1. Адам туралы ғылым жүйесіндегі психологияның орны
жүктеу/скачать 72,01 Kb.
|
1. Àäàì òóðàëû ?ûëûì æ?éåñ³íäåã³ ïñèõîëîãèÿíû? îðíû 2
- Бұл бет үшін навигация:
- Маслоудың қажетсіну пирамидасы
| Негізгі түсініктер: Коммуникация, тиімді коммуникация, әлеуметтік интеллект, имидж, басқару. Коммуникация дегеніміз қарым-қатынас, екі және одан да көп адамдардың өзара түсінусуге негізделген байланысты, бір-бірінен ақпарат, мәліметтер алмасуы. Басшы өзінің көпшілік уақытын мәліметтер алу және шешім қабылдау үшін біреулермен байланысуға, қарым-қатынас орнатуға арнайды. Басқарудың жоспарлау,
ұйымдастыру мотивация және бақылау қызметтерін отындау да қарым-қатынас орнатуға байланысты. Коммуникация – басшылық етудің байланыстырушысы процесі болып табылады. Менеджерлер өз жұмысын ойдағыдай орындау үшін тиімді қарым-қатынас – орнатуы қажет. Шет ел зерттеушілерінің пікірінше, тиімсіз қарым- қатынас – проблемалардың туындауының басты себептерінің бірі. Тиімді жұмыс істейтін басшылар- бұлар тиімді қарым-қатынас орната білетіндер. Ұйым ішінде, одан тысқары жерде де тиімді қарым-қатынас ұйым аралықтары үшін де, сыртқы орта үшін де аса қажетті, сол мақсатта олар түрлі адамдарды пайдаланады. Сыртқы орта арқылы пайда болатын алуан түрлі проблемаларғабайланысты ұйым ішінде әр түрлі талқылаулар, жиналыстар, телефон арқылы келісімдер жүргізіліп, қызмет жазбалары, есептері, бейнетаспалар т.б. жасалады. «Коммуникация» латынның «communis» - «ортақ» деген мағынаны білдіретін сөзінен шыққан. Жіберуші (басқарушы) басқа біреумен (бағынышты адаммен, жоғары тұрған тұлғамен, әріптесімен) қарым-қатынас орнатуға тырысады. Ол ақпарат, қатынастар және идеяны ұғынуға ұмтылады. Коммуникацияны жетілдіру мақсатымен оны процесс модельдері ретінде зерттеу жүргізуге алаптандырды. Қазіргі кезде коммуникациялық процестің сансыз көп модельдері бар. Олар негізінен элементтердің саны жағына және терминологиясы бойынша және де өздері шұғылданып жүрген ғылымдар тұрғысынан ажыратылады. Коммуникацияның анықтамасы - бұл бір адаммен (трансмиттер) басқа бір адамға (қабылдаушы) белгілі бір мағынаны жеткізу мақсатымен ақпаратты жіберу процесі. Трансмиттер ақпарат көзі немесе коммуникатор болып қарастырылса, қабылдаушы информацияның бағытталған орны ретінде, тұтынушы ретінде түсініледі. Тұлға аралық коммуникацияның алты аққиқаттамасы Тұлғааралық қарымқатынастар, яғни бір адамның екінші адаммен қарым-қатынасы. Тұлғааралық қарым-қатынасқа адамзат аралық ақпарат алмасу жатады, бұл қарым-қатынастың бірінші коммуникативтік жағы ретінде сипатталады. Тұлғааралық қарым-қатынастың екінші жағы – қарым-қатынас жасаушылардың өзара әрекеттестігі – тек сөйлесу үдерісі арқылы ғана емес, істері мен әрекеттері арқылы да қарымқатынас жасау. Қарым-қатынастың үшінші жағы қатынас жасаушылардың бірін-бірі қабылдауы болып табылады. Ал оқыту үдерісіндегі тұлғааралық қарым-қатынас дегеніміз оқытушының ықпалымен студенттердің топтық іс-әрекетін реттеуші, вербалды, бейвербалды қарым-қатынасқа түсу ерекшелігі, оқыту үдерісіндегі шиеленістерді шешудің, мінез-құлықтың топтық нормаларын қалыптастырудың құралы және болашақ маман тұлғасының қалыптасуының бір факторы болып табылады. 4.Қажеттіліктердің түрлері. А. Маслоу қажеттілігінің пирамидасы.Маслоудың қажетсіну пирамидасы — американ психологі Абрахам Харольд Маслоу ұсынған адам қажетсінуін сипаттайтын иерархиялық моделдің жалпы атауы. 1943 ж. Маслоудың "PsychologicalReview" журналындабасылыпшыққан "Адам мотивациясыныңтеориясы" ("A TheoryofHumanMotivation") аттыкітабындабұл идея қарастырылғанбоалтын. Маслоубұлидеясынадамныңішкіқұмарлықтарынабақылаужасаубарысындақалыптастырған. Оныңбұлтеориясыадамдамуыпсихологиясындағыбасқатеорияларменқатарласып, адамөсуі мен жетілуініңсатыларынайқындайды. Олқоғамдықжалпықажетсінудісипаттайтын классификация жүйесінжасайдыжәне оны тәжірибеденкелгенсезімдерментолықтырады. Маслоудыңқажетсінуиерархиясыадамның не үшінмәлімәрекеттергениеттенетініноныңтүрлідеңгейдегіталап-тілектеріментүсіндіреді. Ол "Физиологиялық", "Қауіпсіздік", "Иелікжәнемахаббат", "Қоғамдыққажетсіну, немесеҚұрметтелу" және "Өзін-актуалдау" секілділерарқылыадамдыәрекеткесалғанмотивациянытүсіндіреді. Маслоудыңтүсіндіруібойынша, әрбірсатыкелесісатығакөтерілуүшін, алдыңғысатытолықорындалуы, алдыңғықажетсінутолыққанағаттануыкерек. 5.Адам мотивациясының әлеуметтік детерминациясы. Дж. Аткинсон мотивацияны тұлғалық детерминантың тұтастығы ретінде, тікелей жағдайдың сипаттамасы мен тұлғаның тұрақты мотивтері ретінде қарастырады. Жалпы психологиялық контексте мотивация күрделі бірлестікті, субъектіңе қажеттіліктер, қызығушылықтар, құмарлықтар, мақсаттар, мұраттар түрінде көрінетін және де тікелей адамзат іс-әрекетін детерминациялаушы мінез-құлықтың қозғаушы күштерінің бірлігін білдіреді. Сөздің кең мағынасында, мотивациялық аясы немесе мотивация осы көзқарас тұрғысынан, тұлға өзегі ретінде түсініліп, оған бағыттылық, құндылықтың бағдар, ұстанымдар, әлеуметтік күтімдер, тартылыс, эмоциялар, еріктік сапалар сияқты және тағы басқа әлеуметтік психологиялық мінездемелер топталысады. Осылайша, әр түрлі тұрғыдан қарастырылғанына қарамастан, мотивацияны көптеген авторлар адамның іс-әрекеті мен мінез-құлқын детерминациялаушы психологиялық әр текті факторлардың жүйесі, жиынтығы ретінде түсінеді деп бекітуімізге болады. жүктеу/скачать 72,01 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|