Метафора мен метонимия: ұқсастығы мен айырмашылығын талдаңыз
жүктеу/скачать 17,56 Kb.
|
Әдебиет сессия
Эссе Қ.Тарихы
- Бұл бет үшін навигация:
- Метафора мен метонимия: ұқсастығы
- Метафора мен метонимияның айырмашылығы
- Синекдоха мен метонимия ұқсастығы мен айырмашылығын талдаңыз, мысал келтіріңіз
- Метонимия мен синекдоха ұқсастығы Метонимия да, синекдоха да басқа нәрсені білдіру үшін сөзді немесе сөз тіркесін қолданады. Метонимия мен синекдоханың айырмашылығы
- Аллегория және кейіптеу ұқсастығы мен айырмашылығын талдаңыз, мысал келтіріңіз
- Аллегория және кейіптеу ұқсастығы
| Метафора мен метонимия: ұқсастығы мен айырмашылығын талдаңыз Метонимия (гр. 'metonymіa' – ауыстыру, қайтадан атау) – троптың (құбылтудың) бір түрі. Өзара байланысты балама ұғымдарды қолдану, құбылыс орнына оның ерекше қасиетін көрсету. Метафорада ауыспалы, астарлы мағына екі нәрсенің ұқсастығы негізінде туындаса, метонимияда олардың жалғастығы, айрықша белгісі арқылы пайда болады. Мысалы, әйелді – “ақ жаулық”, әскерді – “қол”, бүркітті – “ақиық, мұзбалақ”, қылышты – “наркескен” деп айту метонимияға жатады. Метафора (грек metaphora – ауыстыру) – троптың (құбылтудың) бір түрі. Құбылыстар мен заттардың ұқсастық белгілері негізінде астарлы мағынада қолданылуы. “Ақын – жел, есер, гулер жүйрік желдей, Ақын – от, лаулап жанар аспанға өрлей” (Мағжан). Мұнда ақынды желмен, отпен жәй ғана салыстырып қоймай, соған балап айту бар. Метафора мен метонимия: ұқсастығы Метафораның метонимияға ұқсас келетін қасиеттері бар. Мұндайда метафораның анықтамасын және атқаратын троптық қызметін естен шығармаған мақұл. Мысалы, мына көзілдірікке мен көп сене қоймаймын сөйлеміндегі көзілдірік, бір қарағанда, метонимия (бүтіннің бөлшегі) ретінде қабылдануы мүмкін. Метафора мен метонимияның айырмашылығы Метафора - бұл ұқсастыққа негізделген сөздерді алмастыру, ал метонимия - жалғаулыққа негізделген сөздердің бірігуі. Метафора идеялардың конденсациясын немесе басылуын қолданады, ал метонимия идеялардың комбинациясын қолданады. Метафораны қолдану кезінде сөздің мағынасы қолданылатын метафоралық сөзге ауысады. Алайда, метонимияда түпнұсқадан ешқандай қасиет ауыспайды немесе берілмейді. Метафора сөзді ой немесе мағынаның ұқсастығы арқылы кеңейтеді, ал метонимия ассоциацияға негізделген белгілі бір сөзді кеңейтеді. Метафора - бұл екеуінің арасында ең жиі қолданылатын термин, бірақ мысалдарды мұқият қараған кезде метонимия да кеңінен қолданылатынын көресіз. Метафора мен метонимияның негізгі айырмашылықтарын білу адамдарға метафора немесе метонимияны қалай және қашан қолдану керектігін білуге мүмкіндік береді. Қысқаша айтқанда: • метафора алмастыру арқылы қолданылады, ал метонимия ассоциация бойынша. • Метафора ойларды басады және шектейді, ал метонимия идеялардың комбинациясын қолданады. • Метафорада идеялар мен сипаттамалар ауысады, ал метонимияда жоқ. Синекдоха мен метонимия ұқсастығы мен айырмашылығын талдаңыз, мысал келтіріңіз Синекдоха – бүтіннің орнына бөлшекті, жалқының орнына жалпыны қолдану тәсілі. Жәндіктердің, оның ішінде осы тіркесте қойдың басы деген бір мүшенің атын білдірмей, бүтін қойдың өзін түгел қамтып, бір бүтін мал деген, яғни қой деген ұғымды білдіріп тұр. Ал, тұяқ деген сөз бүтіндей бір мал деген мәнде; қол деген сөз жұмысшының бір мүшесі емес, жұмысшы адам мағынасында айтылып тұр. Метонимия (гр. 'metonymіa' – ауыстыру, қайтадан атау) – троптың (құбылтудың) бір түрі. Өзара байланысты балама ұғымдарды қолдану, құбылыс орнына оның ерекше қасиетін көрсету. Метафорада ауыспалы, астарлы мағына екі нәрсенің ұқсастығы негізінде туындаса, метонимияда олардың жалғастығы, айрықша белгісі арқылы пайда болады. Мысалы, әйелді – “ақ жаулық”, әскерді – “қол”, бүркітті – “ақиық, мұзбалақ”, қылышты – “наркескен” деп айту метонимияға жатады. Метонимия мен синекдоха ұқсастығы Метонимия да, синекдоха да басқа нәрсені білдіру үшін сөзді немесе сөз тіркесін қолданады. Метонимия мен синекдоханың айырмашылығы Синекдоха заттың бір бөлігінің атымен аталады, ал метонимия - бұл затпен онымен тығыз байланысты басқа нәрсені білдіреді. Бұл метонимия мен синекдоханың басты айырмашылығы. Сонымен қатар, автокөлікті «дөңгелектер» деп атау синекдоханың мысалы болып табылады, ал билікке немесе билікке қатысты «тәж» сөзін қолдану метонимияның мысалы болып табылады. Аллегория және кейіптеу ұқсастығы мен айырмашылығын талдаңыз, мысал келтіріңіз Аллегория, (көне грекше: allёgorіa — астралап, пернелеп айту), — оқырманның не көрерменнің санасына, қиялына ерекше әсер ететіндей, образ жасаудың бейнелеуші құралы, көркемдік тәсіл. Аллегорлау көркемдік тәсілдердің ең көнесі, бастауын мифтен алып, фольклорда ерекше дамыған. Түлкі — қулық, арыстан — зорлық, қасқыр — қастық, қоян — сужүректік, есек — ақымақтық, аққу — адалдық, махаббат т.б. түрінде бейнеленетін персонаждарда адамдарға тән мінез пернелеп айтылса да, бірден санаға, қиялға әсер етіп, көз алдыңа елестейді. Кейіптеу– әр түрлі жануарларды, табиғат құбылыстарын немесе жансыз нәрселерді адам кейпіне келтіріп суреттейтін көркемдік тәсіл. Мысалы, Абайдың “Қыс” атты өлеңінде қыс мезгілі мейірімсіз, түсі суық, қатал шал кейпінде бейнеленген. Аллегория және кейіптеу ұқсастығы: Дерексіз ұғымды деректі нәрсеге ауыстырып бейнелеуге икемді тәсілдер. Аллегория және кейіптеу айырмашылығы: Кейіптеуде толықтай адам кейпіне келтіріп суреттейді, ал аллегорияда тек қана астарлап бейнелейді жүктеу/скачать 17,56 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|