Массасы 2 кг денені жер бетінен 5 м биіктікке көтерген кездегі потенциалдық энергияны табыңыз, еркін түсу үдеуі g=10м/с2.
A) 80 Дж,
B) 100 Дж,
C) 120 Дж,
D) 50Дж.
$84. Қуаттың өлшем бірлігін көрсетіңіз.
A) Дж,
B) Вт,
C) В,
D) А.
$85.Егер уақытта істелген жұмыс болса, осы уақыттағы орташа қуатты табыңыз.
-
-
-
D)
$86.Уақыттың берілген мезетіндегі қуатты (лездік қуатты) табыңыз.
-
-
-
D)
$87.Жердің тартылыс өрісінде орын ауыстырған дененің жұмысы қай формуламен анықталады (g=const)?
A)
B)
C)
D)
$88.Тұрақты күш әсерінен істелінетін жұмыс қай формуламен анықталады?
A)
B)
C)
D)
$89.Халықаралық бірліктер системасында қуат қандай өлшем бірлікпен өрнектеледі?
A)
B)
C)
D)
$90. 6 м/с жылдамдықпен қозғалып келе жатқан массасы 2 кг дененің кинетикалық энергиясы неге тең?
А) 16 Дж
В) 36 Дж
С) 24 Дж
D) 72 Дж
$91.Адам жүкпен 10 м биіктікке көтерілуде. Адамның массасы 60 кг, жүктің массасы 10 кг. Адам істеген жұмыстың шамасы неге тең?
А) 6000 Дж
В) 7000 Дж
С) 8000 Дж
D) 10000 Дж
$92. Қатаңдығы 100 н/м серіппенің ұзаруы 0,2 м. Осы серіппеге әсер етуші күштің шамасын табыңыз.
A) 20 Н,
B) 50 Н,
C) 2 Н,
D) 10 Н.
$93. Қатаңдығы 100 н/м серіппе 25 Н күштің әсерінен созылады. Серіппенің ұзаруы неге тең?
A) 0,25 м,
B) 4 м,
C) 4 см,
D) 2,5 см.
$94. Гук заңы (серпімділік күшінің формуласы) қайсы?
A) ,
B) ,
C) ,
D) .
$95.Серіппені созған кездегі серпімділік күшінің жұмысын анықтайтын формуланы көрсетіңіз.
-
,
-
,
-
,
-
.
$96.Серіппелі маятниктің меншікті жиілігі қалай анықталады?
A)
B)
C)
D)
$97. Серпімділік күші дегеніміз не?
А) Жердің центріне бағытталған, Жерге тартылу күші.
В) Бағыттары денелерді қосатын сызықтар бойымен бағытталған, денелердің өзара тартылыс күші.
С) Денелердің деформациялану кезінде пайда болатын және деформациялану кезіндегі дене бөлшектерінің орын алмасу бағытына қарсы бағытталған күш.
D) Жауаптар арасында дұрысы жоқ.
$98. Массасы 10 кг дене қаттылығы серіппеге бекітілген. Тербелістің меншікті жиілігін анықтаңыз.
A)
B)
C)
D)
$99. Сығылған серіппенің потенциалдық энергиясының анықтамасына қай өрнек сәйкес келеді?
A)
B)
C)
D)
$100.Серіппеде тербеліп тұрған жүк 16 секунд ішінде 20 тербеліс жасады. Тербелістің периодын табыңыз?
А) 0,2
В) 0,4
С) 0,6
D) 0,8
Достарыңызбен бөлісу: