Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғам
«Ғұмарбек Дәукеев атындағы Алматы Энергетика және Байланыс» университеті
«Электр энергетика және электр техника» институты
«Электр станциялары, тораптары және жүйелері кафедрасы » кафедрасы
«Электр техникалық материалдар және бұйымдар» пәні бойынша
№ 2 Зертханалық жұмыс
Жұмыстың мақсаты: қатты диэлектриктердің электр беріктігін анықтау. Техникалық диэлектриктердің электр беріктігінің статистикалық таралу заңдылығын зерттеу.
2.1 Қысқаша теориялық мәліметтер
Өріс кернеулігінің жоғары мәндерінде қатты диэлектриктерде токтың неғұрлым артуы байқалады және бұл құбылыс экспонент заңына тәуелді. Потенциалдар айырмасының кейбір жоғары мәндеріне жеткен кезде электродтар арасындағы қатты диэлектриктер тесіледі де диэлектрик өзінің өткізбеу қасиетін жоғалтады. Диэлектриктің тесілуін мәжбүр ететін кернеуді, тесу кернеуі дейді – UT .
Жоғары кернеулерге жеткен кездегі электр өткізгіштігінің стационарлық режимінің бұзылуын электр беріктігінің бұзылуы деп атайды. Қатты диэлектриктердің электр беріктігі өлшемі ретінде біртекті орташа макроскопиялық өрістің кернеулігі алынады – ET . Бірақ та тесілу алдында орташа макроскапиялық өрістің біртекті қалпына жетуі мүмкін емес. Осыған байланысты тесу кернеулігі біршама жуық ұғым болып саналады да, мына формуламен есептеледі
(2.1)
мұндағы UT – тесілген кездегі кернеу, кВ;
h – сынақтан өткізген диэлектриктің қалыңдығы, мм.
Бірдей жағдайларда техникалық диэлектриктердің тесу кернеуі Uт мен диэлектірлік беріктігін ETанықтаған кезде, UT және ET – лардың көп немесе аз мәнге өзгеретіні байқалады, оның себебі қоспалардың болуы, газ қоспалары және олардың диэлектрик көлеміндегі біртекті еместігі. Сонымен бірге, диэлектриктерде материал құрылымының дефектілері болады, ол электр беріктігінің кейбір мәндерінің өзгеруіне әсер етеді. Сондықтан, оқшаулама заттардың немесе конструкциялардың электрлік беріктігін нақты анықтау үшін сынақтан көп үлгілерді өткізу керек. Заттарды зерттегенен кейін мінездемелері статистикалық сарапталады.
