Математиканы оқыту әдістемесі шартты түрде үш салаға бөлінеді



бет4/7
Дата24.10.2023
өлшемі32,85 Kb.
#187844
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
тж1
ТЖ 1, Тәжірибелік сабақ 1 (Есту,кору...)
Проблемалық оқыту әдісі.
Бағдарламаланған оқытумен қатар оқытудың ең жаңа перспективті әдісіне проблемалық оқыту жатады.Егер бағдарламаланған оқытудың негізіне ойлаудың алгоритмдік түрі жатса, проблемалық оқыту, шығармашылық тапқыр ойлауға сүйенеді. Мұндай ойлау әсіресе стандартты емес есептерді шешуде қажет болады. Сонымен қатар проблемалық әдіс математикалық теорияны оқып үйренуде аса тиімді болады. Сондықтанда проблемалық әдіс болашақта орта мектепте математиканы оқытудың негізгі әдісінің бірі болуға тиіс.
Проблемалық оқыту теориясы көптеген педагогтар еңбектерінде (Махмутов, Матнишкин, Оконь т.б.) зерттелді. Бұл теорияның ең басты ұғымдары «проблема» (оқулық) және «проблемалық жағдай» (ситуация) ұғымдары болып табылады. Проблемалық жағдай оқушыны жаңа білім алуға итермелейтін ойлау әрекетіне бастайды, оған жағдай туғызады.
Оқулықтарда математикалық есептер мынадай екі жағдайда проблемалық жағдайға душар етеді:
1)Егер оның шарты мен талабының арасына ойлау субъектісі болып саналатын оқушы адам т.а.
2)Ол адам бұл есепті қалай шешуді білмесе. Оқушыларда проблемалық жағдай белгілі бір проблемалық жағдай қоюдың негізгі үй тәсілін көрсетуге болады.
1.Мұғалімнің өзі қоятын проблема.
2.Проблеманы қою және оны тұжырымдау.
3.Проблеманы сипаттайтын шарттарды қарастыру.
4.Қойылған проблеманы шешу.
5.Алынған жауаптың дұрыстығын негіздеу.
6.Проблеманы шешу жолын және оның нәтижесін зерттеу.
7.Жаңа білімді арнайы іріктеп алынған есептерді шешуге қолданылады.
8.Қойылған проблеманы мүмкіндігінше кеңейту.
9.Проблеманың алынған шешуін қарастыру.
10.Жасалынған жұмысқа қорытынды жасау.
Эвристикалық әдіс.
Оқытудағы эвристикалық әдіс деп - әдістемеде негізін диалогтық (сұрақ-жауап) формасынадғы эвристикалық әңгімені түсіндіреді. Мұнда мұғалім оқушыға білімді, ұғымды бірден дайын түрде бермей, өз орнымен қойылған сұрақтар арқылы оларда бұрын қалыптасқан білімдерімен бақылаулары және өмір тәжірибесіне сүйеніп, жаңа ұғымға ережелермен дәлелдеуге және есептеудің шешімін өзгертіп келтіру керек.
2. Математика – құрылым, кеңістік формалары және сандық қатынастар, логикалық конструкциялар туралы ұғым.
Математикалық құрылым жайлы ұғым
"Математикалық кұрылым" ұғымын калыптастыру әлемді танудың маңызды ғылыми құралы - аксиоматикалык әдістің дамуымен байланысты. Мәселе мынада, қазіргі кезде осы күнгі математиканың көптеген бағыттары тек қана аксиоматикалык әдістің яғни сәйкес аксиомалар жүйесінің /аксиоматика/ негізінде құрылады. Ал математика ғылымының әр саласына тән аксиомалардың өзі үзақ және күрделі тарихи даму процесінде пайда болды.
Бастапқы мәліметтер адамның практикалық кызметінің нәтижесінде жинақталады, қордаланады. Осындай мағлұматтарды тексереді., нақтылайды, жүйелейді және басқадай бастапқы мәліметтерден шығарып алу мүмкін болатындары олардың ішінен |лынып тасталады. Кейде, калған карапайым мәліметтер /аксиома/ ітізімінің толық еместігі байқалады, яғни бұл мәліметтер барлық |теоремаларды қорытуға жеткілікті бола алмайды. Мұндай жағдайда |бұл тізімге жетпей тұрған аксиомалар қосылады. Нәтижесінде раксиомалардың толық жиынтығы /аксиоматика/ қалыптасады. ; Осындай аксиоматика жүйесі негізінде қазіргі математикаиып 5; ондаған бағыттары дамауда, олардың қатарына: қарапайым /элементарная/ математиканың аксиоматикасы, натурал санның |аксиоматикасы, сан өрісінің аксиоматикасы, группаның |; аксиоматикасы, ықтималдықтар теориясының аксиоматикасы, математикалық құрылымдардың аксиоматикасы және баскалар жатады.
Егер кез-келген жиын элементтерінің арасында ■ тужырымдардың белгілі жүйесімен сипатталатын канлайда кптьитс анықталса немесе операция тағайындалса, онда осы бір жиында математикалық құрылым анықталған, - дейді. "Құрылым" ұғымның басты ерекшелігі табиғаты әралуан болатын жиын элементтеріне = оның жарамды болатындығына және де қарастырылатын қатынастар сипатының таңдалу тұрғысынан жоғары дәрежеге ие екендігінде. Сондықтан беогілі аксиомалардың жиынтығымен андай да бір жиын элементтері ие болатын қатынастар мен операциялардың мәнді қасиеттері сипатталады.
Шексіз көп әралуан құрылымдар бар және олардың диынтығын белгілі бір ретпен оқу, зерттеу математиканың әр тұрлі бөлімдерінің мазмұнын құрайды. Бұл қазіргі математиканы Іарастыруға, яғни оны аксиоматикалық одісіісһ қурыльшдардың рүйесі ретінде көрсетіп берудің мүмкіндігін білдіреді. Математиканың "архитектурасы"
Іргетасын жоғарыда айтқандай негізгі күрылымдар күрайтын, математиканы ары қарай құру калай жүзеге асады?
Математиканы ары карай түзу, конструкциялау екі негізгі рәсілмен іске асады.: бірімен-бірі сәйкес аксиомаларп көмегімен ^абиғи тұрде байланысқан бірнеше негізгі құрылымдардан (немесе, ртұрлі құрылымдардан) түзілген күрделі күрылым құрастыру арқылы; қандай да негізгі құрылымның аксиомаларына бір немесе ірнеше толықтама аксиомалар қосу барысында пайда болатын рнаулы құрылым құрастыру аркылы.
"Күрделі" құрылымның жеке мысалы ретінде коммутативтік ызықтық-реттелген топтың күрылымын, ал "арнаулы" құрылым інде - сызықтық реттік құрылымды алуға болады.
Күрделі құрылымның жасалуы математиканың бүкіл бір өлшінің, ал арнаулы құрылымының түзілуі қандай да жалпы теориядан бөлінген әр тұрлі өзінше дамитын теорияның |математиканың бөлімдерінің) пайда болуына алып келеді. Соңғы жағдайда математиканың қандай да бөлімін аксиоматикалық солмен құру былайша жүзеге асады:
қарастыратын теорияның шеңберінде анықталмайтын іалғашқы терминдер деп аталатынын, саны шектеулі ұғымдар мен олардың арасындағы қатнастар іріктеледі;
бастапқы ұғымдар мен катынастардың өзара байланысын тағайындайтын және оларды жанама тұрде анықтайтын ақиқаттығы дәлелдеусіз қабылданатын бірнеше бастапқы Іұжырымдар - аксиомалар алынады;
қарастыратын теорияға енгізілетін барлық жаңа ұғымдар Іастапқы терминдер немесе бұрын анықталған ұғымдар мен Ікатынастар арқылы анықталады, ал теорияның барлық жаңа Юұжырымдары (терминдері) дежукциялық жолмен алғашқы Ьрминдердің немесе аксиомалардың (немесе бұрын дәлелденген ітеоремалардың) негізінде дәлелденеді және де қорытып шығару ережесі (ақиқат сөйлемнің бірі екінші бір актқат сөйлемнен Ріуындайды) беріледі және ол математикалык логикада зерттеледі;
аксиомалық теорияны нақты объектілер жиынында |жүзеге асыру үшін аксиоматикалық теорияның көрнекі көрсетіліп Г; берілуі (немесе модулі) пайдаланылады.
Абстракциялау

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет