байланысты сөз тіркестері мен
фразеологизмдердің ма-
ңызын кеңірек аш уға болады: ңоян ж үрек — пугливый,
қо ян
аяғы н ж еген - бы стры й,
ң оян -қолты қ аралас -
друж но. М ақал-мөтелдер де түраңты
сөз тіркестеріне
жатады, бірақ олардың өзіндік ерекшеліктері мен үқсас-
тыңтары бар. Маңал-мөтелдер ңүрамы жағынан күрделі,
мазмүны ж ағы нан игі қасиеттерге үндеу сипатында бо-
лады . Маңал-мөтелдер
ауыспалы мағынада қолданыл-
ғанымен қүрамындағы сөздерде магына ізі саңталады.
М ысалы:
Ақымақ жауынды кі/ні суга ті/сер.
Тобынан айырылеан қазды,
Топталеан қареа алады
,—деген мақалдарда
ауыспалы магына бар, біраң о л ар дағы сөздердің мағына-
сы мүлдем жойылмаған. Маңал-мөтелдерді үйретпестен
бүрын м үгалім оқуш ы ға әуелі ж а й сөздерді үйретіп,
сөйлеуге жаттықтырады. Түраңты тіркестер мен маңал-
мәтелдерді үйренуді кейінірек үш інш і, төртінші сынып-
тардан бастауға болады.
О қуш ыға мақал-мөтелдердің
сөздігін ж асату, үйренген маңал-мәтелдерін ж еке дөптер-
ге ж азы п оты руга дағды ланды ру қ а ж е т. Ол
сөздікті
оңушы күніне бір рет қайталап оңып отырса, оның ойын-
да,
есінде сақталады , үмытпайды.
Бастауыш сыныпта
ңолданылатын кейбір мақал-мәтелдер:
Еңбек ет те, маңтан,
Ойнап кү л де, ш аттан.
Адам досымен, ағаш тамырымен мыңты.
Сүрақтар:
1
. Эр сынып бойынша лексикалық
минимум мөлшерлері
қандай?
2. Көп мағыналы сөздерді үйрету әдістерін ата.
3. Синоним, антоним, омоним сөздерін үйретудің жолы қан-
дай?
з
^ v -
п.:
г;
г
Л
4. Жаңа сөзбен жүргізілген жүмыс түрі.
5. Фразеологияны үйрету жолы.
Тапсырма:
Достарыңызбен бөлісу: 
