1. Фармакокинетика,анықтамасы. Енгізу жолдары. Дәрілік заттардың абсорбциясының негізгі механизмі. Абсорбцияға әсер ететін факторлар. Биотиімділік жайлы жалпы түсінік,анықтамасы. Дз таралуы түрлері


- сұрақ Тромбозға қарсы және оларды алдын алатын заттар, әсер ету механизмдері, қолдануға болатын көрсеткіштер, жанама әсерлері



бет5/8
Дата21.12.2019
өлшемі121,42 Kb.
#53894
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
Фарма сессия
Фарма сессия, 24.10 Шартты бағыныңқы сабақтас сөйлем

25- сұрақ

Тромбозға қарсы және оларды алдын алатын заттар, әсер ету механизмдері, қолдануға болатын көрсеткіштер, жанама әсерлері.

Тромбоциттердің агрегациясын азайтатын заттар (антиагреганттар)

Қанның ұюын төмендететін заттар (антикоагулянттар)

Фибринолитикалық заттар ( тромболитикалық заттар)

Жіктелуі: Блокаторы рецеаторов на тромбоцитах тиклопидин, клопидогрель,танакон. Блокаторы синтеза тромбоксана А2- ацетилсалицил қыш, индобуфен, дазоксибен. Средства, повышающие содержающие аденозине и цАМФ в тромбоцитах-дипиридамол, пентоксифиллин.Ішу арқылы қабылдаған соң ацетилсалицил қышқылы негізгі метаболит- салицил қышқылына айналады. Асқорыту жолында жылдам сіңеді. Қолданылуы; Антиагреганттық заттар ретінде –тұрақсыз стенокардия, - миокардттың инфаркты, - Ишемиялық инсульт және өтпелі мидың ишемиясы, -Аортоартерит В – өкпе инфаркты, - жедел тромбофлебит, -Дресслер синдромы, - созылмалы помортрит.Жанама әсерлері:-Жүрек айнуы, құсу эпигастридің ауруы, диарея, -Қанның реологиялық және ұюы бұзылысы, -Аллергиялық реакциялар Антикоагулянттар әсер етуі бойынша 2 топқа жіктеледі,Тікелей әсер ететін антикоагулянттар – гепарин, фраксипарин, эноксапарин, лепирудин. Әсері тікелей емес антикоагулянттар – неодикумарин , синкумар, Варфарин, Фенилин Тікелей әсерлі антикоагулянттар Гепарин жатады –ағзада мес жасушаларымен түзілетін, қан ұюына қарсы табиғи зат. Гепариннің көп бөлігі әсіресе бауырда және өкпеде кездеседі. Хим-қ құрлысы бойынша мукополисахарид. Молекулалық салмағы 15000-20000 тең. Гепарин антитромбин 3 кофакторы деп есептелуі. –Қан сарысуында соңғысын белсендіріп, оның ұюға қарсы әсерін жылдамдатады. – Қан ұюды активтейтін (XIIa, колликреин , Xia, Xa, XIIIa) бейтараптанады. Протромбин – тромбин айналуы бұзылады. –Тромбин (II а) да тежеледі. Гепарин тек парентеральды енгізсе тиімді. Көк тамыр ішілік енгізеді.Әсері тез 2-6 сағ созылады. Гепарин бауырда гепариназа ферментімен ыдырайды. Флебитте, тромбофлебитте, аяқтың варикозы жараларында тері асты гематомасында сыртқа қолдану үшін де шығарылады. (ЛИОТОН 100) гель түрінде гепарин натрий. Гепарин – Липид төмен. Гепарин әсер бірлікпен – ӘБ (1мг=130 ӘБ) дозаланады. Қолданылуы; -тромбодарда, тромбоэмболияларда және олардың асқынуында (алдын алу және емделу), - Қан ұюының алдын алуда, - Коронарлы қантамырлар тромбозында, диссеминацияланған қантамырішілік қан ұюында, - сырқатнамасында тромбоэмболиясы бар науқастарда операциядан кейінгң кезеңде, -Қан айналымының экстракорпоральды әдістері пайдаланылатын операциялар кезінде қан ұюының алдын алуда, гемодиализ жүргізгенде.

Қолдануға қарсы көрсеткіштер: -Гепаринге аса жоғары сезімталдық кезінде, -Жойылған немесе жергілікті қан кетуге бейім, бауыр- бүйрек жеткіліксіздігін, ойық жара ауруын, Крон ауруы, бассүйекішілік қан құйылуды немесе жарақатты немесе бас мойын, көз, құлақ аймағында операцияны қоса және әйелдерде босануда, түсік тастау қатері кезінде. –Жүктілік және лактация, - 3 жасқа дейінгі балалар, -шала және жаңа туылған балаларда, -Жүкті әйелдер гепарин алса, босану кезінде эпидуральді анестезия жасауға болмайды. Артық дозалану кезінде қан кетуі болуы мүмкін. Төмен молекулалы гепариндер- фраксипарин. Төменгі молекулалы гепариндер әсерінен қан ұюының төмендеуі, олардың антитромбин III- тің Xa факторына тежегіш әсерін күшейтеді. Гепариннен төменгі молекулалы аналогтарының айырмашылығы – олар тромбинге тежегіш әсер көрсетпейді.

Гепариннің антагонисті протамин сульфаты. Гепаринмен әсерлесіп оның белсенділігін жойып, ерімейтін кешен түзілуіне алып келеді. Протамин сульфаты көк таыр ішілік енгізеді, оның 1 мг –ы 100 ӘБ гепаринді бейтараптайды. Гирудин -65 АҚ –ң тұрады.

Тікелей әсер ететін антикоагулянт- лепирудин. Гирудин туындысы- бивалирудин. Тікелей әсерлі антикоагулянттарға және натрий гидрацитратын да жатқызуға болады. Оның қан ұюына қарсы әсерінің механизмі протромбиннің тромбинге айналуына қажет кальций иондарын байланыстыру. Әсері тікелей емес антикоагулянттар 4 оксикумарин және индандион туындысы – неодикумарин, синкумар, варфарин. Индандион туын- фенилин.4-окси кумарн және индандион туындысы шартты түрде К1 витаминінің антагонистерң деп есептейді. Олардың әсер ету принципі, К витамині эпоксидінің редуктазасын тежейді және К1 эпоксидтің II, VII, IX, Х факторлардың синтезін тежейтін К витаминінің белсенді түріне тотықсыздануына кедергі жасайды. Осылайша, олар бауырда К вит тәуелді протромбиннің, проконвертиннің және бірқатар басқа факторлардың да синтезіне тежейді. Қолданылу; -Қантамырлардың тромбоздары мен эмболиясын, соның ішінде мыналарды емдеу және алдын алу, - Көктамырлардығ жедел тромбозын және өкпе артерияларының эмболиясын (гепаринмен біріктіріп), -Операциядан кейінгі тромбоз алдын алу емдеу, -қайталанған миокард инфарктінде. – Жүрек қантамырлары мен клапандарын протездегенде, -Қайталанған тромбозда. –Шеткері коронарлық және іш артеряларының тромбозында. Жанама әсер. Өте жиі, -Әр түрлі ағзалардан қан кету, Жиі- Ұзақ қолданған соң варфаринге жоғары сезімталдық. –Аса жоғары сезімталдық. Жиі емес- құсу, жүрек айну, диарея. Сирек- васкулит,некроз, шаштың түсуі, бөртпе, есекжем, тері қышуы. Түзілген тромбты ерітетін- фибринолитикалық заттар. Олардың әсер ету принципі- фибринолиздің физилогиялық жүйесін активтеу. Қолданылуы. –Миокар инфарктында- тәндік тамырларының тромб-ы еріту. – Өкпе артериясының эмболиясында, -Терең веналар тромбозында, -Әртүрлі артериялар тромбозында.

Стрептокиназа С тобының В гемолитикалық стрептококтары өндіреді. –Протеолитикалық белсенділігі жоқ. Профибринолизин протеолитикалық белсенді. Профибринолизин- фибринолизин, фибринді ерітеді. Стрептокиназа әсері тікелей емес фибринолитик. Стрептокиназа жаңа түзілген тромбтарында тиімді. Жанама әсерлері қан кетулер, гипотензия, пирогенді және алл реак.
26-сұрақ. Қан кету кезінде қолданылатын заттар, әсер ету механизмі, қолдануға болатын көрсеткіштер, жанама әсерлері.

Гемостаз – қан айналымдағы қанның сұйық жағдайын сақтауды, екінші жағынан қан ағудың алдын алу тежеуді қамтамасыз ететін биологиялық жүйе. Қан кету- Сыртқы және Ішкі. Геморрагиялық синдром- ішкі және сыртқы қан кету органдарға құйылу тән патологиялық күй. Қан кету кезінде қолданылатын заттар гемостатиктердің жіктелуі. 1)Коагулянт Тікелей әсер ететін (тромбин, фибриноген), тікелей емес әсер ететін (викасол, фитоменадион) 2) Фибринолизге қарсы заттар тежегіштер. Синтетик-қ (аминокапроновая кислота трапексамовил кислота) Жануап тектес (апротинин, контрикал, пантрипин, гордокс)

3) Тромбоциттердің агрегациясын белсенді заттар (серотонин адипинат, хлорлы кальций)

4) Қан тамыр өткізгіштігін басатын заттар а) (синтетик-қ адроксрн, этамзилат, ипразохром )

б) витамин преп-ы (аскорбин қышқ, рутин , квепцетин)

в) өсімдік текті заттар (кропивы,орниу водякого перца) Коагулянттар қолдануға байланысты жергілікті, жүйелік әсер ететін. Тікелей әсер ететін; Тромбин, Фибриноген.Тромбин құрғақ ұнтақ ампулада – жергілікті қолданылатын коагулянт. Қан ұю жүйесінің табиғи компоненті- in vivo. In vitro. Физ ерітіндіні ерітіп, гемостатикалық немесе гемос пиллогенді суюка немесе тампонға сіңіртіп жергілікті жерге қолданады. Қолданылуы- Ұсақ қылтамырлардан қан кеткенле, паренхиматозды ағзаларда, (бауыр, бүйрек, өкпе операциялары кезінде). Қызыл шектің қанауы кезінде. Кейбір жағдайда педиатрияда ішке қолданады. Асқазан қан кету кезінде және ингаляция ретінде тыныс алу жолдарына қолданады. Фибриноген – жүйелік қолдануға арналған. Донор қанының пласмасынан алынады. Қолданылуы. Массивті қан кету кезінде фибриногеннің жетіспеушіліні (гипекалогияда и онкологияда, афибриногенемия).

Викасол суда еритін К витаминінің аналогы, фибрин түзілуі кезінде актитенеді. К1,К2 вит айналады, сондықтан эффект 12-24 сағ кейін дамиды. Кок тамырға енгізгенде 30 мин. Бұл витаминдер бауырда протромбин (IIф) апоконвертин VIIф X,X фактор синтезін қажет.

Қолданылуы. Протромбин индексінің төмендеуі,К витаминінің жеткіліксіздігі. Фитоменадион- К1 вит-ң синтетикалық преп. Қолданылуы. Гипопротромбинемия, Антикоагулянттар көп болғанда,Кең спектрлі антибиотиктерді көп уақыт қолданғанда. Жанама әсер. Гиперкоагуляция.


27) Анемияда қолданылатын заттар, жіктелуі , әсер ету механизмі, негізгі әсерлері, қажетсіз әсерлер. Темір препараттарымен жедел улану көмек көрсету шаралары.

