Салқынбай А., Абақан Е. с
жүктеу/скачать 13,56 Mb. Pdf көрінісі
|
Салқынбай линг. Түсіндірме сөздік
50 әдістер, МОРФОЛОГИЯ
| А ККО М О Д А Ц И Я
( лат. accommodatio - бейімделу) - дыбыстардың комбинаторлық өзгеруінің бір түрі. Қатар түрған дауы ссы з ж ә н е дауы сты ды бы старды ң а рти кул яц ия- сы ны ң а р а гід ік б е йім д ел уі. Мұның мәні - кейінгі дыбыстың экскурсиясы (артикуляция басы) алды ңғы д ы б ы сты ң р е ку р - си ясы н а (а р т и к у л я цияны ң аяқталуына) бейімделеді (прог- рессивті А. немесе ілгерінді ықпал), алдыңғы ды бы сты ң рекурсиясы кейінгі дыбыстың экскур си я сы н а бейім деледі (регрестік А. немесе кейінді ықпал). Екі сөз арасында қатар келген дыбыстардың біріне-бірі • • ш герілі-кеиінді ықпал етуінің нәтижесінде екеуінің де өзге- р іс ке үш ырауы ке з д е с е д і ( п р о г р е с с и в т і-р е г р е с с и в т і немесе тоғыспалы ықпал). Кей тілдерде дауысты дыбыстар А.- сы дауы ссы з д ы б ы стард ы ң әсерінен пайда болады, мыс.: орыс тілінде А.О.У дауысты- ларының (үяң дауыссыздардан ке й ін т ү р с а ) ал ға ж ы лж уы байқалады («мат-мят»). Басқа тілдерде дауыссыздар дауыс- ты ларды ң А. — сына түс е д і. Мыс., қазақ тілінде: тарақ + ы - тарағы, ақ + ар - ағар, көк + ер - көгер т.б. АККУЗАТИВ -та б ы с септігі. Номинативті құрылысты тілдер- де сабақты етістіктің пациенсі болады. А. - тура толықтауыш туғызатын септік. жүктеу/скачать 13,56 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|