Құжатты қазіргі уақытта кез келген заманауи білім ордасында ақпаратты ұсынудың негізгі тәсілі болып деректер қоры табылады
Бағдарламалау ортасын таңдау, сипаттау
жүктеу/скачать 1,7 Mb.
|
ТЕАй мазмуны (2)
Жас электрик. сайыс сабақ, 15. Package для мобильного приложения, 1, Даулетова-Н. (16), coursewokr, тапсырма, 501, ЕМТИХАН сұрақтары, сұйық режимдері, (Lesson study) зерттеу сабақтары бойынша талдауы Оқу сапасын арттыру үшін топ мүшелерінің кәсіби дамуына ықпал ету және оқу үдерісін зерделеудегі дағдыларын қалыптастыру (9 сынып), Логикалық операциялар, МОО 02 ЗАДАНИЯ
| 1.2 Бағдарламалау ортасын таңдау, сипаттау
Microsoft серверлерінің SQL нұсқасының алғашқы нұсқасын компания 1988 жылы енгізді. ДББЖ дереу реляциялық дерекқор ретінде белгіленді , ол өндірушінің айтуынша, үш артықшылығы бар: Деректерді іріктеуді жеделдететін және олардың көп пайдаланушы режимінде сақталуын сақтаған сақталған процедуралар; Пайдаланушыларды ажыратпай-ақ әкімшілік ету үшін деректер базасына тұрақты қол жеткізу; SQL Server пайдаланатын үшінші тарап бағдарламаларын жасауға мүмкіндік беретін ашық серверлік платформа. 1-сурет. Microsoft серверлері sql Microsoft SQL Server 2005, кеңейтілген масштабтау мүмкіндіктері бар Yukon кодты, .NET технологиясын толығымен қолдайтын бірінші нұсқасы болды. Бөлінген деректерді қолдау, ақпаратты ұсыну мен талдаудың алғашқы құралдары. Интернетке интеграциялау SQL Servers 2005-ді кіріктірілген Firewall (брандмауэр) көмегімен танымал браузерлер арқылы деректерге қарапайым және қауіпсіз кіруге мүмкіндік беретін электрондық коммерция жүйелерін құру үшін негіз ретінде пайдалануға мүмкіндік берді . Кәсіпорынның нұсқасы процессорлардың шексіз санына параллель есептеулерді қолдады. 2005 нұсқасы ең танымал дерекқор серверлерінің бірі болып табылатын Microsoft SQL Server 2008 нұсқасымен ауыстырылды және кейінірек келесі нұсқасы - SQL Servers 2012, .NET Framework және үйлесімділікті қолдайтын және ақпаратты өңдейтін басқа да алдыңғы қатарлы технологиялармен пайда болды. Visual Studio әзірлеу ортасы. Бұлт қоймасына қол жеткізу үшін арнайы SQL Azure модулі жасалды. 2-сурет. Microsoft SQL Server 2008 TRANSACT-SQL 1992 жылдан бастап, SQL сұрау тілі - дерекқорларға қол жеткізу стандарты. Дерекқорға қол жеткізу үшін дерлік барлық бағдарламалау тілдері пайдаланушыны ақпаратпен тікелей жұмыс істейтін болса да пайдаланады. Үйлесімділікті қамтамасыз ету үшін тілдің негізгі синтаксисі өзгеріссіз қалады, бірақ дерекқорды басқару жүйелерінің әр сатушысы қосымша функциялармен SQL толықтыруға тырысты. Біз ымыраға келмедік, ал «стандартты соғыс» кейін екі көшбасшы болды: PL / SQL Oracle және Transact-SQL Microsoft серверлерінде SQL. T-SQL рәсімдерді Microsoft корпорациясының SQL Серверлеріне кіру үшін рәсімдік жолмен кеңейтеді. Бірақ бұл «стандартты» операторларға өтінімдерді әзірлеуді жоққа шығармайды. SQL SERVER 2008 R2 КӨМЕГІМЕН БИЗНЕСІҢІЗДІ АВТОМАТТАНДЫРУ Бизнес-қосымшалардың сенімді жұмыс істеуі қазіргі бизнес үшін өте маңызды. Қарапайым деректер базасы үлкен шығындарға әкелуі мүмкін. Microsoft SQL Server 2008 R2 дерекқор сервері барлық әкімшілерді басқару құралдарымен таныстыру арқылы шексіз көлемді дерлік ақпаратты сенімді және қауіпсіз сақтауға мүмкіндік береді. Ол 256 процессорға дейін тік масштабтауды қолдайды. 3-сурет. Microsoft SQL Server 2008 r2 Hyper-V технологиясы заманауи көп ядролық жүйелердің қуатын барынша арттырады. Бір процессорда бірнеше процессорларды қолдау шығынды азайтады және масштабталуды жақсартады. ДЕРЕКТЕРДІ ТАЛДАУ Нақты уақыттағы деректер ағындарын жылдам талдау үшін SQL Server StreamInsight компонентін осы тапсырма түріне оңтайландырыңыз. Өзіңіздің жеке .NET негізіндегі қосымшаларды жасауға болады. 4-сурет. Үздіксіз жұмыс және деректер қауіпсіздігі Microsoft SQL Server 2005 Кез-келген уақытта оңтайлы өнімділікті қолдау кіріктірілген ресурс контроллерін ұсынады. Әкімші жүктемені және жүйе ресурстарын басқара алады, процессордың және жадтың ресурстарын пайдалану үшін бағдарлама шегін орнатады. Шифрлау функциялары ақпараттың икемді және мөлдір қорғалуын қамтамасыз етеді және оған қол жетімділік журналын жүргізеді. ШЕКСІЗ ДЕРЕКҚОРДЫҢ МӨЛШЕРІ Деректер қоймасы тез және қауіпсіз түрде масштабтауға болады. Пайдаланушылар 48 Тбайт дейінгі дискідегі массивтерді қолдау үшін дайын формада Fast Track Date қоймасын пайдалана алады. Негізгі конфигурация HP, EMC және IBM сияқты жетекші компаниялардың жабдықтарын қолдайды. UCS 2 стандарты бойынша ақпаратты қысу функциясы дискілік кеңістікті айтарлықтай жұмсауға мүмкіндік береді. ӘЗІРЛЕУШІЛЕР МЕН ӘКІМШІЛЕРДІҢ ТИІМДІЛІГІН АРТТЫРУ Жаңа бағдарламалық жасақтама шеберлері серверлік жүктемені тез жоюға, үшінші тараптың сыртқы мамандарын тарту қажеттілігінсіз басқаруды жақсартуға және өнімділікті оңтайландыруға мүмкіндік береді. Бағдарлама мен дерекқордың параметрлерін бақылап, бақылау тақталарында өнімділікті жақсарту мүмкіндігін табыңыз және жаңартуды және орнатуды тездетіңіз. ЖЕКЕ БИЗНЕС ТАЛДАУҒА АРНАЛҒАН ҚҰРАЛДАР Компанияларда аналитикада кім айналысуы керек екендігі туралы ешқашан консенсус болмады - АТ бөлімшелері немесе тікелей пайдаланушылары. Жеке есептерді жасау жүйесі бұл проблеманы қауіпсіз және тиімді құрылыс, талдау және бизнес-процестерді модельдеу үшін заманауи құралдар арқылы шешеді. Microsoft Office және SharePoint Server дерекқорларына тікелей қатынасуға қолдау көрсетіледі. Корпоративтік ақпарат карталар, графика және бейне сияқты басқа материалдармен біріктірілуі мүмкін. 5-сурет. Командалық жұмыс үшін қолайлы орта Microsoft SQL Server 2012 Қызметкерлеріңізге Excel электрондық кестесіне арналған PowerPivot қосымшасын пайдаланып ақпаратқа қол жеткізу, деректерді бірлесіп әзірлеу және талдауды қамтамасыз етіңіз. Бағдарлама ақпаратты талдау мен бизнес-процестерді модельдеуге және Интернетте немесе SharePoint жүйесінде жалпыға қол жетімділікке арналған есептерді жариялауға мүмкіндік береді. Ішкі есептерді көрнекі түрде жасау үшін, көптеген форматтарды қолдайтын және алдын ала анықталған үлгілердің кең ауқымын қолдайтын Report Builder 3.0 нұсқасын ұсынамыз. ДЕРЕКҚОРЛАРМЕН ЖҰМЫС ТЕГІН Кішігірім жобаларға және жаңа әзірлеушілерге арналған Microsoft SQL Server Express шағын нұсқасын ұсынады. Бұл SQL Server «толық» нұсқалары сияқты бірдей дерекқор технологияларын қамтиды. Visual Studio және Web Developer әзірлеуші орталарына қолдау көрсетіледі. Күрделі кестелер мен сұраулар жасаңыз, дерекқорларға қолдау көрсетіп, Интернет бағдарламаларын дамытыңыз, PHP-тен ақпаратқа тікелей қол жеткізіңіз. Transact-SQL мүмкіндіктері мен ең дамыған ADO.NET және LINQ деректерге қолжетімділік технологияларынан толықтай артықшылығы бар. Сақталған процедуралар, триггерлер және функцияларға қолдау көрсетіледі. 6-сурет. Microsoft SQL сервері экспресс Іскерлік логика элементтеріне шоғырланып, дерекқордың құрылымын оңтайландырып, жүйе өзі жасайды. Кез келген күрделіліктің бай есептерін жасаңыз. Іздеу шағын жүйесін пайдаланыңыз, есептерді Microsoft Office бағдарламалары арқылы біріктіріңіз және географиялық орналасу туралы ақпаратты құжаттарды қосыңыз. Дамыған қосымшалар дерекқор серверіне қосылым болмаған кезде жұмыс істей алады. Синхрондау транзакциялық идентификатор Sync Framework технологиясының көмегімен автоматты түрде орындалады. Барлық дерекқорлар мен бағдарламалар үшін басқару саясаттарын қолдана отырып, инфрақұрылымыңызды басқарыңыз. Ортақ пайдалану сценарийлері сұрауларды оңтайландыру уақытын қысқартады, кәсіпорынның резервтік көшірмелерін жасайды және қалпына келтіреді. SQL Server 2008 R2 Express Edition сайттарды және интернет-дүкендерді, жеке пайдалануға арналған бағдарламаларды, шағын бизнестерді жедел орналастыру үшін өте ыңғайлы. Бұл жұмысқа және оқуды бастауға тамаша мүмкіндік. 7-сурет. Microsoft SQL серверін басқару студиясы SQL SERVER MANAGEMENT STUDIO АРҚЫЛЫ ДЕРЕКҚОРЛАРДЫ БАСҚАРЫҢЫЗ Microsoft SQL Server Management - есеп беру қызметтерін қоса алғанда, SQL Server дерекқорларын және барлық элементтерін жасау, оларға кіру және басқару үшін арнайы орта. Жүйе бір интерфейсте Query Analyzer және Enterprise Manager сияқты бұрынғы нұсқалардан басқару бағдарламаларының барлық мүмкіндіктерін біріктіреді. Әкімшілер даму және басқару үшін графикалық объектілердің үлкен жиынтығымен, сондай-ақ дерекқорлармен жұмыс істеу үшін сценарийлер жасау үшін кеңейтілген тілде бағдарламалық жасақтаманы алады. Microsoft Server Management Studio кодын редакторы ерекше назар аударуы керек. Ол Transact-SQL бағдарламасында сценарий сценарийлерін әзірлеуге, көп өлшемді деректерге қолжетімділік сұрауларын бағдарламалауға және оларды нәтижелерге XML-ге сақтауға қолдау көрсету үшін талдауға мүмкіндік береді. Сұраулар мен сценарийлерді жасау желіні немесе серверді қоспай, әрі қарай орындау және синхрондау арқылы мүмкін болады. Алдын ала орнатылған үлгілер мен нұсқаларды басқару жүйесі бар. Object Browser модулі барлық серверлер мен деректер базасының даналарында орнатылған Microsoft серверлерінің SQL нысандарын көруге және басқаруға мүмкіндік береді. Оңай ақпаратқа қол жеткізу өте тез қосымшаларды әзірлеу және нұсқаларды басқару үшін өте маңызды. 8-сурет. Microsoft SQL серверін басқару Жүйе үшінші тарап әзірлеушілерінің кеңейтілетін параметрлері мен кеңейтімдерін қолдайтын Visual Studio оқшауланған қабықшасының негізінде жасалды. Интернет желісінде өзіңіздің басқаруыңызды және деректерді өңдеу құралдарын әзірлеуге қажетті барлық ақпаратты және код үлгілерін табуға болатын көптеген қауымдастық бар. Forrester Research компаниясының зерттеуіне сәйкес, Microsoft SQL Server 2012 дерекқор сервері 2013 жылы корпоративтік ақпаратты сақтау нарығындағы көшбасшылардың үштігіне кірді. Сарапшылардың пікірінше, Microsoft-тың нарық үлесінің жылдам өсуі компанияның бизнес үдерісін автоматтандыруға кешенді көзқарасымен байланысты. Microsoft SQL Server - аналитика және даму үшін құралдармен толықтырылған кез келген түрдегі деректерді басқару және сақтаудың заманауи платформасы. Office және SharePoint сияқты басқа компания өнімдерімен біріктіру оңай болуы керек. Интеграцияланған даму ортасы (IDE) — бұл бағдарламалық жасақтаманы әзірлеудің көптеген аспектілерін қолдайтын көп функциялы бағдарлама. Visual Studio интеграцияланған даму ортасы - бұл кодты жазуға, күйін келтіруге және құрастыруға, сонымен қатар қосымшаларды кейіннен жариялауға арналған алаң. Көптеген IDE-де бар стандартты редактор мен түзетушіден басқа, Visual Studio құрамына компиляторлар, кодты автоматты түрде толтыру құралдары, графикалық конструкторлар және даму процесін жақсарту үшін басқа да көптеген мүмкіндіктер кіреді [1]. 9-сурет. Visual Studio интеграцияланған даму ортасы Жоғарыдағы 9- суретте ашық жобасы бар Visual Studio ортасы және негізгі терезелер мен функционалдылықтар туралы ақпарат берілген [2]. Шешім шолушысы (Обозревателя решений) терезесінің жоғарғы оң жағында код файлдарын көруге, оларды шарлауға және басқаруға болады. Шешім шолушысы файлдарды шешімдер мен жобаларға біріктіру арқылы кодты реттеуге мүмкіндік береді. Сіз ең ұзақ жұмыс істейтін редактордың орталық терезесінде (окна редактора) Файл мазмұны көрсетіледі. Редактор терезесінде кодқа өзгерістер енгізуге немесе батырмалары бар терезе немесе мәтін ұялары сияқты пайдаланушы интерфейсін жасауға болады. Оң жақтағы төменгі бұрыштағы git өзгерту терезесі (изменений Git) жұмыс элементтерін бақылауға және git, GitHub немесе басқа нұсқаларды басқару технологияларын қолдана отырып кодпен бөлісуге мүмкіндік береді. Microsoft Visual Studio бағдарлау ортасы Microsoft Visual Studio — Майкрософт компаниясының өнімдер тізбегі, құрамына біріктірілген өңдеу ортасы бағдарламалық жасақтамасы және басқа да аспаптық (инструменталды) құралдар кіреді. Аталған өнімдер консольдік қосымшалармен қатар қолданбалы бағдарламалық жасақтамалары да кіреді, мысалы қолданушының графикалық интерфейсі жасақтамасы, сонымен қатар Windows Forms технологиясын қолдану арқылы да, және веб-сайт, веб-жасақтамалар, веб-қызметтер Машинелік кодында және басқа Басқарылатын код арқылы да Microsoft Windows, Windows Mobile, Windows CE, .NET Framework, .NET Compact Framework и Microsoft Silverlight қолданатын барлық платформаларға. Оқу құралының алдыңғы бөлімінде деректер, әдістер, сонымен қатар C# тілінде жазылған бағдарламаның өзі де кластарда орналасуы керектігі жөнінде ескертілген. Кластардың пайда болуы бағдарламалау технологиясын өзгертті. Егер бұрын құрылымдалған бағдарламалаудың негізгі бірлігі функциялар мен процедуралар болса, кластардың пайда болуы деректерді және сонымен қатар әдістерді біріктіретін бағдарламаның функцияналды аяқталған модульдерін құруға мүмкіндік берді. Осындай бағдарламалардың негізгі бірлігі - кластар (объекттер), кластар арқылы бағдарламалау технологиясы объекті-бағытталған технология деп аталады. Кітаптың осы бөлімінде Windows қосымшаларды (күрделі бағдарламалық жүйелер) жобалау кезінде объекті-бағытталған технологияны қолдануға байланысты сұрақтар қарастырылады. Объекті-бағытталған бағдарламалау (ОББ) технологияларында кластардың қолданылуы олардың екі қызметті орындай алатынын көрсетеді: бағдарлама модулі немесе деректер типі ретінде қолданылуы. Құрылымның модульдігі – Windows қосымшаларының негізгі қасиеті. Үлкен бағдарламалық жүйені модульдерге бөлмей дайындау кезінде бағдарламалаудың модульдік технологиясы арқылы дайындаған жүйеге қарағанда уақыт едәуір көп жұмсалады. ОББ-да Windows қосымшалар модульдік принципте әзірленеді, олар модульдің негізі болатын кластардан тұрады. Құрылымның модульдігі – күрделі бағдарламалық жүйелерді әзірлеу процессін жылдамдату бойынша негізгі құрал. Екінші жағынан класс деректер типі болып келеді. Windows қосымшаларды объекті-бағытталған жолмен әзірлеу деректерге сүйеніп жобалау деп аталатын стильге негізделген. «Жүйелерді жобалау нақты бір есепке сәйкес келетін деректердің абстракцияларын табуға негізделеді. Осындай әрбір абстракциялар класс түрінде құрылады, класс -бағдарламалық жүйе құрылымының архитектуралық бірлігі болатын модуль» [5]. Windows қосымшалардың көпшілігінде кластар екі қызметті де орындайды, сондықтан бағдарламалық жүйенің әрбір модулінің өзінің нақты міндеті бар. C# тілінде деректер типі болатын және модуль қызметіндегі кластар қолданылады. Модуль кластарына, мысалы, Console, Math кластары жатады. Модуль ретіндегі кластар объекттерді құрай алмайды, ал нақтырақ айтқанда осындай