Сабақ жоспары Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі

9.4.1.2 заттардың ерітінділері немесе балқымаларының электрөткізгіштігі химиялық байланыс түріне тәуелді екендігін түсіндіру полюсті байланысы бар заттардың электролиттік диссоциациялану механизмін түсіндіру

• 
  Заттарды электрөткізгіштігіне қарай жіктеу
  
• 
  Электрөткізетін заттардағы химиялық байланыс түрін анықтау
  

• 
  Электролит және бейэлектролит заттарды ажыратады;
  
• 
  Электролит және бейэлектролит заттардағы химиялық байланыс түрін анықтайды
  

Құндылықтарды дарыту нақыл сөздер айту арқылы/көмегімен жүзеге асады, ой қозғаужүргізіледі. Ой- қозғау «Оқу- инемен құдық қазғандай» дегенді қалай түсінесіңдер?

Оқушылардың физикадан алған білімдерін еске түсіру мақсатында пәнаралық байланыста әңгіме жүргізу.

Мұғалім бағалау мақсатында сұрақ-жауап жүргізеді:

• 
  Электр тогы деген не?
  
• 
  Электр тогын өткізетін заттар қалай аталады?(өткізгіштер: мыс, күміс,алюминий)
  
• 
  Электр тогын өткізбейтін заттар қалай аталады?(оқшаулағыштар: пластмассалар, резина, фарфор, янтарь, ауа)
  
• 
  Неліктен металдар ток өткізеді?(делокализацияланған электрондарға байланысты)
  
• 
  Металдардағы зарядталған электрондардан басқа тағы қандай зарядталған бөлшектер белгілі?(иондар, оң және теріс)
  
• 
  Иондар токты өткізуі мүмкін бе? (мүмкін, өйткені электр тогы дегенімізі зарядталған бөлшектердің қозғалысы)
  

5 минут

7 минут

Оқушылар 1-қосымша кестеде берілген заттардың химиялық химиялық байланыс түрі мен электр өткізгіштігін болжайды.

Оқушылар 1-қосымша кестесіндегі тәжірибелік мәліметтерді толтыруы керек.

Мұғалім электр тогын өткізетін заттар-электролиттер, өткізбейтіндері-бейэлектролиттер деп аталатынын таныстырады. Осы тұста тәжірибе қорытындысы бойынша диссоциация ұғымына анықтама беріледі.

Ой қозғау: неліктен кейбір заттар үшін лампа әлсіз жанды?

Осы тұста диссоциациялау дәрежесі,күшті және элсіз электролиттер ұғымдарын ендіру.
Зерттеу кезеңі

Мұғалім оқушылардан алынған тәжірибелік мәліметтер мен болжамдар арасында қарама-қайшылықтар туғандығын анықтайды.

Бұл қарама-қайшылықтардың неден туғанын тұжырымдап, оны шешу жолдарын қарастыру үшін оқушыларды 4 топқа бөледі. Оқушылар топта проблеманың шешу жолдарын қарастырады.

1-топ: 1-проблема: Неліктен дистилденген су құбыр суымен салыстырғанда электр тогын өткізбейді?

2-топ: 2-проблема: Неліктен кристалдық натрий хлориді сулы натрий хлоридімен салыстырғанда электр тогын өткізбейді?

3-топ: 3-проблема: Хлорсутек молекуласында иондар бар ма?

4-топ: 4-проблема: Кристалдық сахарозада иондар бар ма?

Дифференциация: Мұғалім топтардың жұмысына бақылау жүргізіп, қажет болса қолдау көрсетеді.

Оқушылар өз зерттеулерімен таныстырады.

Бағалау: Әр топ ой бөліскенде қалған топтар тыңдап, сұрақтар қояды. Мұғалім жасаған жұмыс бойынша кері байланыс жасайды. Оқушылар түсіндірмесінде қателіктер болса, мұғалім дұрыстайды.

Мұғалім қорытындысы:

Демек, заттардың электрөткізгіштік қабілеті қатты күйінен еріген немесе балқыған күйде болғанда өзгереді.Оқушыларды электролиттер мен бейэлектролиттер (2-қосымша) кестесімен таныстырады.

1-қосымша

Оқулық 9-класс химия-Электролиттер және бейэлектролиттер мәтін

2-қосымша

3 минут