Дәріс 1 Жалпы фармакалогияға кіріспе. Фармакокинетика
Қауіпсіздік ережелері бойынша студентерге нұсқау
жүктеу/скачать 273,91 Kb.
|
фарм лек
- Бұл бет үшін навигация:
- Тақырыбы: «Наркоз. Алкоголдер және есірткі анальгетиктер.
| Қауіпсіздік ережелері бойынша студентерге нұсқау жүргізу
Кафедра__________________________________________________ Курс_____________________________________________________ Нұсқауды жүргішінің аты-жөні мен лауазымы_______________ Нұсқауды жүргізген күн ________________________________________ Лабораторияда қауіпсіздік ережелерін сақтаудың нұсқау __________________ Нұсқауды меңгердік:
Қауіпсіздік ережесі бойынша жүргізілетін нұсқауды тексердім:__________________ (қолы) «Ветеринарлық медицина» кафедраның меңгерушісі профессор: АРНАУЛЫ ФАРМАКОЛОГИЯ Тарау Орталық нерв жүйесіне әсер ететін заттар. МЕТОДИКАЛЫҚ НҰСҚАУ № 2. Тақырыбы: «Наркоз. Алкоголдер және есірткі анальгетиктер.Сабақтың мақсаты: Есірткілі заттардын, есірткілі анальгетертердың және алкоголдын фармакодинамикасын, әсерлік механизмін, колданылуың анықтау. Әртүрлі концентрациядағы ерітінділерді дайындауың үйрену. Керекті құрал-жабдықтар: ингаляциалық және ингаляциялық емес наркоз препараттар, кестелер, алкоголдер 40°, лабораторлық ыдыс, дистилдысу т,б. Жануарлар: қоян, әтеш. Сабақтың мазмұны. Сабақ такырыбың талқылағанда мүғалім препараттардың қасиеттеріне, фармакодинамикасына ерекше коңіл аударады. Наркоз деп орталық невр системасын уақытша әлсіретуді айтамыз, мұнда өмірге өте манызды- тыныс және қан айналыс әрекеттері сақталады, сыртқы эсерді сезу, аурулық рефлекстік сезім толық жойлып, скелет мускулдары босайды. Физикалық қасиеттеріне қарай, наркоздық заттар ингаляциялық (ұшқыш заттар) және ингаляциялық емес (ұшпайтын заттар) бөлінеді. Ингаляциялық наркоз жануарлар мен өсімдіктердің барлық клеткаларына да наркоздық әсер етеді. Ингаляциялық наркоздық заттар сұйық және газ түрінде болады, олар дем алғанда ауамен бірге тез өкпеге енеді; содан кейін дереу қанға еніп, негізінен орталық нерв системасына әсер етіп, мынадай кезекпен әлсіретеді: әуелі мыйды, әсіресе ең алдымен оның қабығын, содан кейін жұлынды, ең соңынан сопақша мыйды әлсіретеді. (Хлороформ, эфир, хлорэтил, азот тотығы,) Ингаляциялық емес наркоздық заттар- көбінесе каты заттар, ішшектен қанға баяу енеді және организимнен де баяу шығады. Сондықтан олар орталық нерв системасына ұзақ әсер етеді. (хлоралгидрат,уретан, нарколан,гексенал) Наркоздық заттардың емдік құндылығы- олар сопақша мыйды және оның өмірлік орталықтарын бәрінен де аз әлсіретеді. Наркоздың сатысы – 1. алғашқы сатысы –аналгезия (мелшеу) 2 сатысы- қозу -аурулық сезімнің жойылуы, /мыйшықтың паралич- салдану болуы/ және жоғарға сезімдердің бұзылуы мый қабығының әлсіреуімен байланысты. 3 сатысы- ұйықу- хирургиялық наркоз. Хирургиялық наркоздың 4 дәрежесі бар. Жұлынның параличі – салдану қарапайым рефлекторді тоқтатып, бұлшық еттерің /скелеттік мускулдарды/ босатады. Этилдыалкоголь – alcohol aethylicus (Spiritus vini). Спирт қанға еніп наркотикалық әсер етеді, бірақ оның хлороформ немесе эфир сыяқты ұшкыштық қасиеті болмағандықтан мұнда наркоз жәй болады және ұзаққа созылады. Алкоголь көп берілсе тыныс және тамыр қозғағыш орталықты салдынуға әкеледі. Наркоздан бұрын оның әрекеті басқа ұшқыш (наркотиктердікі) есірткі заттар сыяқты қозу кезеңі (сатысы) болады. Спирттің аз концентрациясы ауызда рефлекс тудырады және қан