Сабақ №1-3 сабақ жоспары топ: 31 элеватор күні Сабақ тақырыбы

тәжірибелік сабақ №1-3 сабақ жоспары

«Аспирация, желдету және пневмокөлік» оқу практикасы бойынша желдеткіштер мен шаң ажыратқыштармен танысу, талдау, практикалық білімдерін қалыптастыру

1) оқушыларды журнал бойынша тексеру

1. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
2. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
3. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   

1. 
   Тапсырма. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
2. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
3. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
4. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
5. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   

1. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
2. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
3. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
4. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
5. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   

1. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
2. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
3. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
4. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   
5. 
   ______________________________________________________________________________________________________________________________________________
   

6. 
   Қорытынды нұсқау
   

1. 
   Жұмысты қорытындылау
   
2. 
   Қателермен жұмыс жасау
   
3. 
   Жұмыстың есебін қабылдау және тексеру
   

Ауа а л м а с у ы н ұ й ы м д а с т ы р у ә д і с і б о й ы н ш а желдеткіш ж е р г і л і к т і және ж а л п ы а л м а с т ы р ғ ы ш болып бөлінеді.

Ә с е р е т у п р и н ц и п і б о й ы н ш а желдеткіш қондырғылардың бөлінуі:

1. С о р ғ ы ш (ауаны жұтуға арналған), бұл өз кезегінде жергілікті және жалпы түрде болуы мүмкін;

2. Ағынды (ауаны жібереді), бұл да өз кезегінде ж е р г і л і к т і және ж а л п ы түрде болады;

Ауа алмастырғыштың табиғи желдетуі, температураның түрліше өзгеруі есебінен жүреді. Ғимарат ішіндегі және сыртындағы ауа температурасының әр түрлілігі, ғимаратқа салқын ауаның келіп, жылы ауаның қайта шығуына жағдай жасайды. Желдеткіштің әсерінен артық қысым пайда болып, таза ауа ішке енеді. Алайда, табиғи желдеткішпен құрылған үлкен ауа алмастырғыштар әрдайым гигиеналық эффектте бола бермейді. Үлкен өндіріс ғимаратында, жылдың суық мезгілдерінде есіктің ашылып-жабылуына орай жылу және жел өзара әсер етіп, жұмыс аймағын салқындатуы мүмкін. Ал жазда керісінше, жұмыс аймағы толық желдетіліп, тазартылуына жағдай жасамайды. Бір қалыпты табиғи желдетуді қамтамасыз ету мақсатында арнайы табиғи ауа алмастырғыш орнату талап етіледі.

Біріккен желдетулер кезінде ауаның келуі мен шығуы терезе, терезенің ашпалы көздері, арнайы жасалған саңылаул арарқылы және сыртқы қоршаудың тығыздығының нашарлығы арқала жүреді.

Біріккен реттеулі, табиғи желдеткіштерді өндіріс орындарында аэрация деп атайды. Олар өндіріс ғимаратының арнайы жасалған конструктивті элементтері – аэрациялы жарықшамдар көмегімен жүзеге асады.

Ғимарат ішінде жарықты аэрациялы шамның болмауы кезінде табиғи желдеткіш арнайы каналдар мен шахталардың көмегімен, жылы қысым негізінде біршама жақсаруы мүмкін.

5- сурет. Дефлекторлар.

А – жұлдыз тәрізді (горизонтальді кесу);

Б - «ЦАГИ» (вертикальді кесу); жоғарғы қысым аймағы (+); кесу аймағы (-).

Табиғи ауа алмастырғыштың анағұрлым рационалды әдісі – аэрация. Ол үлкен жылу жинағыштары бар цехтарды желдету үшін қолданылады.

Ауыспалы ауаны ғимараттараттарда (6-сурет) арнайы фрамугтармен (терезенің жоғарғы жағы) жабдықталған үш қатарлы қуыстармен (1-3) жабдықталады.

6-сурет. Ғимарат аэрациясы.

а,б – жылы және салқын уақыттарда желсіз жағдайда қуыстың ашылуы;

в, г – желді жағдайдағысы;

1 - 3 - қуыстар.

Ғимарат қабырғаларындағы қуыстар екі деңгейде орналасады: 1-1,5 метр еденнен жоғары (1) және 4-6 метр еденнен жоғары (2). Ғимараттардың жоғарғы бөлігінде (әдетте төбесі жабылған) шыны жарықты аэрациялыы шамдар қондырылады, фрамугтармен жабдықталатын қуыстар қажетті мөлшерге дейін ашылады (3).

Қысқы уақытта сыртқы ауа жоғарғы қуыс қабырға арқылы енеді. Биіктік мынадай есеппен жасалады: жоғарыдан енген салқын ауа жұмыс аймағына төмен қарай түскенше, жылы ауамен әрекетесіп, жылып үлгеруі тиіс.

Желдің қозғалысы әдетте ауа алмастырғышты күшейте отырып, жағымды әсер етеді. Алайда желдің белгілі бір бағыттарда ғимараттың жоғарғы бөлігіндегі шамдарға қарай жылжуы мүмкін, нәтижесінде сыртқы ауа ағыны шаң мен газбен араласып, жұмыс аймақтарына келіа түседі.

Цехқа аэрация негізінде түсетін ауа ағынды қуыстар бетінен бүріккіштердің (форсункалар) көмегімен суды нәзік шашу жолымен салқындауы мүмкін. Булана отырып, су ортасының температурасы төмендеп, оның ылғалдылығын біршама жоғалтадлы.

Аэрациялы қондырғының ағынды ауасын жасанды салқындату – еліміздің оңтүстік аудандарында, ерекше, маңызды.

Ауыспалы ауалы ғимараттар белгілі бір сәулетті құрылысты талаптарға сәйкес келуі тиіс. Сыртқы ауа аэрациялы қуыстар арқылы өтуді қамтамасыз ету үшін ғимарат периметрі бойынша бос болуы шарт. Аэрацияның жақсартатын жағдайы биіктігі жоғары бір қабатты ғимараттарда жасалады. Көп қабатты ғимараттардың жоғарғы қабаттарына да аэрацияланған цехтарда орналастыруға болады.

Ені 100-200 метрден асатын ғимараттарды табиғи желдету кезінде үлкен қиындықтар орнайды. Бұл жағдайларда таза ластанбаған ауаны ғимарат орталығына орналасқан жұмыс орындарына жіберу мүмкін болмайды. Мұнда аэрацияны ағын мен сорғыш бірігіп кеткен Батурин конструкциясының арнайы шамдары арқылы жүзеге асырылады. Мұндай ғимараттарда ауаны қыздыратын механикалық желдеткіш орналастыру қажет.

Аэрацияны басқарушы қондырғылар, сенімді механизмдермен жабдықталған болуы керек. Аэрацияның артықшылығы, көптеген ауа алмасушылықтар (сағатына бірнеше миллиондаған куб метрге дейін) жүзеге асуы мүмкін. Аэрация жүйелерінің қондырғылары желдетулің механикалық жүйесіне қарағанда арзан, алайда басқаруда қиындық туғызады. Ол ауа райы жағдайларына тәуелді: ауа алмастырғыштың көлемі жел жылдамдығына, температураға байланысты айтарлықтай ауытқиды. Нәтижесінде жазғы уақытта желдету тиімділігі сыртқы ауа температурасының жоғарылауы кезінде айтарлықтай төмендейді.

Аэрация кезінде таза ауаны жұмыс аймағына беру әрдайым жүзеге асырыла бермейді. Аэрацияны қолданудағы маңызды кедергі: жұмыс ғимараттарында жылы ауамен қоса, газ, зиянды булар мен аэрозолдар болады, оларды сыртқы атмосфераны тазартпай тұрып жоюға мүмкіндік жоқ.