«Оқырмандық мәдениет» ұғымының мәні мен құрылымы Бұл параграфтың мақсаты – студенттердің «оқырмандық мәдениеті»
жүктеу/скачать 167,41 Kb.
|
1.2 тарау
| Мәнді ізденіс технологиясы – ақпаратты іздеудің дәстүрлі түрлеріне қосымша немесе балама ретінде қарастырылады. Google және Bing сияқты бірқатар ірі іздеу жүйелері семантикалық іздеудің кейбір элементтерін таза күйінде қолданбай пайдаланады.
Мәнді ізденістің мақсаты – пайдаланушының ерекшеліктерін анықтау және оған ең сәйкес нәтижелерді беру. Мәнді ізденістің өзіне тән белгілері бар: Морфологиялық вариацияларды өңдеу. Синонимдерді дұрыс мәндермен өңдеу. Жалпылауды өңдеу. Тұжырымдамалық жиынтықты өңдеу. Білім қорын өңдеу. Қарапайым тілде қойылған сұраулар мен сұрақтарды өңдеу. Үздіксіз абзацты және ең сәйкес сөйлемді анықтау мүмкіндігі. Бейімделу мүмкіндігі және органикалық прогресс. Статистикалық мәліметтерге, пайдаланушылардың мінез-құлқына және басқа да жасанды құралдарға сүйенбей жұмыс істеу мүмкіндігі. Өз қызметінің нәтижелерін анықтау мүмкіндігі. Шығармашылық белсенділіктің әдіснамалық негіздерін шетелдік ғалымдар Г.Ю.Айзенк [], Ф.Баррон [], М.Вертгеймер [], Дж. Гильфорд, E.P.Toрренс [], С.Медник [] және басқалар өз еңбектерінде қарастырған. Шығармашылық белсенділік бәріне тән және оның дамуы тәуелсіздіктің дамуымен және даралықтың көрінісімен тығыз байланысты. В.Г. Иванованың пікірінше, шығармашылық іс-әрекеттің мәні мотивтердің, қажеттіліктердің, іс-әрекеттердің, мүдделердің мақсатты бірлігінде көрінетін және олардың жеке трансформациялық белсенділігінің жоғары деңгейі түрінде көрінетін жеке тұлғаның тұтас сапасы ретінде анықталады []. В.С. Безрукова шығармашылық белсенділікті іс-әрекет пен қарым-қатынаста өзіндік, шығармашылық және жаңашылдықта көрінетін жеке қасиет ретінде түсінеді []. Н.Н. Нефедеваның ұстанымынан шығармашылық белсенділік өзін-өзі көрсету тәсілі, адам өзінің шығармашылық тәжірибесін зерттеген кезде қоршаған әлемді білу формасы ретінде анықталады, ол кейіннен өзін-өзі дамытудың негізіне айналады []. Н.Н. Поддяков бойынша [], баланың шығармашылық бағытының құрылымы бірқатар компоненттерді қамтиды: қажеттілікті ынталандыру, мақсат қою, эмоционалды реттеу, қолданылатын танымдық құралдар жүйесі (тұжырымдамалар, суреттер, зерттеу стратегиялары), танымдық іс-әрекеттің нәтижелері, баланың ынталандыру негізінде әлемге белсенді шығармашылық қатынасы, іс-әрекеттерді ойлап табудың жаңа тәсілдері және т.б. сабақтар және шығармашылық ойлау қабілеті. А. Шумилинаның зерттеулерінде [] шығармашылық белсенділік қажеттіліктерді, мотивтерді, мүдделер мен іс-әрекеттерді мақсатты түрде көрсетуде көрінетін және шығармашылық жағдайларды мағыналы іздеумен сипатталатын тұлғаның тұрақты тұтас сапасы ретінде анықтайды. Жоғарыда қарастырылған ғалым-зерттеушілердің көзқарастарын қорытындылай келе, жеке анықтама беруді жөн көрдік. «Мағыналы ізденіс пен шығармашылық белсенділік – жеке қызығушылықтың негізінде туындайтын қажетті оқу материалдарын мәнді, әрі мағыналы іздеу мақсатын жүзеге асыруда шығармашылық тұрғыда ұйымдастырылған іс-әрекет. Кәсіби өзін-өзі тәрбиелеудің негізінде, басқа да әрекеттер сияқты, белсенділіктің көздері мен мотивтерінің жүйесі жатыр. Педагогтың өзін-өзі тәрбиелеуінің қозғаушы күштері өзін-өзі жетілдіруге деген қажеттілік болып табылады. Осы тұста қажеттіліктің, яғни, қоғамның педагогқа қоятын және оның бойындағы қалыптасқан кәсіби-тұлғалық даму деңгейіне қойылатын талаптар арасындағы қарама-қайшылығын шешу қажеттілігінен, өзінен-өзі қалыптаспайтынын айта кету керек. Қоғамның педагогқа қоятын талабы «оны өзін өзгертуге бағытталған жұмысын не ынталандырады, не сол қайшылықты шешу үшін барлық мүмкін емес әрекетке баруға итермелейді». Психологтар мұндай құбылысты компенсаторлық механизмдерге (рационализациялау, инверсия, проекция) балайды. Кәсіби өзін-өзі тәрбиелеу негізінде, мұғалімнің іс-әрекетінің негізіндегідей, мотив пен мақсат арасындағы қарама-қайшылық жатыр. Мотивті мақсатқа бағыттауды қамтамасыз ету – яғни, өзін-өзі тәрбиелеуге қажеттілікті тудыру. Осылайша педагогтың өзін-өзі тәрбиелеуге қажеттілігінің болуы кейін тұлғалық белсенділік көздерінен (сенім, парыздық сезім, жауапкершілік, кәсіби ар ождан т.с.с.) қолдау табады. Осының барлығы өзін-өзі жетілдіру бойынша әрекет жүйесін тудырады. Ол кәсіби идеал мазмұнынмен айқындалады. Басқаша айтқанда, педагог педагогикалық әрекетті тұлғалық, терең саналы құндылық ретінде түсіне бастағанда ғана, өзін-өзі жетілдіру қажеттілігі туындайды да, өзін-өзі тәрбиелеу үрдісі басталады. жүктеу/скачать 167,41 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|