Специфика терминологического поля в области нефти и газа
жүктеу/скачать 0,49 Mb.
|
| – N+N (имя сущ. + имя сущ.): англ. – compressor oil ─ компрессорное масло, turbine fuel ─ газотурбинное топливо; каз. – бұрғы қондырғысы ─ установка буровая, бұрғы шламы ─ шлам буровой;
– Adj+N (имя прил. + имя сущ.): англ. – hydraulic fluid ─ гидравлическая жидкость, industrial oil ─ индустриальное масло; каз. – мұнайлы балама ─ эквивалент нефтяной, жеңіл мұнай ─ нефть легкая. В казахском языке выявлены терминологические сочетания, образованные по модели «имя числительное + имя существительное»: біріншілік мұнай ─ нефть первичная, екіншілік мұнай ─ нефть вторичная. Такие сочетания не обнаружены в английском языке. Термин біріншілік мұнай (нефть первичная) в английском состоит из двух существительных mother oil где mother – мать . Синтаксическая связь между компонентами терминологических словосочетаний в казахском языке выражается обычно изафетом I: иілу беріктік, изафетом II: мұнай өндірісі, изафетом III: өндірістің өнімдігі, управлением: дешифровка жасау, бұрғылауды бастау. Такая структура словосочетаний свойственна в основном, двухкомпонентным словосочетаниям. Трехкомпонентные словосочетания, в количественном соотношении уступающие двухкомпонентным, образуются по следующей модели: – N+N+N (имя сущ. + имя сущ. + имя сущ.): англ. – gas turbine oil ─ газотурбинное масло, liquid oil fuel ─ жидкое нефтяное топливо; каз. – газдың мұнайда ерігіштігі ─ растворимость газов в нефти, тау жынысының жемірлігі ─ абразивность пород. В английском языке терминологические словосочетания данного типа построены с предлогом of: corrosiveness of petroleum product (коррозийное свойство нефтепродукта), evaporation of petroleum product (испаряемость нефтепродукта). При сравнении нефтегазовой терминологии в рассматриваемых языках выявлены и несоответствия в структуре, а именно: в английском языке модель образуют Adj+N+N (имя прил. + имя сущ. + имя сущ.): conditioned petroleum product (кондиционный нефтепродукт), used petroleum product (отработанные нефтепродукты), тогда как в казахском языке модель образуют «имя сущ. + имя прил. + имя сущ.»: беттік активті зат (вещество поверхностно-активное), жер қойнауының геометриясы (геометрия залежи). Также распространенной терминологической конструкцией в казахском языке является модель (имя сущ. + гл. + имя сущ.): мұнай өндеу зауыты (нефтеперерабатывающий завод), мұнай сақтайтын қойма (нефтехранилище). В английском языке данный тип нефтегазовых терминов не выявлен. 3 Четырехкомпонентные сочетания в сопоставляемых языках представляют неравное количество. В казахском языке выявлено небольшое количество полилексемных сочетаний, относящиеся к разным моделям по структуре: мұнай кең орнының ауданы (площадь нефтяного месторождения), екіншілік қайта айдау қондырғысын құрастыру (установка вторичной перегонки), термиялық әсер ету аймағы (зона термического влияния). В английском языке четырехкомпонентные словосочетания делятся следующим моделям: Каталог: data data -> Шындалиева М. Б data -> Бейсенбай Кенжебаев алаш туы астында (мақалалар мен зерттеулер) data -> Шығыс Қазақстан облысының Семей аймағында 2013 жылы аталып өтілетін және еске алынатын data -> Шығыс Қазақстан облыстық Абай атындағы әмбебап кітапхана data -> М. Б. Шындалиева Филология ғылымдарының докторы, профессор data -> Олжабай Нұралыұлының шығармашылық мұрасы хаһында data -> Оқулық Астана, 2012 Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі data -> Қазақ очеркі data -> «Қазіргі заман тарихын құжаттандыру орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Шығыс Қазақстан облыстық Абай атындағы әмбебап кітапхана data -> «Қазіргі заман тарихын құжаттандыру орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі Шығыс Қазақстан облыстық Абай атындағы әмбебап кітапхана жүктеу/скачать 0,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|