№1 билет 1. Дисперсті жүйелер мен сулы ерітінділер Дисперсті жүйе - газ, сұйық не қатты ортада біркелкі таралған көптеген ұсақ бөлшектерден тұратын жүйелер.
Дисперсті фаза – ұнтақталған ұсақ бөлшектер.
Дисперсті орта-дисперсті фаза бөлшектерін біркелкі таратушы газ, сұйық, не қатты зат.
Бөлшек өлшеміне байланысты жіктеу.
Бөлшектердің ұнтақталу дәрежесіне (дисперстілігі) байланысты дисперсті жүйелерді 3 топқа бөлеміз:
Ірі дисперсті жүйелер (жүзінділер, суспензия, эмульсия, ұнтақтар), бөлшектер радиустары 10-2 – 10-5 см.
Коллоидтық - дисперсті жүйелер (зольдер), бөлшектер радиустары 10-5 -10-7 см.
Молекулалық-иондық ерітінділер, бөлшектер радиустары 10-8 -10-10 см.
Фазалардың агрегаттық күйлері бойынша жіктеу;
Дисперсті фаза бөлшектері арасындағы өзара әрекеттесулерге байланысты дисперсті жүйелер екіге бөлінеді:
Еркін дисперсті жүйелер, дисперсті фаза бөлшектері өзара байланыспаған, олар өзара тәуелсіз қозғалады (лиозольдер, аэрозольдер, суспензиялар, эмульсиялар).
Байланған дисперсті жүйелер: Фазалардың біреуі құрылымды байланған, еркін қозғалмайды. Оларға гельдер, ұйымалар, көбіктер, түтікшелі-кеуек денелер, қатты ерітінділер жатады.
Г. Дисперсті фаза мен дисперсті ортаның өзара әрекеттесуі бойынша.
Дисперсті жүйе фазаларының өзара әрекеттесуі дегеніміз сольватация (гидратация) процестері, яғни дисперсті фаза бөлшектерінің жанында дисперсті орта молекулаларының сольватты (гидратты) қабықшаларының түзілуі. Фазалардың молекулааралық әрекеттесуінің қарқыны бойынша дисперсті жүйелерді 2-ге бөледі:
Лиофильді (гидрофильді) жүйелер – дисперсті фаза мен дисперсті орта бөлшектері арасында әрекеттесулер өте жоғары.
Лиофобты (гидрофобты) – екі фаза арасындағы молекула-аралық әрекеттесулер нашар өтеді.
2. Көмірсутек негіздер.
Көмірсутектер өндрілген мұнай өінмдері:вазелин парафин,озокерит, церизин,вазелин майы қолданады. Тұрақтылығы жоғарғы химиялық шертті. Осы сапасы тиімділігі арзандылығына байланысты. Жақпа май технологиясьда кеңінен колданады.
Артыкшылығы:
сактағанда туракты;
химмялык индеферентті майлы балауызын оңай балқииды
Онай жагылады.
Кемшілігі:сұйық дз нашар араласады,теріге нашар сіңеді,жақпа майлар дайындау үшін жарамсыз
№2 билет
