М. И. Лисина «Қарым-қатынас ортақ нәтижеге жету мақсатында келісілген және бірлескен бағыттағы екі немесе одан да көп адамдардың бірлескен өзара іс-әрекеті» деп көрсетеді. Л. К
жүктеу/скачать 45,23 Kb.
|
9-лекция
| Әлеуметтік психологтар біртұтас қарым-қатынас процесінің (Б.Д. Парыгин, Г. М. Андреева) үш бағытын немесе қызметін бөледі:
коммуникативті (ақпарат беру, алу және алмасу); интерактивную (өзара әрекеттесу); перцептивную (қабылдау, түсіну және өзара түсіністік). Бұдан, қарым-қатынасты бірнеше қырдан құралатын ерекше пирамида ретінде елестетуге болады. Олардың әрқайсысының жеке мағынасы бар және әр түрлі уақытта, әр түрлі жағдайда басым болуы мүмкін. Алайда, толыққанды қарым-қатынас тек барлық қырлар бір мезгілде пайда болғанда ғана түзіледі: ақпарат алмасу, басқа адамдармен өзара әрекеттестік, оларды түсіну және тану, сонымен қатар қарым қатынас барысында туындайтын уайымдау. Дәл осы психикалық байланыс қарым-қатынасты әр түрлі мәселелерді шешу үшін жасалатын өзара байланыс пен әрекеттестік қана емес, өзара эмоция алмасу, бірге қуану, уайымдау және қайғыруды шамалайтын екіжақты қызмет ретінде сипаттайды. Қарым-қатынас кезінде кемінде екі адам өзара қарым-қатынас жасайды, ал олардың әрқайсысының өзара хабардар болуы, өзара әрекетті қалыпқа келтіруді болжайды, сондай-ақ өзара түсіністікке қол жеткізеді. Байланыс кезінде, серіктеске психологиялық әсер де бар. Ақпарат алмасудың тиімділігі үшін, екі қарым-қатынас жағының бірдей кодтау жүйесі болуы керек. Адамдар арасындағы қарым-қатынас тәжірибесінде жиі жас, әлеуметтік, кәсіби, психологиялық және коммуникативтік тосқауылдар (фр. barriere - тосқауыл, кедергі) арқылы туындаған түсініксіздіктер болып жатады, яғни адамдар арасындағы өзара түсініспеушілік, бұл бірдей құбылыстың басқа мағынасы бар екендігінің салдары болып табылады. Психологиялық сипатта болатын кедергілер қарым-қатынас жасаушылардың жеке психологиялық сипаттамаларынан немесе олардың арасында қалыптасқан психологиялық қарым-қатынастардан туындайды. Коммуникативтік кедергілер, әдетте, коммуникативтік қабілетсіздіктің салдары болып табылады. Әлеуметтік кедергілер серіктестер арасында терең айырмашылықтардан туындаға қарым- қатынас жағдайын біркелкі түсінбеуден пайда болады. жүктеу/скачать 45,23 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|