Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________
Тақырыбы: Шығыс Қазақстан.
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының шаруашылығы, халқы, көлік жүйесі жөнінде түсіндіру.
Дамыту: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.
Болжамдап отырған нәтиже: Шығыс Қазақстан экономикалық ауданымен танысқан тұлға.
Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап.
2. Әңгіме-дәріс.
3. Кестемен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.
Сабақтың жоспары:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1. Сұрақ-жауап.
Қорытындылау.
ІІІ. Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
2. Кестемен жұмыс.
Қорытындылау.
IV. Жаңа сабақты бекіту.
1. Сұрақ-жауап.
V. Қорытындылау, бағалау.
VІ. Үйге тапсырма беру.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1. Сұрақ-жауап.
1. Орталық Қазақстан экономикалық ауданының маманданған салалары?
2. Орталық Қазақстан экономикалық ауданының өнеркәсібі?
3. Орталық Қазақстан экономикалық ауданының ауыл шаруашылығы?
4. Орталық Қазақстан экономикалық ауданының көлік жүйесі?
5. Орталық Қазақстан экономикалық ауданының ел экономикасындағы орны?
Қорытындылау.
ІІІ. Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.
2. Кестемен жұмыс.
Кесте арқылы Шығыс Қазақстан экономикалық ауданын түсіндіру.
Шығыс Қазақстан шаруашылығы
Аумағы: 283,2 мың км2
Халқы: 1455,4 мың адам
Халық тығыздығы: 1км2-6 адам
Маманданған салалары: Полиметалл, түсті металлургия, агроөнеркәсіп кешені.
Өнеркәсібі
Ауыл шаруашылығы
Көлік жүйесі
Түсті металлургия:
Түсті металлды өндіру және байыту, ме-таллургиялық қорыту, қорғасын, мырыш,
мыс, кадьмий т.б. таза металдарды бөліп алу.Өскемен қорғасын-мырыш,Риддер по
лиметалл, Ертісмыс балқыту, Зырянқор-ғасын комбинаттары жұмыс істейді. 62 алтын кен орны бар. Алтын өндірумен «Алтай», «Бунамаш», «Суздаль», «Орта
лық Мұқыры», «Алеп», «Андас-Алтын»
кәсіпорындары айналысады.
Энергетика:
а) ЖЭС Өскемен, Семей, Риддер, Зырян.
ә) СЭС Үлбі, Жоғары Хариуз,Тишинск, Өскемен, Бұқтырма, Шүлбі.
Машина жасау, металл өңдеу:
Өскеменде «Шығысмаш» зауыты метал-лургия зауыты мен кен байыту комбинат-
тары үшін бұрғылау және жүк тиейтін машиналар, кен қазатын құралжабдықтар,
Конденсатор зауыты электр техникасы, темір жол көлігі, құрылыс, ауыл шаруашы-лығы медицина, машина жасау өнімдерін, Аспап жасау зауыты электр станциясына
қажетті құрал жабдық шығарады. Семей-де армтура, «Қазақкабель» зауыттары жұмыс істейді.
Құрылыс материалдары:
Семей және Өскеменде цемент зауыты. Семейде силикатты кірпіш зауыты, Қала типтес кенттерде темір бетон бұйымы, құрастырмалы конструкторлар, ірі панель-ді қабырғалар, темір-бетон құбырларын
жасау кәсіпорындары бар. Өскемен, Рид-дер, Зырян, Семей, Щемонайхада ағаш
өңдеу кәсіпорындары, Өскеменде жиhаз фабрикасы жұмыс істейді.
Мал шаруашылығы:
Қой шаруашылығы Ертістің сол жағында, Оңтүстік
Алтай, Сауыр-Тарба-ғатай, Зайсан қазан-шұңқырында дамыған. Ауданның солтүстігі
және орталығында биязы жүнді және жартылай биязы жүнді, оңтүстік және оңтүстік шығысында қылшықжүнді және қаракөл, таулыаудан-дарда ангор ешкілері
өсіріледі.
Сүтті-етті ірі қара Ертістің оң жағы, Алтай, Қалба,Тарба-ғатай бөктерлері. Ау-
данның қалған бөлігін-де етті-сүтті ірі қара өсіріледі.
Шошқа шаруашылы-ғы Кенді Алтай, Қалба. Тарбағатай, бөктері, Белағаш даласында
дамыған.
Омарта шаруашылы-ғы Алтай және Тарба-ғатайдың Оңтүсті-гінде дамыған.
Марал-бұғы шаруашылығы Биік тау бөктерлерінде, Қатонқарағай ауда-нында дамыған.
Егіншілік:
Жаздық бидай жетекші
орын алады.
Күздік бидай Тарбағатай
беткейінде.
Күздік қара бидай Ертістің
оң жағасы, Қалба жотасы,
Үлбі, Бұқтырма, Нарым бөк-
терінде.
Тары, Қарақұмық, Жүгері
ауданның оңтүстігі мен ба-
тысында. Сонымен қатар
арпа, сұлы, күнбағыс, кар-
топ өсіріледі.
Темір жол:
Локоть-Өскемен-Риддер.
Автомобиль жолы:
Шығыс шеңбері.
Өзен жолы:
Ертіс өзенінің бойы.
Шығыс Қа-зақстанның көлік жол-дарымен кен, кен концен-
траттары, түсті метал-лдар, құры-лыс мате-риалдары, ас-
тық, ағаш, көмір, сұйық
отын, маши-на, түрлі құ-рал жаб-дықтар, жүк, жолаушы
тасымалданады.
Жеңіл өнеркәсіп:
Семейде мақта жібін иіру, жүн жуу, шұлық, тігін трикотаж, шұға.
Риддер, Зырянда трикотаж, тігін.
Өскеменде жібек талшықтарын шығару комьинаттары жұмыс істейді.
Тамақ өнеркәсібі:
Жетекші саласы ет өнеркәсібі.
Семей, Риддер, Өскемен, Аягөз, Зырян, Приөзерноеде ет. Семей, Өскеменде ұн тарту. Елді мекендерде нан, мака-
рон, кондитер өнімдері. Өскеменде күнбағыс майын айыру комбинаттары жұмыс істейді.
Қорытындылау.
IV. Жаңа сабақты бекіту.
1. Сұрақ-жауап.
1. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының аумағы?
2. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының халқы?
3. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының әкімшілік-аумақтық бөлінісі?
4. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының маманданған салалары?
5. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының шекаралас аймақтары?
V. Қорытындылау, бағалау.
VІ. Үйге тапсырма беру.
Үйге: Шығыс Қазақстан экономикалық ауданы.
Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________
Тақырыбы: Шығыс Қазақстан.
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының шаруашылығы, халқы, көлік жүйесі жөнінде түсіндіру.
Дамыту: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.
Болжамдап отырған нәтиже: Шығыс Қазақстан экономикалық ауданымен танысқан тұлға.
Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап. 4. Б.Ү.Ү. кестесі.
2. Әңгіме-дәріс.
3. Кестемен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.
Сабақтың жоспары:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1. Сұрақ-жауап.
Қорытындылау.
ІІІ. Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
2. Кестемен жұмыс.
Қорытындылау.
IV. Жаңа сабақты бекіту.
1. Б.Ү.Ү. кестесі.
V. Қорытындылау, бағалау.
VІ. Үйге тапсырма беру.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1. Сұрақ-жауап.
1. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының аумағы?
2. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының халқы?
3. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының әкімшілік-аумақтық бөлінісі?
4. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының маманданған салалары?
5. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының шекаралас аймақтары?
Қорытындылау.
ІІІ. Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.
2. Кестемен жұмыс.
Кесте арқылы Шығыс Қазақстан экономикалық ауданын түсіндіру.
Шығыс Қазақстан шаруашылығы
Аумағы: 283,2 мың км2
Халқы: 1455,4 мың адам
Халық тығыздығы: 1км2-6 адам
Маманданған салалары: Полиметалл, түсті металлургия, агроөнеркәсіп кешені.
Өнеркәсібі
Ауыл шаруашылығы
Көлік жүйесі
Түсті металлургия:
Түсті металлды өндіру және байыту, ме-таллургиялық қорыту, қорғасын, мырыш,
мыс, кадьмий т.б. таза металдарды бөліп алу.Өскемен қорғасын-мырыш,Риддер по
лиметалл, Ертісмыс балқыту, Зырянқор-ғасын комбинаттары жұмыс істейді. 62 алтын кен орны бар. Алтын өндірумен «Алтай», «Бунамаш», «Суздаль», «Орта
лық Мұқыры», «Алеп», «Андас-Алтын»
кәсіпорындары айналысады.
Энергетика:
а) ЖЭС Өскемен, Семей, Риддер, Зырян.
ә) СЭС Үлбі, Жоғары Хариуз,Тишинск, Өскемен, Бұқтырма, Шүлбі.
