Мазмұны Кіріспе І тарау. Аминдер



бет4/14
Дата25.11.2022
өлшемі1,51 Mb.
#159739
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14
Байланысты:
Дип.-Ароматик-аминдер
1-сабақ, Комбинаторика, Математикадан аудандық олимпиада есептерін шешу жолдары, Анель Таженова, ОВБ1
1.5.Қолданылуы.
Аминдер аминдендіру реакцияларында органикалық негіздер ретінде қолданылады. Кейбір аминдер күкірт қышқылды ерітінділерден уранды бөліп шығаруда таңдағыш еріткіш ретінде қолданылады.
Балықтың иісі тәрізді аминдерді дала кемірушілерімен күресу мақсатында алдап шақыру ушін қолданылады.



Диаминдер жөнінде түсінік. Молекуласында екі амин тобы бар, қосылыстар, диаминдер деп аталады:
Диаминдер де, моноаминдер алынатын әдістермен алына алады: динитроқосылыстарды тотықсыздандырып, аммиакты дигалогенидтермен әрекеттестіріп, динитрилдерді тотықсыздандырып және т. б.
Жеңіл диаминдер суда ерімтал және моноаминдерге қарағанда, күштірек негіздер.
Диаминдер қышқылдарын екі эквивалентімен тұздар түзеді, олар алкилдене де алады, ацилирлене де алады және ондай реакцияларға өздерінің бір амин тобымен де, екі амин тобымен де қатыса алады.
Өнеркәсіпте гексаметилендиаминді адипин қышқылынан алады. Бұл қышқылдың аммоний тұзы сусызданады да адипин қышқылының диамиді түзіледі, одан кейін оның динитрилі түзіледі:



Адипин қышқылының динитрилін катализатор қатысуында - тотықсыздандырып гексаметилендиамин алынады:



Адипин қышқылын гексаметилендиаминмен поликонденсацияландырып полиамидтер алынады; ол полиамидтердің балқу температуралары әжептәуір жоғары келеді, және балқып жұмсаған күйінде төтенше мықты жіп болып созылады; ол жіп — синтезді талшық, әдемілік, мықтылық, жылу қорғағыштық және басқа да жағынан табиғи жібекке өте жақын (найлон):



Бұл өнімдерді — поликонденсациялық смолалардағы полиметилен тізбектері —(СН2)4— және —(СН2)6 амидті топтар — CO — NH — арқылы байланысқан; ол топтар, жүн және табиғи жібек тәрізді, белокты заттарға тән


ІІ тарау. Ароматик аминдерt
Ароматик аминдер (май қатарының аминдері сияқты) аммиактың туындылары болып табылады. Таза ароматик аминдер аминотоп тікелей бензол сақинасыньщ көміртегімен байланысқан мысалы,
С6Н3—NH2 және СН3—С6Ні—NH2
қосылыстарындағы сияқты.
Аминотоп, С6Н5—СН2—NH2 қосылысындағы сияқты, бүйір тізбекте орналасқан аминдерге алифатик аминдердің қасиеттері тән.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   14




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет