Белгілі бір оқыту мақсаты; Осы сабақтың сол мақсатқа қол жеткізуде тигізетін үлесі
әдеби шығарманың тұжырымдамасы (Т/Ж2);
әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау (8.Т/Ж2).
8.Т/Ж2.Әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік тұрғыдан талдау.
Сабақ мақсаты
ойлау, білім, білік, дағдыларын,қабілеттерін, қорытындылай білуді дамытужәне гуманистік тұрғыдан талдап, өз көзқарасын білдіріп, тұжырым ұсынады.
Бағалау критерийлері
Әдеби шығармадағы тұлғалық болмысты гуманистік көзқарас тұрғысынан талдайды.
Өз көзқарасын білдіріп, тұжырым ұсынады.
Дескрипторлар
кемінде 4-5 түсініксіз сөздің мәнін ашады;
кемінде 8 сөздің қолданысына байланысты тұлғалық болмысқа талдау жасайды;
нақты мысалдар арқылы тұлғалық болмысты саралап, гуманистік тұрғыдан баға береді;
өз көзқарасын білдіріп, тұжырым шығарады.
Құндылықтарды игерту
Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық, еңбектене білуге баулу.
Аталған құндылықтар сабақ тақырыбы арқылы оқушылардың жеке және жұптаса, топтаса отырып, жұмыс жасаулары, сын тұрғысынан ойлай білу, ақпаратты өңдей білу дағдылары негізінде жүзеге асады.
АКТ-ны қолдану дағдылары:
Фантастика туралы бейнебаян көрсетіледі.
Пәнаралық байланыс
Мәдениеттану, тарих, ХІХ ғасырдағы тарихи оқиғалар, фольклористика саласы, орыс тілі
Тілдік міндеттер
Пәнге байланысты сөздер және терминдер:
тұлғалық болмыс, поэзиялық жанр, суырып салып айтылатын сөз сайысы, жыр жарысы, тұлғалық болмыс, гуманизм.
Диалог және жазылымға пайдалы тіркестер:
Менің байқағаным,...
Менің ойымша,...
Мен ойлаймын...
Алдыңғы білім
ХІХ ғасырдағы тарихи оқиғалар мен зар заман ақындары туралы ұғым-түсініктері қалыптасқан.
Жоспар
Уақытты жоспарлау
Сабақ мазмұны
Дереккөздері
Басы
3 мин
Қызығушылықты оятусатысы:
Ынтымақтастық атмосферасын құру.
Оқушылардың алдына айтысып отырған жұптар бейнелеген бірнеше суреттер топтамасы беріледі. Суреттер тақтаға ілінеді
ЖЖ. Оқушылар жұпта сурет мазмұнын болжап айтады. Қабілеті жоғары оқушылар бұл суреттердің айтыс көріністері екенін айтуы мүмкін.
Сабаққа болжам жасау үшін сұрақтар беріледі:
.Ахтановтың өнер адамының тағдырына арналған шығармасын көрсетіңіз.
Т.Ахтановтың «Күй аңызы» әңгімесі алғаш рет қай журналда жарық көргендігін көрсетіңіз.
.Т.Ахтановтың «Күй аңызы» әңгімесіндегі күйші Естеместің шәкіртінің атын көрсетіңіз.
«Күй аңызы» әңгімесі қай күйдің шығу тарихынан бастау алатынын көрсетіңіз.
.Күйші Естеместің көңілін толқытқан бойжеткеннің
Т.Ахтановтың «Күй аңызы» шығармасында оқиға қай таудың бөктерінде өрбитіндігін көрсетіңіз.
Ортасы
34 мин
Мағынаны тану сатысы
Оқу мақсаты мен бағалау критерийлерін, дескрипторларды талқылау. 3 мин.
Оқу мақсатына қатысты талқылау сұрағы:
,
Жүніс Сахиев 1950 жылы 1 наурызда Оңтүстік Қазақстан облысы, Бәйдібек ауданы, Алмалы ауылында туған. Еңбек жолын байланысшы болып бастаған. 1966–1972 жж. телеграфшы, Алматы қаласы автоматты телефон стансасының жөндеушісі, қысқа толқында жұмыс жасайтын радиостансаларда радист, Қазақ КСР Гидроқызметінде ауа райын бақылаушы болды. Қазақ мемлекеттік университетін бітірген (1977). 1977–1980 жж. мерзімді баспасөзде аудармашылық қызмет жасады. 1980–1986 жж. «Рауан» баспасының редакторы, 1986–1988 жж. Қазақ КСР Баспа, полиграфия және кітап саудасы істері жөніндегі мемлекеттік комитетінде аға редактор, 1988–1999 жж. «Қазақ энциклопедиясы» бас редакциясында редактор, аға редактор, жетекші ғылыми редактор, бөлім меңгерушісі. Астрономия-геодезия қоғамының толық мүшесі (1990). «Кеңістік көшпенділері» сериясымен «Тіршілік ұясы» (1983), «Борыш» (1987), «Шеңбердің түйісуі» (1991), «Көктен келген көшпенділер» (1999), «Марстан шыққан жаңғырық» (2002), «Қимайтын әлем» (2003), «Шолпанға көшкен ауыл» (2004), «Космотарих куәсі» (2006), «Су әлемінің саздары» (2008), «Жасампаздық қиырында» (2009) атты ғылыми-фантастикалық романдары жарық көрді. С.М.Дагаев пен В.М.Чаругиннің 9–11 сыныптарға арналған «Астрофизика» (1994; 2-бас. 1996; 3-бас. 1999), Е.П.Левитанның «Астрономия» (1998) кітаптарын қазақ тіліне аударды. «Шеңбердің түйісуі» кітабы үшін Қазақстан Жазушылар одағының О.Жандос атындағы әдеби сыйлығының лауреаты болды (1994).
Үйге тапсырма: Сүйінбай мен Қатағанның айтысын тыңдап, айтыста аты аталған тарихи тұлғалар туралы деректерді оқып келеді. http://video.nur.kz/view=t4jyzk4s
Топқа бөлемін : «Билеттер арқылы» топқа бөлінеді. Оқушыларды кассадан билеттер алып, 1,2,3 вагондарға бөлініп отрады.
Үй тапсырмасын сұрау: «Ойлан, тап». «Константинополь» әдісі арқылы жасырынбақ сөзін ұсыну. /Негізгі сөзден көп қысқа сөздерді жоспарлап, құрастырады/.
1-топ:
«Бақыт» вагоны
2-топ:
«Сүйіспеншілік» вагоны
3-топ:
«Жарқын өмір» вагоны
«Қызыл гүлім-ай» би билету.
Жаңа білім
10 минут
. Жүніс Сахиевтің шығармашылығы жай фантастика, ойдан шығарылған қиял-ғажайып оқиға емес, қай еңбегі де ғылыммен тығыз байланысты. Жазушының «Жаңбыр жауғанда» ғылыми-фантастикалық романындағы кемеммен ауа райын өзгерте алу идеясы қазіргі кезде шындыққа айналды. Мәселен, қазір әуе кемелері арқылы бұлттарды ыдыратуға болатынын көзімізбен көріп жүрміз. «Шолпанға көшкен ауыл» романындағы негізгі мазмұн тіріні де, затты да жарық сәулесімен өзге орынға көшіруге болатыны туралы еді. Бұл идеяны кейін Австралия университетінің ғалымдары қандай да бір затты лазер сәулесімен бөлшектеп жіберіп, секундтың бір бөлігіндей ғана уақыттың ішінде екінші жерге көшіріп, қайта қалпына келтіруге болатынын тәжірибемен жүзеге асырды.
Жүніс Сахиев 1989 жылы Латвияның астанасы Ригада өткен фантаст-жазушылардың семинарында бірінші болып КСРО Жазушылар одағына мүшелікке өтуге семинар атынан кепілдеме алған. «Қимайтын әлем» атты ғылыми-фантастикалық романының журналдық нұсқасы чех және ағылшын тілдерінде жарық көрді.
Ол ғалым ретінде 1988 жылы Марсқа жасаған ғылыми-зертеу еңбектері үшін КСРО Ғылым Академиясы құрамындағы Бүкілодақтық Астрономия-геодезия қоғамына толық мүше болып қабылданды.
Биылғы жылы Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің орталық ғылыми кітапханасы «Жүніс Сахиев» атты библиографиялық көрсеткішті қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде шығарды.
Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, қоржындарға жабыстырады.
Қосымша ақпарат
Саралау – Сіз қосымша
көмек көрсетуді қалай
жоспарлайсыз? Сіз
қабілеті жоғары
оқушыларға тапсырманы
күрделендіруді қалай
жоспарлайсыз?
Бағалау - Оқушылардың
үйренгенін тексеруді
қалай жоспарлайсыз?
Пəнаралық байланыс
Қауіпсіздік жəне еңбекті
қорғау ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы
байланыс
Рефлексия
Сабақ / оқу
мақсаттары
шынайы ма?
Бүгін оқушылар
не білді?
Сыныптағы ахуал
қандай болды?
Мен жоспарлаған
саралау шаралары
тиімді болды ма?
Мен берілген
уақыт ішінде
үлгердім бе? Мен
өз жоспарыма
қандай түзетулер
енгіздім жəне
неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.
Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес
келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды
жетілдіруге көмектесетін не білдім?
Сабақ:
Мектеп:
Уақыты:
Мұғалімнің аты-жөні:
Сыныбы: 8
Қатысқан оқушылар саны:
Қатыспағандар:
Тақырыбы
Жүніс Сахиев «Дабыл»
Белгілі бір оқыту мақсаты; осы сабақтың сол мақсатқа қол жеткізуде тигізетін үлесі
8.2.1. 1 - композицияны тұтастан бөлшеккке, бөлшектен тұтасқа қарай талдау;
8.2.2. 1 - автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
Сабақ мақсаты
Кейіпкерлердің тұлғалық болмысын гуманистік тұрғыдан талдап, өз көзқарасын білдіріп, шығарма тұжырымдамасын айқындайды.
Бағалау критерийлері
Өлеңдегі кейіпкерлердің тұлғалық болмысын гуманистік көзқарас тұрғысынан талдайды.
Өз көзқарасын білдіріп, өлеңнен шығатын тұжырымды айқындайды.
Дескрипторлар
кемінде 8-10 түсініксіз сөздің мәнін ашып, синонимдік қатарын табады;
екі кейіпкердің бейнесіне қатысты ұстаным, қажеттілік, мүдде тұрғысынан талдау жасайды;
кейіпкерлердің тұлғалық болмыстарына автор көзқарасы тұрғысынан баға береді;
өз көзқарасын білдіріп, тұжырым шығарады.
Құндылықтарды игерту
Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық, еңбектене білуге баулу.
Аталған құндылықтар сабақ тақырыбы арқылы оқушылардың жеке және жұптаса, топтаса отырып, жұмыс жасаулары, сын тұрғысынан ойлай білу, ақпаратты өңдей білу дағдылары негізінде жүзеге асады.
АКТ-ны қолдану
дағдылары:
Пәнаралық байланыс
Мәдениеттану, тарих, ХХ ғасырдың басындағы тарихи оқиғалар.
Сабаққа тарих пәні мұғалімін шақыруға болады.
Тілдік міндеттер
Пәнге байланысты сөздер және терминдер: тақырып, идея, мазмұн, кейіпкер, ұстаным, мүжже, қажеттілік, көзқарас т.б.
Диалог және жазылымға пайдалы тіркестер:
Менің байқағаным,...
Менің ойымша,...
Мен ойлаймын...
Алдыңғы білім
Айтыс өнерінің құдіреті, халықтың әлеуметтік мәселесін қозғап, шешуге түрткі болуы.
Жоспар
Уақытты жоспарлау
Сабақ мазмұны
Дереккөздері
Басы
6 мин
Қызығушылықты ояту:
«Шаттық шеңберіне» жиналған оқушыларға төмендегі суреттер таратылады, оқушылар осы суреттер бойынша сабақ мазмұнына болжам жасап сөйлейді. Осы суреттер арқылы топтасады.
Балардың ой-пікірлерін тыңдау, бағалау - рефлексия .
1. Венн диаграмасы бойынша оқушылар сұраққа жауап– 1 топ.
2. Көркем бейне, ауыз әдебиет,жазба әдебиет терминдеріне түсінік беру – 2 топ.
-:Балалар, бүгінгі сабағымызыдың тәрбиелік мәні қандай деп ойлайсыңдар?
. «Миға шабуыл» стр. бойынша оқушыларға ББ кестесін толтыру ұсынылады.
«Сахиев Жунісжайлы не білемін?»
Білемін
Білдім
-жазушы
-фантастик
-гарышкер
-айтыскер
Оқушылар кестені толтырғаннан кейін,
Жеке жазып, жұппен және топта талқылап, араларынан спикер өз ойларын ортаға салады.
Оқу мақсаты мен бағалау критерийлерін, дескрипторларды талқылау. 2 мин.
Ой шақыру. Қазақ орта мектебін бітіргеннен кейін 1966—1972 жылдары аудан орталығында телеграфшы, Армияда қысқа толқында жұмыс жасайтын радиостанцияда радист болып жұмыс жасайды. 1972—1977 жылдары ҚазМУдың филология факультетінің студенті. 1977-2002 жылдары "Мектеп" баспасының редакторы, ҚР Баспа, полиграфия және кітап саудасы жөніндегі комитетте аға редактор, «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9бас редакциясында гылы-ми редакция меңгерушісі қызметтерін атқарды. 2002 жылдан Астанадағы "Фолиант" баспасының бас редакторы. Сахиев Жүніс 1971 жылдан бастап Қазақстанда тұңғыш болып "Кеңістік көшпенділері" деп жалпы айдар қойған сериялы ғылыми-фантастикалық романдар жазып келеді. Бүгінгі күнге дейін оның 60 ғылыми-фантастикалық романдарының жетеуі жарық көрді. Олар: "Тіршілік ұясы" (1983), "Борыш" (1987), "Шеңбердің түйісуі" (1991), "Әдеби сыйлық", (1994), "Көктен келген көшпенділер" (1999), "Марстан шыққан жаңғырық" (2002), "Қимайтын элем" ғылыми-фантастикалық романының журналдық нұсқасы чех, ағылшын тілдерінде Прагадан шығатын "Немезида" ғылыми-көпшілік журналында жарияланды.
Сахиев Жүніс қазақ және әлем ғылыми-фантастикасы жөніндегі ондаған танымдық мақалалардың авторы. "Астрофизика" (1998), "Астрономия" (2000) оқулықтарын аударған. Астрономия ғылымын насихаттаушы. Ол шығармашылық өмірбаянымен "Элита Казахстана" (1997), "Қазақ әдебиеті" энциклопедиясына (1999), "Белоруссия энциклопедиясына" (2002), "Ұлы дала" тарихи-ғибраттық шежіре кітабына (2002), "Жазушылар әлемі" фотоальбомына (2003), "Қазақстан жазушылары. XX ғасыр" энциклопедиялық анықтамаға (2004) енген. 2001 жылы ҚР Ұлттық кітапханасында Сахиев Жүністің өмірі мен шығармашылығына арналған Қазақстан ғылыми фантастикасы тарихында тұңғыш рет көрме жұмыс жасады
Сұрақтар:
«Дабыл » дегенде ойымызға не келеді, ойымызға келгенін 2 минут жазамыз. Топта ойымызды ортаға салып, сыныпқа ұсынамыз.
ЖЖ. Оқушылар жұпта жұмыс жасайды.
Тапсырма
Тапсырманыі түсініп оқы.
Төмендегі кестені негізге алып, сөздік жұмысын жаса.
1916 жылғы қазақ даласындағы тарихи оқиғалар туралы оқып, «Ментальді карта» түрінде конспекті жаса.
Қосымша ақпарат
Саралау – Сіз қосымша
көмек көрсетуді қалай
жоспарлайсыз? Сіз
қабілеті жоғары
оқушыларға тапсырманы
күрделендіруді қалай
жоспарлайсыз?
Бағалау - Оқушылардың
үйренгенін тексеруді
қалай жоспарлайсыз?
Пəнаралық байланыс
Қауіпсіздік жəне еңбекті
қорғау ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы
байланыс
Рефлексия
Сабақ / оқу
мақсаттары
шынайы ма?
Бүгін оқушылар
не білді?
Сыныптағы ахуал
қандай болды?
Мен жоспарлаған
саралау шаралары
тиімді болды ма?
Мен берілген
уақыт ішінде
үлгердім бе? Мен
өз жоспарыма
қандай түзетулер
енгіздім жəне
неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.
Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес
келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды
жетілдіруге көмектесетін не білдім?
Сабақ:
Мектеп:
Күні:
Мұғалімнің аты-жөні:
Сынып:8
Қатысқан оқушылар:
Қатыспағандар:
Сабақтыңтақырыбы
Роза Мұханова
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары:
8.2.2. 1 - автор бейнесі мен кейіпкерлер қарым-қатынасының тілдік көрінісін талдау;
8.2.3.1 -
шығармадағы көркемдегіш құралдардың (психология
лық параллелизм, перифраз, сатира, ирония, гротеск, эллипсис) қолданысын талдай отырып, автор стилін анықтау;
Сабақ нәтижесі:
Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: роза Мұханова туралы түсіктер қалыптасады
.Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазу.
Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады:
Сөздердің мәнін ашып, өзгерістердің себеп-салдарын анықтап, «Кесте» сызбасы түрінде ұсынады
Құндылықтарды игерту
Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік, академиялық әділдік.
Аталған құндылықтар сабақ тақырыбы арқылы оқушылардың жеке отырып жұмыс жасаулары, сын тұрғысынан ойлай білу, ақпаратты өңдей білу дағдылары негізінде жүзеге асады.
Пәнаралық байланыс
Мәдениеттану, тарих: ХХ ғасырдағы тарихи оқиғалар, фольклористика
АКТ-ны қолдану дағдылары:
PowerPoint
Бағалау критерийлері:
Шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдап, әдеби эссе жазады;
Эссеге қойылатын талаптарды қатаң сақтайды.
Кейіпкерлердің ниеті мен көзқарастарындағы және мінез-құлқы мен әрекеттеріндегі өзгерісті зерттеу арқылы кейіпкер бейнелерін ашады.
Өзі үшін маңызды үзінділерге таңдау жасап, жатқа айтады
Дескрипторлар:
- Эссенің кіріспе бөлімінде не туралы жазылатынын біледі;
- Негізгі бөлімінде не туралы жазылатынын біледі;
- Қорытынды бөлімінде не жазылатынын біледі;
- Шығарманы ұлттық құндылық тұрғысынан талдайды.
Тілдік мақсаттар:
Тілдік мақсаттарыңызды белгілеңіз, соның ішінде қолданылатын сөздер мен сөз тіркестерге мысалдар келтіріңіз.
Диалог және жазылым үшін қажетті сөз тіркестер: Верный, жандарал, бұйрық, пристав, қойдай шулау, кірерге жер таба алмау т.б.
Пән лексикасы және терминология:
Мен ..............+ і.с. жұмысын «жетті» деп бағаладым, себебі....
Осыған дейін меңгерілген білім
Июнь жарлығы туралы тарихтан оқығандары туралы сұралады.
