Дидактикалық материал Қосымша №1 а деңгейі



бет4/4
Дата07.02.2022
өлшемі0,74 Mb.
#90519
1   2   3   4
Байланысты:
3.Биология ЕМН 11 сынып Координация және реттелу Температураны көмірқышқыл газын глюкозаны бақылау мысалындағы кері байланыс принципі Дидактикалық материал

Қосымша №3
А деңгейі
Кесте ұяшықтарында, белгілі бір жағдайларда ағза құрамында инсулин, глюкагон және гликогеннің өзгерістері қандай болатынын көрсетіңіз.
Келесідей сөздерді қолданыңыз: көтеріледі, түседі.






Инсулин

Глюкагон

Гликоген

Қандағы глюкозаның жоғарылауы кезінде










Қандағы глюкозаның кемуі кезінде












Жауап






Инсулин

Глюкагон

Гликоген

Қандағы глюкозаның жоғарылауы кезінде

көтеріледі

түседі

көтеріледі

Қандағы глюкозаның кемуі кезінде

түседі

көтеріледі

түседі

2. Тыныс алуды реттеу механизмінің мәтіні төменде келтірілген.


Мәтіндегі жетіспейтін сөздерді қосыңыз.

Төмендегі сөздерді пайдаланыңыз: көміртегі диоксиді, оттегі, хеморецепторлар, барорецепторлар, экспираторлық орталық, инспираторлы орталық, диафрагма, қабырғааралық бұлшықеттер, жүрек бұлшықеттері, төмендеу, жоғарылату, оң байланыс, теріс байланыс.


Тыныс алу жиілігін реттейтін негізгі фактор болып табылады, 1...................................................... концентрациясы. Берілген газдың концентрациясы жоғарылағанда (мысалы, физикалық жүктеме кезінде), қан айналым жүйесінде болатын 2.........................................(рецепторлар) сопақша мидың 3........................................бөліміне жүйке импульсін жібереді. Нәтижесінде 4................................... және 5...................бұлшық еттеріне жүйке импульсі жетеді. солардың жиырылуының нәтижесінде тыныс алу жиілігі ................................................ Бұл 6. ................................ кері байланысқа мысал бола алады.
Жауап
1. көмірқышқыл газы
2.хеморепторлар
3.инспираторлы орталық центр
4.диафрагма, қабырға аралық бұлшықет
5.жоғарылайды
6.теріс кері байланыс
В деңгейі
1. Графикте ағазының сыртқы факторларына жауап бере бастағанда, қандағы глюкоза концентрациясының өзгеруі көрсетілген.

Алғаш рет 30 минуттан кейін және тағы 15 минуттан кейін қандай өзгерістер болатынын түсіндіріңіз.
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


Жауап
Алғашқы 30 минутта, тамақтану немесе глюкагон гормонының әрекеті, мысалы, энергияны тұтынуы кезінде, глюкозаны жоғарылатудың басты ынталандырушысы болуы мүмкін. Бауырдағы глюкагон гликогенді ыдырата бастайды, оның деңгейі төмендейді, глюкоза деңгейі көтеріледі.
15 минуттан кейін немесе одан кейін. Глюкоза концентрациясының жоғарылауымен инсулин концентрациясы жоғарылайды, гликоген түріндегі глюкоза қор заты ретінде сақталады, нәтижесінде глюкоза деңгейі төмендейді. Бұл оң кері байланысқа мысал бола алады.
2. Суретте термореттелудің механизмі көрсетілген. Кесте ұяшықтарында температура төмендегенде қандай өзгерістер болатынын көрсетіңіз

Жауап
1. Дене температурасының төмендеуімен суық тері рецепторлары
2 гипоталамустық жылу үнемдеу орталығына сигнал жібереді .
3. тері артериолалары тарылады
4. қаңқа бұлшықеттері дірілдейді / метаболизм жылдамдығы жоғарылайды
5. дене қызуы көтеріледі.


Ресурстар

  1. Биология Грин Стаут Тейлор 3 томдық ,Мәскеу, Бином. 3 және 4 шығарылым

  2. http://www.fsps.muni.cz/emuni/data/reader/book-4/11.html


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет