Сабақ тақырыбы: Меншік қатынастарының мәні жіне олардың дамуы Модуль /пән атауы Педагог



бет1/3
Дата10.11.2022
өлшемі0,55 Mb.
#157525
түріСабақ
  1   2   3
Байланысты:
меншік


МКҚК «ЖОҒАРЫ АГРАРЛЫҚ-ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ»


Оқу сабағының жоспары


(теориялық немесе өндірістік оқыту)
Сабақ тақырыбы:__Меншік қатынастарының мәні жіне олардың дамуы____
Модуль /пән атауы
Педагог Утишкалиева С.К. дайындады
20_ жылғы « »

  1. Жалпы мәліметтер

Курс, топ
Сабақтың түрі

  1. Мақсаты, міндеттері

Оқыту мақсаттары
Сабақ мақсаты

  1. Оқу-жаттығу процесінде білім алушылар меңгеретін күтілетін нәтижелер және (немесе) кәсіби дағдылар тізбесі

Бағалау өлшемдері.

  1. Қажетті ресурстар

  2. Сабақтың барысы (АШЫП ЖАЗЫЛУЫ КЕРЕК)

І. Сабақтың басы(15 минут)
Ұйымдастыру сәті (сәлемдесу, студенттерді белгілеу, кабинеттің сабақтың басталуына дайындығын тексеру)
Білімді өзектендіру.
Фронтальный опрос

  1. Экономика дегеніміз не?

  2. Экономиканың пән ретінде қалыптасу кезеңі?

  3. Экономикалық теорияның атқаратын қызметі?

  4. «Мерканте» итальян тілінен аударғанда қандай ұғымды береді?

  5. Физиократтар мектебінің негізін салушыларды ата?

  6. Экономика терминді кім алғаш ұсынған?

Карточкамен жұмыс
Экономика




макроэкономика микроэкономика



Кәсіпкерліктің түрлері

анықтамасы

мысалы

B to C




Тауар:
Қызмет:

Bto B




Тауар:
Қызмет:

Bto G




Тауар:
Қызмет:

Экономиканың әдістері





Глоссарий құру

Термин

анықтамасы

маржинализм


Индукция әдісі


микроэкономика


институцианализм




экономика






Глоссарий құру



Термин

анықтамасы

меркантилизм


кәсіпкерлік


Экономика


Дедукции әдісі




макроэкономика




сәйкестікті табыңыз

Маржинализм

Өндіріске емес , байлықтың бейнесінде танылған сауда және алтын операциялармен айналысатын айналым саласына әрекет еткен.

Марксизм

Өндірісті ауыл шаруашылығымен теңестірді.

Физиократтар

Жұмысшы өндіріс құралдарына меншік иесі болуы керек

Меркантилизм

Тауардың құны жұмсалған еңбекпен емес, тұтынушы үшін пайдалылықпен анықталады



Глоссарий құру

Термин

анықтамасы

маржинализм


Индукция әдісі


микроэкономика


институцианализм




экономика




ІІ. Сабақтың ортасы( 60 минут)

Жаңа тақырыпты зерттеу үшін суретке назар аударыңыз және бүгін қандай экономикалық тұжырымдама туралы ойланыңыз ? Бүгін біз бұл туралы толығырақ сөйлесетін боламыз. Сабақтың тақырыбы: « Меншік қатынастарының мәні және олардың дамуы»
Жоспар

  1. Меншік мәні.

  2. Меншік объектілері және субъектілері

  3. Қазақстан Республикасындағы меншіктің жаңа нысандарының қалыптасуы


  1. Қандай ел болсын оның шаруашылық өмірімен жеке танысу барысында мынандай сауалдарға тап болатынымыз аңық: экономикалық билік кімнің қолында? Адамдардың өмір сүру негізі- материалдық иемденетін кім?

Бұл биліктің мәні өндіріс құрал-жабдықтарына және оның нәтижесіне тиісті меншік қатынастар болып табылады.


