Диплом жүмысы тақырыбы: «Бастауыш сыныпта есім сөздерді оқыту»
жүктеу/скачать 3,4 Mb.
|
42 І5,33%-ын де, да, мен, ғой, соң шылаулары, 17,57%-ын сөз, күп, жер, көз, үй, бас, адам, ат, кол, жыл секілді зат есімдер, 5,52%-ын бір, он сан есімдері, 3,52%-ын жо/с, ^/^, асөл сөздері, 0,98%-ын алд комскші ссімі, 1,47%-ын барышиа үстсуі қамтиды. 16-кесте - 50 жылдардагы оқулыктардың жиілік сөздігіндегі сөздердің қатар саны мен (рангімен) абсолютті жиілік шамасы арасындагы қатынасты білдіретін кестс көрінісі
I Қарастырылған салыстырулар нәтижесінде оқулықтар мсн БӘ тіліндегі жиілігі ең жоғары сөздердің ішінде табиғаттағы заттар мсн қүбылыстарды, олардың арасындағы байланыстарды және солардың жай-күйін білдіретін жіктсу есімдіктері, зат есімдер мен етістіктердің және көмекші сездердің улесі басым екендігін көреміз. Осы категорияларды бір-бірімен байланыстыру арқылы окушылардык тілінде грамматикалық ерекшеліктер дамып, қалыптасады. Оқулык мотіндеріндегі жоғары жиілікте колданылған осы лексмкалык, түлғаларға талдау жасай отырып, болашакта оқулық мотіндерін түзу барысында сирек қолданыстағы мағыналық қүндылығы жоғары сездерге де назар аударылып, олардың танымдық маңызы, жаңа үғым, түсініктерді берудегі мүмкіндіғі ескерілсе дейміз. Енді белгілі бір жиіліктегі сөз бен оның жиілік қүрылымдағы рсттік нөмірі, яғни рангісі арасындағы байланыстың бар-жоқтығын 43 тексеріп көрейік: Жогарыда көрсетілгсн 16-кестені түсіндіретін болсақ, 50 жылдардағы окулыктардың жиілік сөздігі мәлімсттсрі бойынша мотіннің жиілік қүрылымының үзіндісі (мүндагы і - ранг, Ғ, — абсолютті жиілік, мәтін көлемі N=185961; түбір сөздің көлемі Ь= 10298; Ғтах=3609) рангі мсн жиілік сөздік арасындағы белгілі бір тәуедцілікті білдіреді. 17-кесте - 70 жылдардағы оқулықгардың жиілік сөздігіндегі сөздердің кдтар саны мен абсолютгі жиілік шамасы арасындагы қатынасты білдіретін кесте көрінісі
Яғни, сөздердің рангі өсуіне қарай, оның жиілігі кеми береді. Мысалы, 50 жылдардағы оқулықтарда ең томснгі рангіде жоғарғы жиіліктегі "ол" есімдігі түр. Сол секілді 70 жылдардағы БСО ранг-жиілік тәуелділігінің ксстесін салыстырсақ, мүнда да жоғарыда келтірілген сөздердің кему жиіліғі бойынша орналасу реті мен оның жиілігі арасында кері тәуелділік бар скендігін корсміз. 17-кестеден көрінгендей, 70 жылдардағы оқулықтарда да ранп мен сөздің берілген жиілігі арасында кері тәуелділік бар екенін байқаймыз. Мысалы, ең жоғарғы жшліктегі ол есімдігі рангі бойынша ең төменгі қатарда түрғаны соның дәлелі. Ал одан жиілігі біршама азырақ көрсеткішті білдіретін ал шылауыныц қатар саны жоғарылау 44 (50-ші қатар). Мүндагы і - ранг, Ғ, - жиілік, мәтіннің колемі N=241984; түбір соз көлсмі Ь=12281; Ғтах=4982. Осындай байланысты БӘ мәтіндерінің жиілік қүрылымынан да аңгаруға болады: мүнда жиілігі 1231 сөз қолданысқа тсң болатын бір сан ссімі рангі бойынша бесінші орында түрса, онымсн салыстырғанда жиілігі біршама төмсн он слн есімінің (жиілігі 311 сөз қолданысқа тең) катар саны одан жоғары (37-ші қатар). Осындай ксрсгарлықты 18-кестснің өн бойынан анық байқауга болады: 18-кесте - БӘ жиілік сөздігіндегі сөздердің қатар саны мен абсолютті жиілік шамасы арасындагы қатынасты бшдіретін кестс көрінісі
18-кссте мәліметтері бойынша БӘ мәтіндерінің жиілік қүрылымының үзіндісінен де жогарыда айтылган заңдылықты көруге болады. Мысалы, ең жогаргы жиіліктегі боя етістігі сң төмснп (1-ші қатарда) орында түрса, онымсн салыстырғанда біршама азырақ жиіліктсгі жыл зат есімінің қатар саны одан жогары (50-ші қатар). Сол сияқты оте жоғарғы жиіліктегі соз есімдігінің рангісі (2-ші қатар) одан біршама теменгі жиіліктсгі соң щылауынан (49-шы қатар) темен. Б.үл арада да зерттеу нысанындағы мәтіндердің жиілік қүрылымындагы белгілі бір сөздің қолданылу жиілігі оның рангісінс Каталог: wp-content -> uploads -> 2013 2013 -> Ф 7 –007-02 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі 2013 -> Мазмұны Кіріспе–––––––––––––––––––––––– 3-9 2013 -> Мазмұны Кіріспе Тарау -I. Кеңестік шығармашылық интеллигенциясы калыптасуының бастапқы кезеңІ 2013 -> Жанғабыл Қабақбаев, Қазақстан Республикасы журналистер Одағының 2013 -> Әл Фараби дүние жүзілік мәдениет пен білімнің Аристотельден кейінгі екінші ұстазы атанған. Ол данышпан философ, энциклопедист ғалым, әдебиетші ақын, математик. Әл Фараби 870 ж 2013 -> Өмірбаяны ІІ негізгі бөлім 2013 -> Ф 15-07 Қазақстан Республикасының білім ЖӘне ғылым министрлігі 2013 -> Кіріспе. Жұмыстың жалпы сипаттамасы. Дипломдық жұмысының өзектілігі жүктеу/скачать 3,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||