Жұмыста қолданылатын аспап бөлгіштері бар сызғыштан (1), осы сызғыштың соңында дифракциялық тор (2) бекітілген, осы сызғыштың бойымен саңылауы және миллиметрлік шкаласы бар экран (3) еркін қозғала алады. (Сурет 61.2).
Сурет 61.2
Егер саңылауға (4) жарық көзінен жарық шоғын түсіретін болсақ, оған дифракциялық тор (2) арқылы қарап, осы саңылаудың екі жағынан қозғалмалы экранның (3) шкаласында дифракциялық бейнені көруге болады – минимумдармен бөлінген бірнеше ретті максимумдар. Егер жарық ақ болса, онда максимумдар ақ жарық спектрі түрінде байқалады. Бұл құбылыс келесі жағдаймен түсіндіріледі: көз торында көз бұршағының фокальдық жазықтығында тордан ауытқыған сәулелердің параллель шоқтары жинақталады. Егер ( ) ауытқу бұрышы d sin шартын қанағаттандыратын болса, онда Ф нүктесінде (Сурет 61.1) толқын ұзындығына сәйкес келетін саңылаудың бейнесі алынады. Бақылаушы осы бейнені шкалада көзге түскен сәулелердің жалғасында көретін болады.
2 – қозғалмалы экранның (3) шкаласы бойымен есептеліп алынған саңылаудан таңдап алынған спектрге дейінгі қашықтық (Сурет 61.3).
Онда sin tg = , осыдан
немесе мұнда .
N – берілген дифракциялық тор үшін бірлік ұзындыққа келетін саңылаулар саны.