Меншік- қоғамдық құрылыстың экономикалық негізі. Сондықтан әрбір мемлекет меншік туралы заңдар қабылдап, оны қорғайды. Меншік заң тұрғысынан алып қарағанда, мүліктік қатынастарға жатады. Меншік иесі заңмен анықталатын мүлектерге (имущество) ие болады және ол қолындағы мүліктерді иемдену (владение), пайдалану оған иелік жасау өкілеттілігін алады. Меншік экономика мен құқықтық біртұтастығы деп тұжырымдалады.
Формулируется собственность как единство экономики и права.
Демек, меншік қатынастырының ерекшелігі де дәл осы.
Меншік дегеніміз- өндіріс құрал-жабдықтарын және өндірілген өнімдерді иемденуге байланысты адамдар арасында туындайтын қоғамдық қатынастар. Ол адам және заттың арасындағы қарым- қатынастар емес, адамдар арасындағы қатынастар болып табылады.
Меншік-саяси –экономикалық тұрғыдан қарастырғанда өндіріс процесінің адамдар арасындағы күрделі шаруашылық қарым – қатынастары.Қандай да бір материалдық игілікті өндіру- адамдардың өз қажетіне қарай табиған байлығы мен энергияны иемдену болып табылады.
Меншік қатынастары: А. Иемдену,В. Материалдық ресурстарды тиімді пайдалану.С. оларды жүзеге асырудың экономикалық сипатын анықтау процестерінің қарым –қатынастарын қамтиды. Міне, осылардың барлығы да өндіріс саласындағы аса маңызды « адам мен адам» қарым- қатынастарын бейнелейді.
Иемдену-адамдар арасындағы экономикалық байланыстарды бейнелейді, егер олар « мына зат менікі» десе, онда ол жайт қалыптасып үлгерген шаруашылық байланыстарын сипаттайды және бұл мүлікті кімнің иемденуге құқығы бар, ал кімнің құқығы жоқ бұл мүлікті кімнің иемденуге құқығы бар, ал кімнің құқығы жоқ екендігін көрсетеді.
Көптеген жағдайда құрал-жабдық иелері өздері өндіріс процесімен айналыспайды. Олар белгілі бір шартқа сәйкес өз заттарын басқа біреуге пайдалануға береді. Бұл жағдайда меншік иесі және кәсіпкерлер арасында мүлікті шаруашылық ретінде пайдалану қарым-қатынастары туындайды. Сөйтіп, кәсіпкер басқаа біреудің меншігіне қожалық етуге және она пайдалануға уақытша заңды құқық алады. Бұған жалға беру мысал бола алады. Оның басқа түрі-концессия, мемлекеттің жеке адамдарға, шетел фирмаларына өндіріс кәсіпорынын және оның белгілі бір бөлігін шарт бойынша өндірістік әрекет жасауға беруі.
Билік ету – мүліктің тағдырын айқындаудың заңмен қамтамасыз ету.Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексі меншіктің жеке, мемлекеттік және аралас нысандарының құқықтық ауқымын анықтайды.Әлемдік тәжірибеде және батыс ғылымында мемлекеттің болып табылмайтын барлық меншік «жеке» деп танылады. «Жеке» жеке-дара және топтық меншік бола алады. ҚР-да меншік нысанына қарай тіркелген заңды тұлғаларлың саны 2,2, жылғы 1 қантарда келесідей болды: барлығы-156 мың. Оның ішінде мемлекеттік меншік-24 мың; жекеменшік-127 мың оның ішінде мемлекеттің қатысуымен-1,3 мың біріккен кәсіпорындар (шетелдіктердің қатысуымен)-4,1мың, шетелдік меншік -5,1 мың.

Нарықтың экономиканың қалыптасуы меншік қатынастарын өзгертудің заңды қажеттілігін туындатты. Бұл мемлекетсіздендіру және жекешелендіру арқылы жүзеге асырылады.Мемлекетсіздендіру- мемлекеттік кәсіпорындарды тікелей шаруашылық жүргізу субъектілерге шаруашылық жүргізу және сәйкес өкілеттіктерді беру арқылы түрлендіру.


Жекешелендіру( приватизация)-заңды және жеке тұлғалардың мемлекеттен мемлекеттік меншік объектілерін, сондай-ақ мемлекеттік кәсіпорындар мен ұйымдардың өзгертілуі арқылы құрылған акционерлік қоғамдардың акциялар үлесін алуы.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет