БҚО, Теректі ауданы,
«Пойма бастауыш мектебі» КММ
Қазақ тілі пәнінің мұғалімі
Айткалиева Жанара Азаматовна
Орыс сыныптарындағы қазақ тілінен тәрбие сағаты. 4Б сыныбы
Тәрбие сағатының тақырыбы: «Ана тілім-ардағым»
Мақсаты: оқушылардың шығармашылық қабілетін дамыту. Өз ана тілін біліп, өзге тілдерді құрметтеуге, қадірлеуге үйрету. Оқушылардың тіл байлығын, сөздік қорларын молайту, ойлау қабілетін дамыту. Оқушыларды татулыққа, достыққа тәрбиелеу.
Әдіс-тәсілдер: түсіндіру, сұрақ-жауап, аудару, ойлану
Көрнекілігі: тіл туралы жазылған қанатты сөз, қималар, тірек-сызба
Өту барысы:
Ұйымдастыру кезеңі:
а) Сәлемдесу:
- Сәлеметсіздер ме, құрметті ұстаздар мен оқушылар! Бүгінгі тәрбие сағатымыз Қазақстан жерінде қанша ұлт болса, соншама тілдің бар екендігін айқындап, құрмет тұтуда. Яғни, қазақ тілі, оның мәртебесі – мемлекеттік тіл қалай меңгеріліп жатқандығы жайлы сөз болады.
ә) Ауызекі сөйлесу:
-
Біздің туған еліміз қалай аталады? (Қазақстан)
-
Қазақстан жері қандай? (үлкен, кең-байтақ)
-
Қазақстан жерінде қандай ұлт өкілдері тұрады? (қазақ, орыс, татар, кәріс, ұйғыр, түрік, өзбек, украин, белорус, неміс, тәжік, шешен, қырғыз, т.б.)
-
Олардың барлығы қандай тілдерде сөйлеседі? (ана тілінде, қазақ және орыс тілінде сөйлеседі)
-
Еліміздің мемлекеттік тілі қай тілі? (қазақ тілі)
-
Ал, ресми тілі қандай? (орыс тілі)
-
Балалар мектепте тағы қандай тілді үйреніп жүрсіңдер? (ағылшын тілі)
б) Тәрбие сағатының бөлімдерімен таныстыру.
1 кезең. Поэзия минуты.
2 кезең. Мақал – сөздің мәйегі.
3 кезең. Көп тіл білу – өмір талабы. «Полиглот» ойыны.
1 кезең: ПОЭЗИЯ МИНУТЫ.
Оқушылар өздерінің тақпақ-өлеңдерін жатқа айтады, мәнерлеп оқиды.
Сергей:
Қазақстан-Отаным,
Қазақ тілі-қазынам.
Қазақ жері-береке,
Ырыс бірлік-кені екен.
Бұзылмасын тыныштық,
Бейбіт өмір береке.
Иван:
Туған тілім-бабам тілі-өз тілім!
Туған тілім-анам тілі-өз тілім!
Туған тілім-далам тілі-өз тілім!
Туған тілім-адам тілі-өз тілім!
Айсұлу:
Сүйемін туған тілді –анам тілін,
Бесікте жатқанда-ақ берген білім.
Шыр етіп жерге түскен минутымнан,
Құлағыма сіңірген таныс үнін.
Алексей:
Ең бірінші бақытым-халқым менің,
Соған берем ойымның алтын кенін.
Ол бар болса, мен бармын қор болмаймын!
Қымбатырақ алтыннан нарқым менің!
Алихан:
Ал, екінші бақытым-тілім менің,
Тас жүректі тіліммен тілімдедім.
Кей-кейде дүниеден түңілсем де,
Қасиетті тілімнен түңілмедім!
Самал:
Сенің әрбір тынысыңмен күн кешем,
Сен арқылы тіршілікпен тілдесем.
Ел бетіне қалай түзу қараймын,
Ана тілім, егер сені білмесем.
Ана тілім-дана тілім, бақ тілім,
Сенсіз бақыт дүниеден тапты кім?
Сенсің менің қасіретім, шаттығым,
Сенсің менің тазалығым, пәктігім.
2 кезең: МАҚАЛ СӨЗДІҢ – МӘЙЕГІ.
Мұғалім мақал-мәтелдердің басын айтады, оқушылар жалғастырады.
№
|
Мектеп – кеме,
|
Білім – теңіз.
|
1
|
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
2
|
Білекті бірді жығар,
|
Білімді мыңды жығар.
|
3
|
Еңбек етсең ерінбей,
|
Тояды қарның тіленбей.
|
4
|
Еңбек түбі –
|
береке.
|
5
|
Ас –
|
адамның арқауы.
|
6
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
Жеті түрлі білім біл!
|
7
|
Ана тілі ой өсіреді,
|
Ана сүті бой өсіреді.
|
8
|
Өнер алды –
|
қызыл тіл!
|
9
|
Күннің шуағы – жылы,
|
Ананың құшағы – жылы.
|
10
|
Туған жер –
|
алтын бесік.
|
11
|
Өз елім –
|
өлең төсегім.
|
12
|
Отан
|
отбасынан басталады.
|
13
|
Отан
|
оттан да ыстық.
|
14
|
Туған жердей жер болмас,
|
Туған елдей ел болмас.
|
15
|
Жүз сомың болғанша,
|
Жүз досың болсын.
|
3 кезең: КӨП ТІЛ БІЛУ – ӨМІР ТАЛАБЫ. «Полиглот» ойыны.
Мұнда оқушылар берілген сөздерді үш тілде (қазақ, орыс, ағылшын) аударып айтады.
№
|
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
1
|
Отан
|
Родина
|
Motherland
|
2
|
Қазақстан
|
Казахстан
|
Kazakhstan
|
3
|
Рәміздер
|
Символы
|
Symbols
|
4
|
Ту
|
Флаг
|
Flag
|
5
|
Елтаңба
|
Герб
|
Arms
|
6
|
Әнұран
|
Гимн
|
Hymn
|
7
|
Халық
|
Народ
|
People
|
8
|
Тіл
|
Язык
|
Language
|
9
|
Мемлекет
|
Государство
|
State
|
10
|
Ұлт
|
Нация
|
Nation
|
11
|
Отбасы
|
Семья
|
Family
|
12
|
Ана
|
Мама
|
Mother
|
13
|
Әке
|
Папа
|
Father
|
14
|
Ата
|
Дедушка
|
Grandfather
|
15
|
Әже
|
Бабушка
|
Grandmother
|
16
|
Мектеп
|
Школа
|
School
|
17
|
Мұғалім
|
Учитель
|
Teacher
|
18
|
Оқушы
|
Ученик
|
Pupil
|
19
|
Кітап
|
Книга
|
Book
|
20
|
Дәптер
|
Тетрадь
|
Copy-book
|
21
|
Қалам
|
Ручка
|
Pen
|
22
|
Күз
|
Осень
|
Autumn
|
23
|
Қазан
|
Октябрь
|
October
|
24
|
Жиырма бес
|
Двадцать пять
|
Twenty five
|
25
|
Бейсенбі
|
Четверг
|
Thursday
|
26
|
Нан
|
Хлеб
|
Bread
|
27
|
Су
|
Вода
|
Water
|
Қорытынды:
Тіл қай ұлтта болса да, қай елде болса да қастерлі, құдіретті. Ол әрбір адамның бойына ана сүтімен еніп қалыптасады. Тіл байлығы – әр елдің мақтанышы. Ол атадан балаға мирас болып қалған баға жетпес мұра. Сондықтан да әр адам ана тілін қадірлеуге міндетті. Жасай бер, достық тілі – қазақ тілі.
Осымен тәрбие сағатымызды аяқтаймыз. Қатысқандарын үшін, назарларыңыз үшін рахмет. Сау болыңыздар!
Оқушыларға берілетін тапсырмалар
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
қызыл тіл!
|
Білекті бірді жығар,
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Ас –
|
Жеті түрлі білім біл!
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
адамның арқауы
|
Өнер алды –
|
Білімді мыңды жығар.
|
.....................................................................................................
Мектеп – кеме,
|
өлең төсегім.
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
отбасынан басталады.
|
Туған жер –
|
Білім – теңіз.
|
Өз елім –
|
алтын бесік.
|
Отан
|
Жеті түрлі білім біл!
|
......................................................................................................
Мектеп – кеме,
|
алтын бесік.
|
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
Ананың құшағы – жылы.
|
Күннің шуағы – жылы,
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Туған жер –
|
оттан да ыстық.
|
Отан
|
Білім – теңіз.
|
....................................................................................................
Мектеп – кеме,
|
Жүз досың болсын.
|
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
Туған елдей ел болмас.
|
Ана тілі ой өсіреді,
|
Білім – теңіз.
|
Өнер алды –
|
Ана сүті бой өсіреді.
|
Туған жердей жер болмас,
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Жүз сомың болғанша,
|
қызыл тіл!
|
.......................................................................................................
Еңбек етсең ерінбей,
|
Ананың құшағы – жылы.
|
Ана тілі ой өсіреді,
|
Тояды қарның тіленбей.
|
Күннің шуағы – жылы,
|
Ана сүті бой өсіреді.
|
Туған жер –
|
Жүз досың болсын.
|
Жүз сомың болғанша,
|
алтын бесік.
|
.......................................................................................................
Мектеп – кеме,
|
Жүз досың болсын.
|
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
Білімді мыңды жығар.
|
Білекті бірді жығар,
|
Жеті түрлі білім біл!
|
Еңбек етсең ерінбей,
|
Білім – теңіз.
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Жүз сомың болғанша,
|
Тояды қарның тіленбей.
|
.....................................................................................................
Білім – гауһар, бағасы жоқ.
|
адамның арқауы.
|
Ас –
|
қызыл тіл!
|
Жеті жұрттың тілін біл,
|
Жүз досың болсын.
|
Өнер алды –
|
Надандық – кесел, дауасы жоқ.
|
Отан
|
Жеті түрлі білім біл!
|
Жүз сомың болғанша,
|
отбасынан басталады.
|
....................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Отан
|
Родина
|
|
Қазақстан
|
|
Kazakhstan
|
|
Символы
|
Symbols
|
Ту
|
Флаг
|
|
|
Герб
|
Arms
|
……………………………………………………………………….
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Әнұран
|
|
Hymn
|
Халық
|
Народ
|
|
Тіл
|
|
Language
|
|
Государство
|
State
|
Ұлт
|
Нация
|
|
.........................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
|
Семья
|
Family
|
Ана
|
Мама
|
|
|
Папа
|
Father
|
Ата
|
Дедушка
|
|
|
Бабушка
|
Grandmother
|
.....................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
|
Учитель
|
Teacher
|
Оқушы
|
Ученик
|
|
|
Книга
|
Book
|
Дәптер
|
Тетрадь
|
|
Қалам
|
Ручка
|
Pen
|
......................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Оқушы
|
Ученик
|
|
|
Книга
|
Book
|
Дәптер
|
Тетрадь
|
|
Қалам
|
Ручка
|
Pen
|
Күз
|
Осень
|
|
...................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Күз
|
Осень
|
|
Қазан
|
|
October
|
|
Двадцать пять
|
Twenty five
|
Бейсенбі
|
|
Thursday
|
Нан
|
Хлеб
|
|
Су
|
Вода
|
|
....................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Мектеп
|
Школа
|
|
Күз
|
Осень
|
|
Қазан
|
|
October
|
|
Двадцать пять
|
Twenty five
|
Бейсенбі
|
|
Thursday
|
.......................................................................................................
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
Күз
|
Осень
|
|
Қазан
|
|
October
|
|
Двадцать пять
|
Twenty five
|
Бейсенбі
|
|
Thursday
|
Нан
|
Хлеб
|
|
Су
|
Вода
|
|
....................................................................................................
Достарыңызбен бөлісу: |