Базальды қабат
Емшектегі балалардың мерезі
жүктеу/скачать 0,71 Mb.
|
Дерма экзамен 413
| Емшектегі балалардың мерезі. Ерте білінетін туа біткен мерездің белгілері алгаш баланың емшектегі кезіңде (12 айға дейін) және 1-ден 4 жасқа дейінгі аралықта көрінуі мүмкін. Емшектегі балада мерездің белгілері көбінесе алғашкы 3 айда көрінеді. Мерездің екінші кезеңімен ауырып, емделмеген әйелдерден туған балаларда туа біткен мерез түгел дерлік ішкі ағзаларьш, орталық жүйке жүйесін, сүйектерді закымдайтын, терісі мен пшрышты қабығында өзіндік өзгерістер тудыратын аурудьің ете ауыр түрі. Өзіндік өзгерістер негүрлым ерте дамыса, ссшғүрлым аурудьің алдыи болжау қиьіндай түседі және жиі елімге әкеледі. Туа біткен нәрестеде мерездің клиникалық белгілері анык, ол әдетте, өмірге бейімсіз туады, сондықтан олар туа салып бір-екі сағаттан немесе бір-екі күннен сон аліп қалады. Туа біткен мерезде жанд туған нәресте “қарт адам” сияқты көрінеді. Tepid қыртыстаньш, әжім-әжім болып, салбырап, сарғыш тартып түрады. Бетінде кейде chloasmae cachecticorum сияқты пигментті дақтарды көруге болады. Басы үлкен, терісі қабыршақтанып, вена беддеуленіп анық көрінеді. Нәресте арық, теріасты май қабаты мүлдем дамымаған, соиың нәтижесінде жамбасы шіріп кетеді. Нәресте салмагын аз косады, кейде одан бетер арыктайды, нашар өседі, көбінесе емшек еме алмайды. Ол өте мазасыз, жамаи үйықтайды, шошиды, жылауық келеді, кейде түкде немесе бір ыңғайсыз қнмылдаганда қатты жылайды (Систо белгісі). Бүрыв мүндай нәрестелер туылғаннан кейін бірінші күнде-ақ . вліп қалатын. Тек уақытылы және диагнозды дүрыс қойып, шүгыл арнаулы ем қолдану мен тнімді қарап, емшек сүтімен қоректецдір) нәрестенің жалпы жагдайын жақсартып, салмағьшың өсуіне, жазы9—31 251 луына септігін тигізеді. Кейінгі жылдары мүңдай аурулар өте сирек кездеседі. Емшектегі балалардағы туа біткен мерездің клиникалық белгілерінің кейін жүктырған мерезде болмайтын баска, ерекше түрлері бар. Ең ерте білінетш терідегі өзгеріс — pemphigus syphiliticus, мерездік пемфигус, ол нәресте туылған кезде немесе өмірінің бірінші күндерінде пайда боладн. Әр түрлі авторлардың мағлүматтарына Караганда мерездің бүл түрі — 2—2,3 %-ке дейін кездеседі (Б. М. Пашков ж. б„ Oheme, 1963). Соңғы жылдары мерездік пемфигус жиірек байқалып жүр. Үлкен көпіршіктердің көлемі бүршақ пен жыластың сүйегіндей, қуысы үйыма, үйьіма-іріңді, кейде қаи аралас сүйықтьіққа толы. Олар көбінесе алақан мен табанға шығады, басқа жерлердің терісіне өте сирек шьіғады. Көпіршіктердің айналасы көгеріп түрады, сонан соң олар жарылып, орны қызылшақаланып (эрозия), шегінде мүйізденген клеткалар қабатының үзіктері шашақталып түрады. Пайда болу уақыты мен сыртқы көрінісі арқылы мерездік пемфигус пиококктық пемфигусқа егге үқсас. Бірақ, стафилококктык пемфигуста көпіршіктер кеуденің, іштің терісіңде шыгып, ал табан мен алақан терісінде өте сирек кездеседі. Пиококктық пемфигус әдетте нәресте туганнан 3—5 күн өткен соң дамиды. Мерездік пемфигустағы сияқты көпіршіктердің айналасында көкшіл белдеу болмайды. Мерездік пемфигуста көпіршіктердің қуысындагы сүйьіқтықта бозғылт трепонема, ал пиококктық пемфигуста — стафилококктар, кейде стрептококктар табылады. Туа біткен мерезге тән Ря^қд клиникалық белгілер мен серологиялық реакциялэрдың нәтижесі диагнозды дүрыс анықтауға мүмкіндік береді. Емшектегі нәрестенің туа біткен мерезіңде жиі болатын бөртпелерге терінің жайылмалы сіңбесі жатады. Бүл белгіні бірінпіі рет (1898 ж.) Hochsinger сипаттап жазған. Терінің жайылмалы сіңбесі 8—10 апталық нәресгеде дамиды. Кейінгі кездері бүл белгі сиректеу кездесіп жүр. Алдымен тері қызарады, содан соң қатайып, тығыздалады, көбінесе алақан мен табан терісі, кейде беттің, бастың шашты бөлігінің терісі де осындай өзгерістерге үщырайды. Санның артқы жақ терісі, бөксежң, шынтақ және тізе терісі сирек зақымданады. Закымданган жердін терісі созылу қасиетін жоғалтып, жарылғыш келеді. Келе-келе табан терісі айнадай жалтырап, содан кейін қабыршақтанады. Егер беттің терісі (әсіресе иегінің, ерінінін) түгея тығыздалса, бала жылаганда, емшек емгенде түкірігімен ылғи суланып түратындықтан терең, қанагыш, бетінде қоңыр-сарғьпп қабықтары бар эрозиялар, жарылулар пайда болады. Бүлардан бозғылт трепонеманы табуға болады. Эрозиялар мен жарылулар жазылған соң орнында өмір бойы сақталып қалатын, шашыраган сәуле сияқты ақшыл тыртықтар қалады (Робинсон-Фурнье белгісі). Көп жылдардан сон осы тыртықтарга қарап, туа біткен мерездің диагнозын анықтауга болады. 258 Бастың шашты бөлігінде, кастың жоғарғы жагында тері қабыршақтанып, тыгыздалып, саргыш түсті қабықтар пайда болады, бүлар себореялық экземага өте үқсас болып көрінеді. Бірақ, зақымданған жерінің өзгеше жалтырльігы, қүрғақтығы, туа біткен мерездің басқа да белгілерімен бірге себореялық экземадан айыруға негіз болады. Көбінесе шашы мен қасы түсіп қалады. Боксе мен жыныс мүшелерінің де жайылмалы сіңбесі болуы мүмкін, ондайда зәр мен нәжістің әсерінен, әсіресе нәрестені таза үстамаған жағдайда, көбінесе эрозиялар, жаралар мен эрозиялы түйіншектер пайда болады. Мүндайда стрептодермиямен салыстырмалы диагноз жүргізген жөн. Т ерінің айтарлықтай тығыздыгы, жедел қабыну белгілерінің жоқтыгы, зақымданған жерден бозғылт трепонеманьің табылуы, серологиялық реакциялардың оң нәтиже көрсетуі жаие туа біткен мерездің баска да белгілерінің болуы — эрозиялы-түйіншекті стрептодермиядан ажыратуга мүмкіңдік береді. Түйіншек бөртпелер — емшектегі нәресте туа біткен мерезінің жиі көрінетін клиникалык белгісі; олар аяқ-қолына, бөксесіне, бетіне, кейде бүкіл денесіне шыгуы мүмкін. Түйіншектер нәресте туганнан 4—8 апта өткен соң пайда болып, көбінесе терінің жайылмалы тыгыздалуымен қосарлана дамиды. Кейде түйіншектер 3 айдан кейін де шыгуы мүмкін. Терініц қатпарларында, бір-бірімен жанасып жататын жерлерінде шыгатын болғандықтан түйіншектер суланып, жараға айналады. Ауьіздың және артқы тесіктің айналасында орналасқан, суланған, жарага айналган түйіншектер ауырып, нәрестенің емшек емуіне, үлкен дәретке отыруына кедергі келтіреді. Әлсіз, арық нәрестелерде бетіне шыққан түйіншектер қосалқы пиококктық инфекцияның әсерінен іріңдіктерге айналады. Олар жарылып, бетінде қалың қабықты эрозиялар мен жаралар пайда болады. Емшектегі балалардың туа біткен мерезінде дакты бөртпелер өте сирек кездеседі. Дақтар бетіңде, кеудесінде, табаныңда орналасады, қалыпты теріден анық шектелген, қоңыр түсті болып келеді, түйіншектер жазылган соң пигментті дақтар қалады {Райц М. М., 1959). Балалардың көпшілігінің шашы түсіп қалады, көбінесе бастың шаш болігі терісінің димффуэдық (жайылмалы) сіңбесімен коса байкалады. Шаш теңбілденіп түсуі мүмкін, қасы мен кірпігі де түсіп, кейде пшп селдіреп калады. Кейбір балаларда өзіндік паронихия мея онихия болуы мүмкін (Ариевич А. М., Шецирули Л. Т., 1975). Тырнақтың көбегі ыдырап, ісініп кетеді, эрозиялар, жарылуларға пиококктық инфекция қосылса, тырнақтың қүндағы да закымданады. Мүндай жағдайда тырнақтардың бәрі түсіп қалады, Арнаулы ем жасалғаннан кейін тырнактар қайта өсіп шыгады. Кейде тырнақтың көбесі қабыршактанып қана қояды. Тырнақтар жүқарып, сынғыш келеді, калденең жарықтар болуы мүмкін. Әдетте мерездік паронихиялар мен онихиялар туа біткен мерездің баска да белгілерімен коса көрінеді. Шырышты қабықтық зақымдануы бала туган кезде-ақ арнайы түмау ретіңде білінеді. Авторлардың мәліметтеріне Караганда ме259 рездік түмау 28%-тен 70%-ке дейін кездеседі (Райц М. М., 1927, Милич М. В., Шапаренко М. В., Антоньев A. А., 1982 ж. 6.). Кейінгі жылдары бұл белгіяің біршама кемігендігі байқалады. Мүрынның шырышты қабыгьшың гипертрофиялық қабынуы іште басталады да, созылмалы түрде дамиды. Мерездік түмауды (ринит) Hochsinger 3 сатыға жіктейді: а) қүрғақ — бүл мүрынның шырышты қабыгының ісінуінің нәтижесінде өзгеше дем алуы, б) катаралдық — мүрыннан алдынен кілегей, соңынан іріцді, қан аралас сүйықтық агьш түрады, в) жара — көп мөлшерде жаман иісгі қан аралас ірің ағады, мүрынның шырышты қабығы жарылып, эрозиялар, жаралар пайда болады, осының зардабынан кейде қан тоқтамай ағады. Сырылдап дем алады, көбінесе аузымен дем алуға мәжбүр болады, емшек ему қиындайды, сондықтан нәресте арықтайды. Мүрыннан аққан сүйықтықтан бозғылт трепонема табылады. Мереадік түмау меи пиококктық инфекция қосарлана дамуы мүмкін. Уақытында диагнозы анықталып, дүрыс ем қолданбаган жағдайда эрозиялар мен жаралар терендеп, шеміршек пен сүйекті де қамтуы мүмкін. Кейде бүл өзгерістердің нәтижесінде мүрын қалқаны тесіліп, сүйектің майда сынықтары (секвестр) шығады. Мүрын қалқаны тесіліп, шеміршегі мен сүйектері бүлінгендіктен, мүрын ершік тәрізді болып өзгереді. Осындай патологиялық процестердің борт әдетте, мүрынның алдыңғьі бөлігін қамтидьі. Бүл процесс тандайға ауысып, дөңгелек тесік пайда болуы мүмкін. Көмейдің шырышты қабығы гипертрофиялық катарға үшырауы, кейде бірлі-жарым түйіншектер, үстірт пгіру (некроз) болуы мүмкін. Баланың даусы қарлығып, кейде тіпті мүлдем шықпай қалады. Кейде үрттың, жүмсақ жаие қатты таңдайдьің, тілдің, жүтқыншақтың шырышты қабығыяда ақшыл түсті түйіншектер көрінеді, олардың беті қызылшақаланып, жараға айналуға өте бейім келеді; солардың бетінен бозғылт трепонемаяы көптеп табуға болады. Емшектегі нәрестенің туа біткен мерезіңдегі ең негізгі, маңызды клиникалық белгілерінің бірі сүйектердің арнайы зақымдануы болып табылады. Сүйектер зақымдануының жиі кездесуі іштегі баланың даму барысында,. 5-ші айда, үзын түтікті сүйектердін эпифизі мен диафизі аралыгындағы шемірщектің пролифе рациялық зонасында. қан ағымы үлгайып, бозғылт трепонемалардың өсіп-өнуіне жақсы жағдай тууымен байланысты.
жүктеу/скачать 0,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|