Машина жасау, металл өңдеу:
Өскеменде «Шығысмаш» зауыты метал-лургия зауыты мен кен байыту комбинат-
тары үшін бұрғылау және жүк тиейтін машиналар, кен қазатын құралжабдықтар,
Конденсатор зауыты электр техникасы, темір жол көлігі, құрылыс, ауыл шаруашы-лығы медицина, машина жасау өнімдерін, Аспап жасау зауыты электр станциясына
қажетті құрал жабдық шығарады. Семей-де армтура, «Қазақкабель» зауыттары жұмыс істейді.
Құрылыс материалдары:
Семей және Өскеменде цемент зауыты. Семейде силикатты кірпіш зауыты, Қала типтес кенттерде темір бетон бұйымы, құрастырмалы конструкторлар, ірі панель-ді қабырғалар, темір-бетон құбырларын
жасау кәсіпорындары бар. Өскемен, Рид-дер, Зырян, Семей, Щемонайхада ағаш
өңдеу кәсіпорындары, Өскеменде жиhаз фабрикасы жұмыс істейді.
Мал шаруашылығы:
Қой шаруашылығы Ертістің сол жағында, Оңтүстік
Алтай, Сауыр-Тарба-ғатай, Зайсан қазан-шұңқырында дамыған. Ауданның солтүстігі
және орталығында биязы жүнді және жартылай биязы жүнді, оңтүстік және оңтүстік шығысында қылшықжүнді және қаракөл, таулыаудан-дарда ангор ешкілері
өсіріледі.
Сүтті-етті ірі қара Ертістің оң жағы, Алтай, Қалба,Тарба-ғатай бөктерлері. Ау-
данның қалған бөлігін-де етті-сүтті ірі қара өсіріледі.
Шошқа шаруашылы-ғы Кенді Алтай, Қалба. Тарбағатай, бөктері, Белағаш даласында
дамыған.
Омарта шаруашылы-ғы Алтай және Тарба-ғатайдың Оңтүсті-гінде дамыған.
Марал-бұғы шаруашылығы Биік тау бөктерлерінде, Қатонқарағай ауда-нында дамыған.
Егіншілік:
Жаздық бидай жетекші
орын алады.
Күздік бидай Тарбағатай
беткейінде.
Күздік қара бидай Ертістің
оң жағасы, Қалба жотасы,
Үлбі, Бұқтырма, Нарым бөк-
терінде.
Тары, Қарақұмық, Жүгері
ауданның оңтүстігі мен ба-
тысында. Сонымен қатар
арпа, сұлы, күнбағыс, кар-
топ өсіріледі.
Темір жол:
Локоть-Өскемен-Риддер.
Автомобиль жолы:
Шығыс шеңбері.
Өзен жолы:
Ертіс өзенінің бойы.
Шығыс Қа-зақстанның көлік жол-дарымен кен, кен концен-
траттары, түсті метал-лдар, құры-лыс мате-риалдары, ас-
тық, ағаш, көмір, сұйық
отын, маши-на, түрлі құ-рал жаб-дықтар, жүк, жолаушы
тасымалданады.
Жеңіл өнеркәсіп:
Семейде мақта жібін иіру, жүн жуу, шұлық, тігін трикотаж, шұға.
Риддер, Зырянда трикотаж, тігін.
Өскеменде жібек талшықтарын шығару комьинаттары жұмыс істейді.
Тамақ өнеркәсібі:
Жетекші саласы ет өнеркәсібі.
Семей, Риддер, Өскемен, Аягөз, Зырян, Приөзерноеде ет. Семей, Өскеменде ұн тарту. Елді мекендерде нан, мака-
рон, кондитер өнімдері. Өскеменде күнбағыс майын айыру комбинаттары жұмыс істейді.
Қорытындылау.
IV. Жаңа сабақты бекіту.
1. Б.Ү.Ү. кестесі.
Білгенім
|
Үйренгенім
|
Үйренгім келеді
|
|
|
|
V. Қорытындылау, бағалау.
VІ. Үйге тапсырма беру.
Үйге: Шығыс Қазақстан экономикалық ауданы.
Сабақ№________ Сыныбы_________ Күні_________
Тақырыбы: Батыс Қазақстан.
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға Батыс Қазақстан экономикалық ауданының шаруашылығы, халқы, көлік жүйесі жөнінде түсіндіру.
Дамыту: Өз бетінше ізденіспен шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуге дағдыландыру. Өз ойларын еркін де сауатты, нақты жеткізу қабілеттерін арттыру.
Тәрбиелік: Жан-жақтылыққа, ізденімпаздыққа баулу, тыңдай және сөйлей білу мәдениетін арттыру.
Болжамдап отырған нәтиже: Батыс Қазақстан экономикалық ауданымен танысқан тұлға.
Сабақтың типі: Жаңа білім беру сабағы
Сабақтың түрі: Аралас сабақ
Сабақтың әдісі: 1. Сұрақ-жауап.
2. Әңгіме-дәріс.
3. Кестемен жұмыс.
Сабақтың көрнекілігі: Қосымша деректер, оқулық, кескін карта, карта т.б.
Сабақтың жоспары:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1. Сұрақ-жауап.
Қорытындылау.
ІІІ. Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
2. Кестемен жұмыс.
Қорытындылау.
IV. Жаңа сабақты бекіту.
1. Сұрақ-жауап.
V. Қорытындылау, бағалау.
VІ. Үйге тапсырма беру.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларды түгендеу, оқу құралдарын дайындатып, зейіндерін сабаққа аударту.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру.
1. Сұрақ-жауап.
1. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының маманданған салалары?
2. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының өнеркәсібі?
3. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының ауыл шаруашылығы?
4. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының көлік жүйесі?
5. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданының ел экономикасындағы орны?
Қорытындылау.
ІІІ. Жаңа сабақ.
1. Әңгіме-дәріс.
Жаңа сабақ әңгіме-дәріс беруден басталады.
2. Кестемен жұмыс.
Кесте арқылы Батыс Қазақстан экономикалық ауданын түсіндіру.
Батыс Қазақстан шаруашылығы
Аумағы: 736,1 мың км2
Халқы: 2084,4 мың адам
Халық тығыздығы: 1км2-2,9 адам
Маманданған салалары: Мұнай-газ химиясы, балық өңдеу, етті-жүнді қой.
Өнеркәсібі
Ауыл шаруашылығы
Көлік жүйесі
Мұнай-газ химиясы:
Ембі алабы мен Маңғыстау
түбегінде мұнай мен газды өндіру.
Атырауда мұнай өңдеу, полиэти-лен өндіру. Жаңаөзен мен Теңізде газ өңдеу дамыған. Ақтауда плас-тмасса шығарылады. Кемпірсай алабы қара металлургияның ор-талығы. Ақтөбеде ферроқорытпа
зауыты орналасқан.
Машина жасау кешені:
Атырауда машина жасау зауы-ты. Ақтөбеде рентген аппара-
турасы. Оралда механикалық арматура, аспап, құрылыс-мон-таж құралдар жасайтын, кеме жөндейтін зауыттар орналасқан.
Химия өнеркәсібі:
Атырауда полиэтилен. Ақтөбеде хром қоспалары, химия зауыты жұмыс істейді.
Тамақ өнеркәсібі:
Балық өнеркәсібі жақсы да-
мыған. Атырауда балық өңдеу
комбинаты. Ералиев, Баутинода балықконсерві зауыттары.
Батыс Қазақстан, Ақтөбе
облыстарында ұн-жарма кәсіп-орындары бар.
Жеңіл өнеркәсіп:
Тері-тон, киіз басу, былғары,
аяқкиім, тігін тігу жақсы
дамыған. Оралда киіз-байпақ фабрикасы бар.
Мал шаруашылығы:
Ауыл шаруашылығының жетекші саласы.
Қылшық жүнді еділ-бай, қаракөл қойы, етті-сүтті ірі
қара солтүстігінде, сонымен қатар ертеден жылқы және
түйе өсіріледі.
Егіншілік:
Жаздық бидай, тары, күздікқара бидай, қызылша, күнбағыс өсіріледі.
Темір жол:
Атыраудан Астраханьға,
Маңғыстау түбегінен Әму-
дария сағасына қарай темір
жол тартылған.
Автомобиль жолы:
Ауданның ішкі экономикалық
байланысында маңызы зор.
Құбыр жолы:
а) Ақтау-Атырау-Самара.
ә) Орталық Азия-Орталық.
б) Орталық Азия-Орал.
в) Қарашы-ғанақ-Орынбор.
Қорытындылау.
IV. Жаңа сабақты бекіту.
1. Сұрақ-жауап.
1. Батыс Қазақстан экономикалық ауданының маманданған салалары?
2. Батыс Қазақстан экономикалық ауданының өнеркәсібі?
3. Батыс Қазақстан экономикалық ауданының ауыл шаруашылығы?
4. Батыс Қазақстан экономикалық ауданының көлік жүйесі?
5. Батыс Қазақстан экономикалық ауданының ел экономикасындағы орны?
V. Қорытындылау, бағалау.
VІ. Үйге тапсырма беру.
Үйге: Батыс Қазақстан экономикалық ауданы.
Достарыңызбен бөлісу: |