КІТАПХАНАСЫ г ББК81. Салі^шбай А., Абжкди Е

А Л Ғ Ы С Ө З
Кез  келген  ғылымның  метатілі  болатыны  белгілі.  Қазақ  тілінің 
метатілі  күні  бүгінге  дейін  даму  үстінде.  Метатіл  ұғымына  тек 
терминдер ғана емес,  жалпы  ғылыми  лексика енеді.  Ондай  тілдің 
қалыптасуына,  негізделуіне  белгілі  дәрежеде  сөздіктің  әсері 
болатындықтан,  қазақ тілі терминдерінің түсіндірме сөздігін жасау 
қажеттілігі  туындайды.  Бұл  қажеттілік  тіл  ғылымының  теориялық 
жағынан дамуымен, жаңа терминдердің енуімен тығыз байланысты.
Тәуелсіз  мемлекеттің  ұлттық  белгісін  танытатын  мемлекеттік 
қазақ тілі теориялық тұрғыдан биік деңгейде зерттеуді қажет етеді. 
А.  Байтұрсынов  пен  Қ.Жұбанов  бастап  дамытқан  қазақ тілі  білімі 
терминдері  қазіргі  таңда белгілі  қалыпқа түскен,  жүйелі  құбылыс 
болғандықтан,  оларды  жинақтап,  зерделеу —  бүгінгі  күн  талабы. 
1966 жылы І.Кеңесбаев пен Т.Жанүзақовтың авторлығымен шыққан 
"Русско-казахский  словарь  лингвистических  терминов”  атты 
е ң б е кт е н   б а с қа   қ а з а қ   тіл ін д е   л и н гв и с т и к а л ы қ   н е м е се  
филологиялық терминдердің сөздігі болмады. Демек қазақ тілінде 
лингвистикалық терминдердің түсіндірме сөздігінің зәрулігінде сөз 
жоқ.
Осы  түрғы дан  келіп,  біз  қа з а қ   тілінде  л и н гв и сти ка л ы қ 
терминдерді топтастырып, жинақтап, ғылыми-зерттеу еңбектерді, 
о қу л ы қта р д ы ,  с ө з д ік т е р д і  пайдалана  оты ры п,  о л а р д ы ң  
түсініктемесін, түсіндірілуін айқындауға талаптандық. Сөздікте тек 
қазақ тілінде ғана жасалған терминдер емес, шет елдік тіл білімінде 
қолданыста  бар  терминдердің  дені  енді.  Мұндағы  көздеген 
мақсатымыз — тілді зерттеудің әртүрлі аспектілерімен таныстыру, 
болашақ зерттеуші  ғалымдарға ой салу ниеті.  Интернационалдық 
термиңдер негізінен e3repfyci3 қйбыйданДы/СөздііаседүниБ жүзінің 
көптеген  тілдері,  олардың тарихы,  жазуы,  ғЫяымй  мектептер  т.б. 
туралы  мағлұматтар  енгізілді. 
f 
;
Е ңбек  ж о ға р ы   о қ у   оры нд ары ны ң  оқы туш ы лары   мен 
студенттеріне,  мектеп мүғалімдеріне, зерттеуші ті/іші ғалымдарға, 
жалпы  оқырман  қауымға  арналады. 
\
щ

жүктеу/скачать 13,56 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: