«көрінбейтін қол» қағидасымен байланыстыруға болады. Оның айтуынша, «көрінбейтін қол»
жүктеу/скачать 20,33 Kb.
|
Экономика
| Нарық (рынок) дегеніміз 1) тауарлар мен қызметтерді сату және сатып алумен байланысты барлық экономикалық қатынастар жиынтығы;
2) өзара айналым сферасын сипаттайтын тауар-ақша қатынастары; 3) сатушылар мен сатып алушылардың мүдделерін келістіріп отыратын сиқырлы құрал немесе тетік; 4) тауарлар мен қызметтер арқылы кез келген салада әрекетке түсетін экономикалық агенттердің кез келген жағдайда өзара үйлесім табуы; 5) сұраныс, ұсыныс және баға арқылы өзін өзі реттейтін механизм. Міне осы түсініктерге байланысты нарық жағдайында, сұраныс пен ұсыныстың бітпейтін өзара әрекеттестігі сипатталады. Нарықтың пайда болу жағдайын ең алдымен мыналар анықтайды: 1) Қоғамдық еңбек бөлінісі. 2) Өндірушілердің дербестілігі және экономикалық таңдаудың еркіндігі. 3) Өндірушілердің жеке меншік шеңберіндегі экономикалық оқшаулануы. Нарық құрылымының әртүрлі жіктелу өлшемдеріне байланысты түрлері орын алады: 1) Нарықтық қатынас объектілерінің экономикалық мүдделері бойынша: - тауарлар мен қызметтер (игіліктер) нарығы; - өндіріс факторларының нарығы, соның ішінде, еңбек нарығы, капитал нарығы және жер нарығы; - қаржы нарығы; - ақпарат нарығы . 2) Географиялық орналасуы бойынша: - жергілікті нарық; - аймақтық нарық; - ұлттық нарық; - дүниежүзілік нарық. 3) Бәсекенің шектелу деңгейі бойынша: - жетілген бәсеке нарығы; - монополиялық нарық; - олигополиялық нарық; - монополистік бәсеке нарығы. 4) Салалар бойынша: - автомобиль нарығы; - компьютер нарығы, т.б. 5) Сатылу сипаттамасы бойынша: - көтерме сауда нарығы; - бөлшек сауда нарығы; - фьючерстік сауда нарығы. 6) Заң нормаларына сәйкестігі бойынша: - ресми нарық; - ресми емес (көлеңкелі) нарық. жүктеу/скачать 20,33 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|