Өткізгіш маталар
1. Флоэма (Елексияқты түтік-тері)
|
Тірі жасушалардың, тік қатары (мүшелік-тер) көлденең қабыр-ғалары перформация-мен төмендеген (Ел-ексияқты пластинка-лар). Елексияқты түт-ік жабып алынатын серіктес жасуша.
|
Сабақтың және там-ырдың орталық цил-индрінде (екінші қаб-ығы), жапырақтың өт-кізгіш байламында.
|
Органикалық заттар-ды өткізеді (төмен ток өтетін).
|
2. Ксилема (трахеид тамырлары)
|
Қан тамырлары (кеңірдек) – жасуша-лардың тік қатары, құрамындағы тірісі өледі, бүйір қабырға-лары ағаштанған. Пішіні бойынша қал-ындалған қабырға са-қиналы, спиральды, баспалдақ және т. б. ажыратады. Трахеид-тер өлі түзілімдер си-яқты, прозенхимді жасушалар, қабырға-ларда жиектелген те-сігі бар.
|
Сабақтың және там-ырдың ағаш бөлігін-де жапырақтың өт-кізгіш байламында.
Жалаңаштұқымдық басым
|
Бейорганикалық зат-тар (жоғары ток өте-тін)
|
Өткізгіш байлам-бұл өткізгіш ткандердің элементтерінің жиынтығы – қан тамырлары, трахеидтер, елексияқтя түтіктер серіктес жасушалармен.
Өткізгіш байламдар, егер олар ксилема мен флоэмадан тұрса, толық болады
Толық емес тек ксилемадан немесе тек флоэмадан құралған.
Өткізгіш байламдар прокамбимен тартысудан пайда болады.
Егер ксилема мен флоэма арасында камбиум болса, онда мұндай өткізгіш байлам ашық деп аталады (екі бөліктік үшін тән). Егер камби болмаса-жабық (бір бөліктік үшін).
Ксилема мен флоэманың өзара орналасуына байланысты өткізгіш байламдар төрт түрі ажыратады.
1. Коллатеральді-флоэма мен ксилема қатармен бүйір-бүйір орналасқан. Ашық және жабық болуы мүмкін.
2. Биоколлатеральді-екі жақты; флоэма ксилеманың бүйірлерінде орналасқан. Ең көп таралған. Жиі ашық.
3. Концентрлік - немесе флоэма ксилеманы (амфикрибальды)қоршайды немесе керісінше (амфивазальды). Бір бөліктік, папоротниктерге тән.
4. Радиалды-олардағы флоэм және ксилем учаскелері радиуст бойынша кезектеседі. Тамырдың бастапқы құрылымына тән.
Тамырлы байламдардың аталған түрлерінің ішінде концентрлік ең өрескел, ал ашық типтегі коллатеральді байламы эволюциялық тұрғыдан дамыған.
Достарыңызбен бөлісу: |
