Сабақтың тақырыбы: Ньютонның екiншi заңы. Масса Оқу мақсаты

Сабақтың тақырыбы: Ньютонның екiншi заңы. Масса

Оқу мақсаты:

• 9.2.2.2 Ньютонның екінші заңын тұжырымдау және оны есептер шығаруда қолдану

• Бағалау критерийлері:

• Дене жылдамдығының өзгеруі мен оның массасы арасындағы байланысты түсіндіре алады
• Дене қозғалысы жылдамдығының өзгеру себебін біледі
• Ньютонның екінші заңы бойынша мысалдарды түсіндіріп, есептерді шығарады

• Дененің өзінің алатын үдеуіне ықпал ететін қасиетін инерттілік деп атайды. Инерттіліктің сандық сипаттамасы ретінде масса деп аталатын физикалық шамасы қолданылады.

• Дененің массасы – оның инерттілігінің, яғни күштің әрекетінен белгілі бір үдеу алу қабілетінің сандық сипаттамасы болып табылады.

• F1

• F2

• Күш неғұрлым көп болса, үдеу соғұрлым көп болады.

• F1

• F2

• Дененің массасы неғұрлым көп болса, үдеу соғұрлым аз болады.

Ньютонның екінші заңы

• Дененің алатын үдеуі сол денеге әрекет ететін теңәрекетті күшіне тура пропорционал, ал массасына кері пропорционал.

Ньютонның екінші заңы

• мұндағы, F – денеге әсер ететін күш [Н],
• m – дененің массасы [кг],
• a – дененің алатын үдеуі [м/с²]

Ньютонның екінші заңы

• Егер екі дене өзара әрекеттесетін болса, онда олардың алатын үдеулері массаларына кері пропорционал болады.

(W) Анимация бойынша талдау жасау

• Дененің массасы мен алатын үдеуі арасындағы байланысты көрсету;
• Дененің алатын үдеуі мен оған түсірілетін күш арасындағы байланысты көрсету.
• https://phet.colorado.edu/sims/html/forces-and-motion-basics/latest/forces-and-motion-basics_en.html

Ньютон заңының өмірдегі қолданысы

• Суретте битамен соқтығысқаннан кейінгі доптың қалай қозғалатыны көрсетілген. Соққы (күш) неғұрлым қатты болған сайын, доп соғұрлым үлкен үдеумен қозғалады, яғни соғұрлым оның жалдамдығы да арта түседі.

• Тапсырма: Осы сияқты Ньютонның екінші заңының қолданылуына мысал келтіріңдер.

(W) Есептер шығару

• (W) Есептер шығару

• Дескрипторлар:
• Есептер шығаруда Ньютоның екінші заңын қолданады
• Есептер шығаруда математикалық есептеулерді дұрыс жүргізеді

Рефлексия

• Рефлексия

• - не білдім, не үйрендім
• - не түсініксіз боып қалды
• - әлі де қандай жұмыс атқаруым керек