кластың бір ғана объектісі болады. Осы модульдің өрістері мен әдістері басқа кластардың әдістеріне қолжетімді болады. Үлкен бағдарламалық жүйелерді дайындағанда әзірлеу ортасы маңызды рөл атқарады. Бағдарламалау орталары ұсынатын бағдарламалау технологиялары күрделі бағдарламалық жүйелерді дайындау уақытын едәуір қысқартады. Сондықтан ОББ бағдарламалау технологиясымен Visual Studio.NET бағдарламалау ортасында Windows (Windows Forms Application) қосымшаларын құра отырып танысатын боламыз. Консольді қосымшаларда бағдарлама жұмысы іске қосылғаннан кейін Main() әдісінің операторлары орындала бастайды. Windows үшін жазылған бағдарламардың ерекшелігі – бағдарлама іске қосылғаннан кейін ол Windows-тан келетін хабарларды күтудің шексіз цикліне ауысады. Хабар дегеніміз - Windows операциялық жүйесінің жүйеде өтіп жатқан оқиғаларға жауабы. Оқиға ретінде компьютер жұмысында кез келген «бейстандарт» жағдайды есептеуге болады, мысалы, пернетақтада пернені басу, тышқан курсорының орнын ауыстыруы, нөлге бөлу, т.б. Windows жүйесі жауап бере алатын барлық оқиғалар нөмірленген және әрбір нөмерге – «үзу векторына» сәйкес оқиғаға дұрыс жауап беретін арнайы бағдарлама сәйкестендірілген. Мысалы, компьютердің шалғай құрылғыларының драйверлері (пернетақта, тышқан, таймер). Оқиға пайда болғанда Windows жүйесі оқиға «нөмерін» анықтайды және сәйкес драйверді іске қосады. Драйвер оқиғаны «өңдеп», Windows жүйесіне хабарлама жібереді. Windows жүйесі жұмысының негізінде оқиғаларды басқару принципі жатыр. Сонымен, жүйе және Windows үшін жазылған барлық қосымшалар іске қосылғаннан кейін пайдаланушы іс-әрекеттерін немесе операциялық жүйенің оқиғаларын күтеді және оларға белгілі тәртіпте жауап қайтарады. Windows хабары болған оқиға туралы жазба болып табылады. Мысалы, кейбір хабардың құрылымында мыналар болуы мүмкін: бағдарлама терезесінің дескрипторы, хабарлама коды (идентификаторы), анықтаушы параметрлер (мысалы, тышқан меңзерінің x пен y координаттары), хабарламаның құрылу уақыты. Windows жүйесі қабылдайтын барлық хабарлар бір ғана данада болатын хабарлардың жүйелік кезегіне орналастырылады. Одан кейін жүйелік кезектен хабарлар жеке Windows қосымшаларының хабарлар кезегіне үйлестіріледі. Сонымен қатар, әрбір қосымша үшін өзінің хабарлар кезегі құрылады. Қосымшалардың хабарлар кезегі тек қана жүйелік хабарлардан толықтырылмайды. Кез келген қосымша хабарды кез келген басқа хабарға, сонымен қатар өзіне жібере алады. Әрбір Windows қосымшаның Windows-тан келетін, хабарларды өңдейтін үздіксіз циклі болады. Осы циклдің көмегімен қосымшалар «өзінің» хабарларын алады және қосымшаның тиісті хабарлар өңдеуішіне жібереді. Қосымшаның әрбір терезесінде хабарларды өңдейтін өз циклі және терезе функциясы (оған қосымша кезегінен алынатын хабарлар жіберіледі) болады. Әдетте Windows қосымшасының негізгі терезесі болады, онда негізгі элементтер орналасады – меню, батырма, жалаушалар, т.б. Қосымшамен жұмыс істеу барысында пайдаланушылар менюді таңдайды, батырмаларды басады немесе басқа басқару элементтерін қолданады. Әрбір басқару элементінің өз идентификаторы болады. Мысалы, батырманы басқанда пайда болатын хабар Windows қосымшасының хабарлар кезегіне орналастырылады. Қолданылған басқару элементінен келетін хабарды Windows операциялық жүйесі осы басқару элементінің қосымшасының кезегіне жібереді. Windows-та құрылатын қосымшаларда (File -> New -> Project -> Windows Forms Application) екі негізгі тип қолданылады: Form, Application. Application класы қосымшаны басқарады: хабарларды өңдеу циклі (Application.Run();) бар Main() әдісін іске қосады, хабарды алғанда тиісті әрекеттерді орындайды және қосымша жұмысын дұрыс аяқтайды (Program.cs файлы). Form класы пайдаланушы интерфейсін анықтайды: форма терезесін инициализациялайды, қосымшаны жұмысқа дайындайды (Form1.cs файлы). Қарапайым Windows қосымшасын құру барысында әрекеттер ретін қарастырайық. Шартты түрде Windows қосымшаларын құру процессі екі кезеңнен тұрады. Бірінші кезең – пайдаланушы интерфейсіне арналған визуалды бағдарламалау кезеңі. Екінші кезеңде қосымшаның хабарлар өңдеуішінің кодын құру керек, яғни Windows жіберетін хабарды алған кездегі қосымшаның жұмысын анықтау. Windows қосымшаларын құру бойынша бірінші кезеңін орындау үшін Visual Studio .Net ортасын ашу керек (File -> New -> Project -> Windows Forms Application). Жобаны дайындаған кезде жұмыс үстелінде бума атауын көрсету керек, онда барлық файлдар сақталады. 1.1-суретінің ортасында System.Windows.Forms атау кеңістігіне тиісті Form 1 терезесі орналасқан. Жобаны іске қосу үшін F5 пернесін басу керек немесе ортаның Debug жұмыс режімінің Start командасын таңдау керек. Іске қосылған қосымшаның терезесі бар. Объектіге бағытталған программалау – қазіргі программалау тілдерінің негізгі технологиясы. Бұл технологияда негізгі мүше объект болып табылады және программаның басқа бөлігінен тәуелсіз, кейбір функционалдық есептерін шешу үшін оның бөліктері де жеткілікті. Соңғы кезде объектіге бағытталған технология негізінде кез келген Windows– қосымшаны немесе Web-қосымшаны құруға арналған жалпы платформа қажет болды. Бұл мәселені Microsoft корпорациясының програмистері шешті және жаңа технологиялар мүмкіндіктері қолданылатын .Net платформасын құрды. Net Framework платформасы –қолданбалы программаларды құруға және орындауға арналған базалық платформа. Платформа негізгі екі компоненттен тұрады: жалпы тілді орындау ортасы және кластар кітапханасы. Microsoft .Net платформасында жиырмадан астам программалау тілі(C++, Visual Basic, C#, Delphi) қолданылады және кітапханадағы бір тілдің модулі екінші тілге қолдану мүмкіндігі бар. Ақпараттық жүйелер мамандығының «Программалау» курсының объектіге бағытталған программалау бөлімінде С# тілінде программалау негіздері оқытылады. Бұл курстың негізгі мақсаты – объектіге бағытталған программалаудың негізгі принциптерін, технологиясын, құрылымы мен моделдерін оқыту. С# тілінде жазылған программа мәтіндік файл болып табылады және тіл операторларынан, түсініктемелерден тұрады. С# тілі объектіге бағытталған программалау тілдерінің тобына жатады. Объектіге бағытталған программалау тілдерінің негізгі концепциясы – құрылатын қосымша өзара байланысқан негізгі объектігелерден тұрады. Объектілер дегеніміз бірнеше рет қолданылатын программалық модулдерден, яғни байланысқан мәліметтер мен процедуралардан тұрады. Күрделі программалар бірнеше біртипті объектілерді қолдануы мүмкін. Бұл жағдайда әр объект үшін әдістер мен айнымалылар туралы информацияны жазу тиімсіз. Бұл мақсатқа объектілер класы деген түсінік енгізілген. Класс дегеніміз біртипті объектілерге арналған шаблон және объектілі айнымалылар типтері мен әдістерін анықтайтын информациялардан тұрады. Кез келген программалық әрекет класс әдісінің ішінде орындалады. Объектігеге бағытталған программалауда әрекет объектіге хабарларды беру арқылы инициализацияланады. Хабар әрекетті жүзеге асыру үшін сұраулардан тұрады. Хабарға реакция ретінде алушы қабылданған сұрауды қанағаттандыру үшін кейбір әдісті жібереді. Объектіге бағытталған тәсілдің принциптері: Барлық объектілер кластардың экземплярлары болып табылады. Бір кластың барлық объектілері бірдей хабардың жауабына бір ғана әдісті қолданады. Мұралау принципі. Кластар қасиеттерін мұралауда және иерархиялық құрылымда ұйымдастырылады. Туынды класс аталымды кластың атрибуттарын мұралайды. Полиморфизм принципі. Объектілер тек өзіне лайықты түрдегі бір ғана хабарға жауап береді. С# тілінде программалауды үйрену компьютерлік технологияларды игергісі келетін әрбір маманның алғашқы қадамдарыың бірі болуы мүмкін. Сол себепті назарларыңызға ұсынылып отырған оқу құралы студенттерді тиімді де қысқа мәтінді программалар жазуға және олардың нәтижелерін алып, түрлендіру істеріне машықтандыру болып табылады. Оқу құралы тұтынушының программалау дәрежесінің кез келген деңгейіне арналған. Оқу құралы қысқаша теориялық анықтамалар мен көптеген нақты мысалдар және жаттығулардан тұрады. Мемлекеттік тілімізге әлі информатика терминдері толық аударылып, олардың стандарттарды бекітілмегендіктен, кітап соңында қолданылған терминдердің біршама аудармалары келтірілген. Қазақ тілінде жарық көріп отырған бұл оқу құралы ана тілімізде дәріс алып жүрген студенттеріміз үшін программалау тілдерінің негіздерін меңгеруге көмекші құрал болады деп үміттенемін. 1. .NET – КЕ ШОЛУ. НЕГІЗГІ ТҮСІНІКТЕМЕЛЕР С# программалау тілін («Си-шарп» деп айтылады, мұнда Бетховеннің «Ай сонатасындағы» музыкалық нотация – до-диез таңбасы (#) пайдаланылған; ағылшындар оны «си-шарп» деп оқиды) Microsoft компаниясының маманы Андерс Хейлзберг (Anders Hejlsberg) жаңа объектіге бағытталған программалау тілі ретінде С, C++, Java және BASIC тілдерінің негізінде жасап шығарған. С # тілі Microsoft фирмасының .NET (дот-нет) архитектурасы үшін программалар жазуға арналған тіл. .NET – программалау технологиясындағы жаңа платформа, ол желіге қосылған компьютерлерге арналып жасалған. .NET көмегімен шағын мобильді компьютерлерде орындалатын программалар жазу ыңғайлы деп есептеледі. Бұл технология Visual Studio.NET деп аталады да, бұл ортада Visual Basic, басқарылатын С++ және С # тілдерінде программалар жасау қарастырылған, бірақ ол осылармен ғана шектеліп қалмайды. С# тілін сүйемелдейтін .NET платформасының программа жасау ортасы бастапқы программаны бірден машиналық кодқа емес, MicroSoft Intermediate Language (MSIL не IL) атты аралық тілге аударады. Ол ОЖ-дан, компьютер типінен тәуелсіз командалардан тұрады да, бірден орындалмай, тілдің жалпы орындалу ортасы Common Language Runtime – CLR деп аталатын жүйе арқылы атқарылады. CLR ортасы кез келген ОЖ-да орындала береді. Программаны орындау кезінде, CLR JIT-компиляторын (just in time – дер кезінде) шақырады. Компилятор программаны бөліктерге бөле отырып, оның тек осы сәтте керек бөлігін ғана орындайды. Компилятор жұмысы нәтижесінде жиынтығы (сборка) деп аталатын ехе немесе dll типті файл жасалады, онда IL тіліндегі код пен метамәліметтер болады. Метамәліметтер программада қолданылатын объектілер және құрастыру туралы ақпарат сақтайды. Ол тіларалық әрекеттесу, қауіпсіздік, сенімділік сияқты мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді. .NET платформасында көлемді кластар кітапханасы бар, оны осы ортадағы кез келген тілде пайдаланылады болады. Платформа – бұл программаларды орындау және программалау парадигмасы, программалау тілдері және базалық кластар жиынының – программалық кодтарын орындау және өңдеу ерекшеліктерін анықтау ортасы болып табылады. Microsoft.Net(Net Framework)– келесі негізгі компоненттерден тұратын программалық платформа: the common language runtime (CLR) and the .Net Framework class library (.NET FCL). CLS (Common Language Specification) – программалау тілдерінің жалпы спецификациясы. Бұл кітапханаларды құруға және Net Framework ортасында есептеу жұмыстарын орындауға арналған құрылымдар мен шектеулер жиыны. CLS-ке сәйкес құрылған кітапханалар CLS спецификасында жұмыс жасауға арналған кез келген программалау тілдерінде қолданылады. CLS-ке сәйкес келетін программалау тілдері (олардың сөз тіркесіына Visual C#, Visual Basic, Visual C++) бір-біріне ықпал ете алады. CLS – бұл Microsoft.Net платформасы аясында программалау тілдері арасындағы байланыс негізі болып табылады. CLR (Common Language Runtime) – Орындалу Уақытының Ортасы немесе Виртуалды Машина. Құрамалардың орындалуын қаматмасыз етеді. Net Framework ортасының негізгі компоненті. Виртуалды машина деп программалық кодтардың орындалуын қамтамасыз ететін жоғары деңгейлі операциялық жүйе арқылы басқарылатын және келесі амалдарды орындайтын ерекшеленген абстракцияны түсінеміз: Кодтарды басқару(жүктеу және орындау) Объектілерді орналастыру барысында жадыны басқару Қосымша жадыны оқшаулау Ағымды тілді машиналық кодқа айналдыру Метамәліметтерге ену (типтер жайындағы кеңейтілген ақпараттар) Тілдер арасындағы шектеулерді қоса алғанда шектеулерді өңдеу Басқарылатын және басқарылмайтын кодтар арасындағы өзара байланыс (сонымен сөз тіркесі СОМ объектілер) Ақпараттарды өңдеуге арналған сервисті қолдану. 1.3 Бағдарлама кешенінің сипаттамасы (қолданушыға, бағдарламалаушыға мәлімет) Бағдарламалаушыға мәліметке келетін болсақ, Microsoft SQL Server Management деректер қорында кесте құрумен және оларды өзара бір-бірлерімен байланыстыруға тоқаталатын боламыз. 10-сурет. Деректер қорын құру «Дипломдық жоба архиві» Құрылған деректер қоры Diplom arhiv-ке кестелер құрамыз. Ол туралы 11- суретте ашып көрсетілген. 11-сурет. Кесте құру 12-сурет. Диплом кестесін сақтау Диплом кестесінің құрылымын құрып, ол кестені атау беріп сақтаймыз (12-суретте көрсетілген). Сақталған кестені ашып, құрылымына сәйкес толықтай толтырамыз. Димплом кестесі бойынша дипломның атауы, тақырыбы туралы ақпараттармен толтыратын боламыз. 13-сурет. Student_name кестесінің құрылымы Құрылған кестелерді байланыстырамыз. Ол үшін представления-ға тінтуірдің оң жақ батырмасын басып, «Создать представления» таңдаймыз. Ашылған терезеден өзімізге қажетте кестелерді «Добавить» батырмасын басып қосамыз (14-сурет). 14-сурет. Представления терезесі Код ретінде төмендегідей болады: SELECT dbo.Diplom_name.[Диплом тақырыбы], dbo.Diplom_name.[Тапсырған уақыты], dbo.Diplom_name.[Код студента], dbo.Student_name.[ФИО студент], dbo.Student_name.Тобы, dbo.Student_name.[Диплом бағасы] FROMтdbo.Diplom_name INNER JOIN dbo.Student_name ON dbo.Diplom_name.[Код студента] = dbo.Student_name.[Код студента] 15-сурет. Кестелер арасына байланыс орнату Кестелерді біріктіру арқылы бірнеше ақпараттарды бір кесетеден көре аламыз. Сондай-ақ, біріктілген кесетер туралы толық ақпарат соңында көрсетіліп тұр. Біріктіріп болғаннан соң, тінтуірдің оң жақ батырмасын басу арқылы SQL сұраныс жасап көре аламыз. Кестелерімізді MS SQL Server Management ортасында құрып болған соң, интерфейсіне көшуге тұра келеді. Интерфейсін құру мен қолдану бойынша қолданушыға мәлімет бөлімінде толықтай тоқталып өтеміз. Бағдарлама кешенінің сипаттамасына тоқталатын болсақ, қолданушыға мәлімет бойынша Visual Studio ортасында интерфейсін құру жолдарына тоқталып өтейін. 16-сурет. Деректер қорын Visual Studio ортасына қосу терезесі 17-сурет. Деректер қорын шақыру Visual Studio ортасы 18-сурет. Интерфейс терезесі 19-сурет. Интерфейсін пускке жібергендегі көрініс жүктеу/скачать 1,7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|