Қан жасауды реттейтін препараттарға. Эритропоэзге әсер ететін заттар. Эрит поэз ынталандыратын заттар.

1. Гипохромды анемияда қолданылатын.

А) Темір тапшылықты анемияда. Темір препараттары – Шала тотыққан темір сульфаты, Феррум Лек,- ферковен

б) Кобальт препараттары –Коамид. Б. Кейбір созылмалы ауруларда дамитын анемияда қолд. Эпоэтин альфа.

2) Гиперхромды анемияда қолд. Цианокобаламин, Фоль қышқылы.

Эритропоезді теж заттар. Фосфор -32 мен танбаланған натрий фосфаты ерітіндісі. Лейкопоэзге әсер ететін заттар. Лейкопоэзді ынталандыратын заттар. Натрий нуклеинаты, Молграмостим, Пентоксол, Филграстим. Лейкопоэзді тежейтін заттар. Новэмбихин, Миелосан, Меркаптопурин,Допан, Тиофосфамид.

Гипохромды анемия дамуының негізі темірдің тапшылығына немесе оның метаболизмнің бұзылуына байланысты сүйек кемігінің эритробластарымен гемоглобиннің жеткіліксіз өндірілуі болып табылады. Темір тапшылықты гипохромды анемияда мысалы созылмалы қан кетулерде, темірдің сіңірілуі бұзылғанда жүктіліте қолданады. Ішке шала тотыққан темір сульфатын тағайындайды.Темір преп-ң (қалып түрінде капсулада, қабықпен қапталған драже) Темір преп іштің қатуына әкелуі мүмкін. Бұл ішек моторикасының физиологиялық ынталандырғыш болып табыл күкіртсутекті байланыстыруымен түсіндіріледі. Гиперхромды анемияда нуклейн қышқылының синтезіне қатысатын цианокобаламинді және фоль қышқылы қолд-ы. Цианокобаламинді В12 витамині қатерлі пернициозда анемияда тағайындайды. Цианокобаламиннің тапшылығында эритропоэз мегалобластық тип бойынша өтеді. Эритробласт- гиперхромды- мегалобласты- мегалоцит. Пернициозды анемияның дамуы цианокобаламиннің сіңірілуінің бұзылуына байланысты себебі, мұндай науқастарда Каслдың ішкі факторы болмайды. Ол асқазанның шырышты қабатымен өндіріледі және цианокобаламиннің аш ішекте сіңірілуін қамтамасыз етеді. Цианокобаламин пернициозды анемияда қан көрінісін келтіреді, неврлогиялық бұзылыстар.

Фоль қышқ- макроцитарлы анемияда қолданады. Фоль қышқ-қ тапшылығында макроциттер түзіледі. Эритробласт- гиперхромды-макронорибласт- макроцит.

Фоль қышқ элементарлық және медикаментоздың макроцитарлы анемияда, спруда жүктілік кездегі анемия қолданады. Ағзада фоль қышқылы физиологиялық белсенділігі бар фолиний қышқылына айналады. Эритропоэзді тежейтін заттарды. Полицитемияда қолданылады. Сондай преп-ң бірі фосфор 32 мен таңбаланған натрий фосфаты ерітіндісі. Оны қолдану эритроциттер мен тромбоциттер санының азаюына әкеледі. Преп ішке немесе көктамырға енгізеді.

Натрий нуклетнаты- ашытқыдан алынатын нуклейн қышқылының натрий тұзы. Сүйек кемігінің лейкоциттер түзілуін ынталандыру үшін қолданады.
28-cұрақ

Антигипертензивті заттар, жіктелуі. Ренин-ангиотензин альдостерон жүйесінің белсенділігін төмендететін заттар, әсер ету механизмі, негізгі әсерлері, қолдануға болатын көрсеткіштер, жанама әсерлері.

