Бактерия өлшемдері
1. Өте кішкентайлары- 0,1 мкм (микоплазмалар, хламидиялар).
2. Кішкентайлары- 1,5 мкм (бруцеллалар, стрептококкалар).
3. Орташалары- 3,0 мкм (пастереллалар, сальмонеллалар).
4. Үлкендері- 10,0 мкм (бациллалар, клостридиялар).
Бактерия пішіндері
Микроорганизмдер пішіні бірқалыпты болып келмейді, бактериялар ішінде морфологиясы бірдей, әртүрлі туыстық пен отбасылыққа іретін потогендік және сапрофиттік түрлері бар.
Бірақ кейбір бактерияларда морфологиясы өзгешелері де кездеседі.
Бактерия жасушаларының құрылымы
Бактерия жасушаларының құрылымы өзінің қарапайымдылығымен сипатталады, бактериялардың өздерінің энергиялық қызметі болмайды, барлық қоректік заттар мен қажетті энергияны қоршаған ортадағы тіршілік көзінен алады.
Бактерия жасушаларының схемалық құрылым суреті
Микроорганизмдер клеткасының құрылысы
Бактерия клеткасы 3 қабатты қабықшадан, әр түрлі қүрылымдары бар цитоплазмадан, ядролық зат- нуклеоидтан тұрады. Сонымен қатар қосымша бөліктері: капсула, спора, талшықтар, жіпшелерден тұрады. Клетка қабықшасы: сыртқы кілегей қабаттан, клетка қабырғасынан және цитоплазмалық мембранадан тұрады. Сыртқы кілегейлі қабат қорғаныш қызметін атқарады. Клетка қабырғасы: клетка формасын сақтайды және қажетті қоректік заттарды (аминқышқылдары, көмірсулар, т.б.) өткізіп, зат алмасу қалдықтарын шығарып тұрады, сонымен қатар осмостық қысымның реттелуін бақылайды, клетканың қоректенуін, тыныс алуын қамтамасыз етеді. Клетка қабырғасы жоқ бактериялар протопластар деп аталады жартылай қабырғасы жоқ бактериялар сферопластар деп аталады.
Достарыңызбен бөлісу: |
