Білім және ғылым министрлігі алматы энергетика және байланыс институты Г. Х. Хожин электр станциялардың жабдықтарын пайдалану, монтаждау және реттеу оқу қҧралы Алматы 2005



Pdf көрінісі
бет14/15
Дата07.02.2022
өлшемі0,69 Mb.
#92155
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Байланысты:
3 ХОЖИН ОҚУ ҚҰРАЛЫ монтаждау
1523 lesson19, лекция 1-15, лекция 1-15
оқшаулама

Электр жабдықтардың жҧмысы барысында, олардың оқшауламалары 
механикалық, жылулық және электрлік әсерге ҧшырайды және біртіндеп 
тӛзімділігін және оқшаулағыш қасиеттерін жоғалтады. Бҧл процесс 
оқшаламаның ескіруі деп аталады. Қызукезінде оқшауламада оның ескіруіне 
алып келетін химиялық әрекеттер жылдамдайды. Электр машиналарының 
орамаларының стержіндерінің жылу әсерінен кеңейтуі оқшоуламаға 
механикалық әсер туғызады. Механикалық әсерлер діріл кезінде де байқалады. 
Оқшауламаға тҥсетін электрлік кернеу және оның ескіруіне, әсіресе қалыпты 
мәннен асып кеткенде оған кері әсер етеді және оның ескіруіне мҥмкіндік 
береді. 
Оқшауламаға ылғалдану мен ластану ӛте зиян. Ылғал оқшауламаның 
қуыстарын және саңылауларын толтырып, сондай-ақ оның біртіндеп 
механикалық қирауына әкеліп соғатын оқшаулама ішіндегі ионизацияны 
кҥшейтеді. Оқшауламаның ылғандануы және ескіруін, тексеру барысында 
анықтау мҥмкін емес, ол ҥшін оқшауламаны сынау қажет. 
а) қос кӛпірлі МД6; б) кӛпілі Р316; Rх-ӛлшенілетін кедергі. Г-галванометр. 
4.4-сурет. Тҥйіспелі қосылыстың кедергісін ӛлшеу сҧлбасы 
Оқшауламаның негізгі сынау жолдары, оның кедергісін, абсорбция 
коэффициентін, диэлектриктік шығындарын ӛлшеу және жоғарлатылған 
кенеумен сынау болып табылады. 
Оқшауламаның кедергісін өлшеу дегеніміз – 
оның кҥйін бақылаудың ең 
қарапайым және кең тараған тәсілі. Оқшауламаның кедергісінің мәнін, алдынғы 
ӛлшенген мәндерімен немесе бір тиіпті аппараттардың оқшауламаларының 
кедергілерінің мәнімен салыстырады. Егер оқшаулама зақымданған болса, онда 
кедергінің мәні кҥрт азаяды. Кедергі оқшаулама ылғанданған және ласталған 
кезде де тӛмендейді. 


Оқшаулама кедергісін ӛлшеу ҥшін арнайы қҧрал – мегомметрді қолданады 
(3.5-сурет). 
Мегомметр ӛзара электрлік байланысқан кернеуі 500, 1000 немесе 2500 В 
тҧрақты ток генераторынан, қос рамалы магнит электрлік логометрден және 
тҧрақты қоспалық кедергілерден тҧрады. Тҧтқаны айналдырғанда генератор 
тудырған ток тармақтады және логометрдің екі рамкасынан да (оның 
қозғалмалы бӛлігін қҧрайтын) қоспалық кедергі және оқшауламаның 
ӛлшенілініп отырған кедергісі арқылы ӛтеді. Ток ӛткенде пайда болатын 
рамкалардың магнит ӛрісі тҧрақты магнитпен әсерлеседі. 
Қорабы 
Ораманың 
тексеілетін 
орамасы 
Қорабы (корпусы) тексеріліп отырған оқшаулама орамы. 
а)-логометрдің тізбектің орамасы б)-логаметрдің параллельдік орамасы Г-
тҧрақты ток генераторы, 1000-2500 В r1,r2-шешуші кедергілер. 
Л-желілік қысқыш. 
З-жермен тҧйықтағыш қҧрылғыны қорабымен қосатын қысқыш. 
Э-экранды қосатын қысқыш. 


4.5-сурет. Мегомметрдің принципиялдық сҧлбасы 
Логометрдің қозғалмайтын бӛлігінің ауытқуы рамкалар арқылы ағатын 
токтардың қатынасына тәуелді. Ӛлшеніліп отырған кедергіні логометрдің 
рамкаларының біреуінің тізбегіне қосады. Генератор кернеуінің мәнін тҧрақты 
мәнінде, осы тізбек арқылы ӛтетін токтын мәні ӛлшелініп отырған кедергінің 
мӛлшеріне тәуелді, осы кезде екінші рамканың параллельді тізбегіндегі ток 
кедергіге тәуелсіз. 
Ӛлшеуіш қҧралдарының, генератордың тҧтқасының қалыпты жылдамдығын 
ӛзгерту салдарынан пайда болған, қателіктерінің кӛрсеткіштері шкала бойынша 
1%-дан аспайды. Оқшаулама кедергісін мегомметрмен тек аппараттар немесе 
тарату қҧрылғыларының және қосалқы станцияларының жҧмыс кернеуі 
ӛшірілгеннен кейін ғана ӛлшеуге болатындығын есте сақтау қажет. 
Ӛлшеу алдында тексерілетін аппаратты 2-3 минутқа жермен қосатын 
тізбекпен қосып мҧқият залалсыздандыру қажет. Мегомметрдің жоғары 
кернеуге есептелінген магнит типті оқшаулануы бар сым арқылы қосады. 
Сымдардың аяқ жақтарында оқшауламалық материалдан жасалған щуптары 
болуы тиіс. Ӛлшеулер кезінде сымды З-қысқышынан қорапқа, ол қысқышынан 
ӛлшенуші обьектіге жҥргізеді, содан кейін тҧтқаның кӛмегімен генераторды 
айналымға келтіреді және ӛлшеуіш қҧралдарының кӛрсеткіштерін жазып алады. 
Электр 
машиналарының және трансформаторлардың орамаларының 
оқшауламасының ылғалдануының деңгейін анықтау ҥшін абсорбция 
коэффицентін ӛлшейді. Бҧл ҥшін оқшауламаның кедергісі, мегомметрмен 
ӛлшеу барысында, ӛлшенілетін орамаға мегомметрден кернеу беріле бастаған 
кезден бастап, ӛлшеуші қҧралдардың тілі бойынша 15 және 60 секундтан кейін 
анықталады. 60 және 15 секундтан кейін алынған оқшаулама кедергісінің 
мәндерінің қатынасы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет