Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі
«Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті» КеАҚ
Инженерлік-технологиялық факультет
Химиялық технология және экология кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: «Темір колчеданы өндірісі.»
Орындаған: Х5-101 топ студенті
Дзюба А,
Тексерген: Нургалиев Н.Н.
Семей - 2023
Мазмұны:
Кіріспе
1.Процесстер.
1.1.Технологиялық процестер.
2.Технологиялық процестерді топтарға бөлу.
2.1.Технологиялық процестердің жүретін облыстары.
2.2.Технологиялық процестердің жүретін сатылары.
3.Энергетикалық процестер.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер.
Кіріспе.
Колчедан, колчедан кентастары – сульфидтер мен арсенидтер тобындағы темір, мыс, никель және қалайы құрамдас минералдар.
Колчедандар бірнеше түрге ажыратылады: магнитті Колчедандар немесе пирротин; күкіртті немесе темірлі Колчедандар – пирит; мысты Колчедандар немесе халькопирит; темір-никельді Колчедан немесе пентландит; никельді Колчедандар немесе никелин; қалайылы Колчедан немесе станнин. Темір және мыс құрамды Колчедан жанартаулық базальтты жыныстар кешенінде ірі колчеданды кен орындарын түзеді (Кенді Алтай, Шыңғыстау – Тарбағатай). Мұндай кен орындарындағы кен денелері қабат, линза, шток, желі пішінді болады. Магнитті, никельді және мысты Колчедандар ликвациялық магмалық кен орындарында ірі сульфидті мыс-никельді кен шоғырларын түзеді. Колчедандың барлық түрі де скарндық кен орындарымен байланысты.
Темір колчеданы – пирит терминінің синонимі, темір колчеданы – минералды, химиялық құрамы FeS2 болатын темір дисульфиді (46,6% Fe, 53,4% S).
Алтын шулы кезінде ол алтынға сыртқы бейнесі ұқсастығына байланысты «ақымақ алтын», «арыстан алтын», «мысық алтын» деген лақап атқа ие болды.
Пирит псевдоморфоздар түзе отырып, қыртыста көмілген басқа минералдарды немесе органикалық қалдықтарды алмастыра алады.
Кубтық сингонияда кристалданып, куб, октаэдр, куб-октаэдр, т.б. кристалдар түзеді. Түсі қоладай сары, жылтырлығы металл типтес, сызығы қара көк, жымдастығы нашар жетілген; қаттылығы 6 — 6,5, тығыздығы 5 г/см3, морт.
Пирит — жер қыртысында ең көп таралған минералдардың бірі, жаратылысы эндогенді, экзогенді, метаморфты; электр тогын нашар өткізеді. Магмалық жыныстарда, скарндарда, гидротермалық желілерде халькопирит, ал колчедандық және полиметалл кендерінде галенит, сфалерит, арсенопирит, солғын кентастармен бірге шоғырланады. Пирит күкірт қышқылын (H2SO4) алуда қолданылады. Қазақстанда Бозшакөл, Ешкіөлмес, Жайрем, Зырянов, Іоңырат, Ырғыз, т.б. кен орындарында кездеседі.
Пирит күкірт қышқылын, күкірт пен темір сульфатын өндіруге арналған шикізат болып табылады, бірақ соңғы уақытта бұл мақсаттарда сирек қолданылады. Қазіргі уақытта ол цемент өндірісінде түзетуші қоспа ретінде көбірек қолданылады. Ол мыс, қорғасын, мырыш, қалайы және басқа түсті металдардың гидротермиялық кен орындарын игеру кезінде орасан зор көлемде өндіріледі. Бірақ пиритті пайдалы құрамдастарға өңдеу әдетте үнемсіз болып шығады және ол үйінділерге жіберіледі.
Пирит кристалы кейбір басқа минералдардың кристалдарымен бірге қарапайым детекторлы радиоқабылдағыштың конструкциясында детекторлық диод ретінде пайдаланылды, себебі пирит-металл контактісінің токты басым түрде бір бағытта өткізу қасиетіне байланысты.
Қолданылған әдебиеттер:
Н. Сенатов, А. Абдулин. Геология терминдерінің сөздігі.– Алматы: Қазақстан, 1996, 368 бет
Достарыңызбен бөлісу: |