арқылы қарын мен қарын асты безі сөлдерінің бөлініп шығуын күшейтіп, тәбетті арттырады. Концентрация күшті болса қарынның кілегей қабығына тітіркендіргіш әсер етіп сілтілі сілекейдің бөлініп шығуың күшейтеді, бұл ас қорытуды бұзып, қарын қабынуы пайда болуына себеп болады. Алкоголь терінің тиген жерін майсыздандырып және тығыздайды, ал тез буланудың нәтижесінде салқындық сезіледі. Тітіркенулер клеткілердің суы сығылып, белоктарының ұйуымен түсіндіріледі. Микробтардың белоктарын ұйытып алкоголь бактерияға қарсы әсер етеді. 70 ° алкогольдің жақсы дезинфекциялау (залалсыздандыру) одан гөрі нашар концентрацияның тұтқыр әсері болады, 70 ° спирт хируртың қолын және опреация жасайтын жерді баптап жууға қолданылады. Дезинфекциялау, қабынуды күшейту және эксудаттарды тарту үшін спирт сылау және компресс жасау түрінде флегманаға, фурункулезге, панерицияға және тағы басқа ауруларға колданылады. Ерітінділердің проценттік концентрациясың келесі формула бойынша анықтайды: b
a Х- стандартты ертіндісіның көлемі (г, немесе мл) a- стандартты ертіндісіның нақтылы концентрациясы, %. b- қажетті ертіндіның концентрациясы V- колданылатың спирт ерітіндісінің көлемі (г. немесе мл.) Мысалы: 1.96°спирт ерітіндысынең жаса сыйырға 40° спирты 200 мл көлемінде ішіне беруге. Х= 40х200: 96, х= 83,3 мл Ертіндіні рецепт бойынша жасау үшін 83,3 мл 96°спирт ерітіндысың өлшеп оның ішіне 116,7 мл дистилді суды қосып, араластырып, 40° спирт концентрацияны даярлайды. Өткізу жұмысы: Әтешті бір қолмен қанатынан, ал екінші қолмен аяғынан немесе мойнынан ұстау керек. Екі бармақпен әтештін ауыз бүрышың қысып, ауызды ашу керек.Ауызға спирт ертіндісың 30° 25 мл тамшылап ішкіземіз. Мылдың мінез қүлқын тексереміз. Қордынды: Бір неше минуттан әтештін қозғалысы нашарлайды, бақырып әндетеді содан кеин, қозу сатысына айналып ұйюқыға кіреді. Есірткі анальгетиктер.(Ауру басқыш заттар) Бұған ауру сезімін уақытша басатын не тіпті тоқтататын заттар жатады. Ауырсынудың жалпы басылуы, яғни аналгезия, мыйдың ауру сезгіш орталығы толық ажыраған кезде болады. Орталық нерв жүйесіне әсер етіп, ауру басқыш заттарға- опий (апиын) мен оның алкалоиды морфин, кодеин, папаверин, омнопон жатады. Апиын орталық нерв жүйесін жабықтырады, ең алдымен мыйдың ауру сезгіш орталығын содан кейін қабығын қамтыйды; бірақ ол жұлынды қоздырады. Сондықтан апиыннан туған ұйқы сергек болады. Апиынның жөтелге қарсы әсері бар, онда жөтел орталығын жансыздандыратын морфин және кодеин алкалоидтарының болуына байланысты. Есірткі анальгетик препараттарда (ауру басқыш заттар) ерекше кемшіліктері бар, ол әдеттену әсеріне жатады. «Наркоз. Алкоголдер және есірткі анальгетиктер» тақырыбына сүрақтар: Наркоз түралы түсінік. Малдәргерлік наркоздың манызы. Хирургиялық наркоздың сатылары мен дәрежесі. Алкоголдер. Жалпы сипаттамасы. Мал дәрігерлік тәжіридебе колданылу мүмкіндігі. Есіртікі анальгетиктер. Жалпы сипаттама. Топ препараттарына салыстырмалы баға. Колданылуы. Наркоздың кемшліктері және артықшылығы. Үйге тапсырма: 1. Әлдендіру ретінде қанға 33 ° спирт ертіндісың 100 мл көлемінде жаса. Официналдық спирт 70°. 2. 70° спирт ертіндісың хирургқа 100 мл көлемінде жаса. Официналдық спирт 96°. 3. Тәбетті жақсарту үшін 20° спирт ертіндісың 200 мл колемінде жаса. Официналдық спирт ертіндісі 40 °. 4. Итке: наркозға гексенал. МЕТОДИКАЛЫҚ НҰСҚАУ. № 3. жүктеу/скачать 273,91 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|