Гипотензивті заттар жүйелік артериялық қысымды төмендетеді. Негізінен артериялық гипертензияда қолданады. Артериялық қысымның деңгейі көптеген факторларға тәуелді- жүрек жұмысына, шеткі тамырлардың тонусына немесе олардың серпінділігіне,көлеміне электролиттік жағдайына және айналымдағы қанның тұтқырлығына.

Вазоконстрикторлар- Адреналин,Ангиотензин II Вазоперсин, Нейропептид, Норадреналин, ПростагландинF22, Тромбаксан, Эндотелин.

Вазодилататорлар- Адреномедулин, Ацетилхолин, Брадикинин, Вазоактивті интемтинплды пептид,Гистамин, Серотогиг, Дофамин, Натрий уретикалық пеп-р, Азот тотығы, Простациклин, Пуриндер. Дофамин Серотонин Простагландиндер. Артериялық гипертензияны емдеу үшін қолданылады гипотензивтік заттардың берілген жіктеуі осы принцип бойынша негізделген.

Нейротропты заттар

1. Вазомоторлы орталықтардың тонусы төмендететін заттар. Клофелин, Гуанфацин, Метилдофа, Моксонидин.

2.Вегетативті ганглийлердің тежейтін заттар (ганглиоблокатор) Пентамин, Гигроний. 3. Адренергиялық нейрондарды пресинапстық ұшы деңгейінде тежейтін заттар (симпатолитиктер) Резерпин 4. Адренорецепторларды тежейтін заттар (адреноблокаторлар)

А. а – Адреноблокатороар

а) Пост және пресинапстық а- Адренорецепторларды тежейтіндер Фентоламин, Тропафен

б)Постсинапсты а1 адренорецепторларды тежейтіндер- Празозин

Б)В- адреноблокатор

а)В1 және В2 Адренорецепторларды тежейтіндер Анаприлин

б) Көбіне В1- адренорецепторларды тежейтіндер Атенолол, Талиноло, Метопролол

В. А- адреноблокаторлар Лабеталол

II. Артериялық қысымның жүйелі гуморалды реттелуіне әсер ететін заттар

А. Ренин –ангиотензин жүйесіне әсер ететін заттар 1. Ангиотензин II синтезін тежейтіндер (ангиотензин айналдырушы ферменттің ингибиторы) Каптоприл, Эналаприл

2.Ангиотензиндік рецепторларды тежейтіндер Лазортан

Б. Вазопептидаза ингибиторлары Омапатрилат

III. Миотропты заттар

1. Иондық каналдарға әсер ететін заттар а) Кальций каналының блокаторлары Фенигидин Дилтиазем б)Калий каналының активаторлары. Миноксидил, Диазоксид

2. Азот тотығының донаторы. Натрий нитропруссиді

3. Әр түрлі препараттар Апрессин, Дибазол, Магний сульфаты

IV. Су тұз алмасуына әсер ететін заттар (диуретиктер) Дихлотиазид, Фуросемид, Спиронолактон Дибазол бензимидазол туындысы болып табылады. Ол барлық тегіс салалы бұлшықеті бар мүшелерге спазмолитикалық әсер көрсетеді. Тамырларды кеңейтеді. АҚ төмендейді. Гипотензивтік белс шектелген және әсер ұзақ емес. Гипертониялық аурулар кезінде АҚ төмендеуінен басқа преп-р қосып тағайындайды. Артериялық қысым жоғарылағанда және әсіресе гипертензивті кризде кейде магний сульфаты қолд-ы Ангиотензин II эндогенді тамыр тарылтқыш белсенділігі басымырақ. Ренин түзілуі. –Бүйрек шумақтарының афференттік артериолдарып қан көлемі азайғанда және қысым төмендегенде. –бүйректің дисталды өзекшелерінде NaCL мөлшері төмендейді. –адренергиялық иннервацияның тонусын жоғарылағанда, -простациклин және простагландин Е2 өндірілуі жоғарылағанда.

Ангиотензинайналандырушы фермент- пептидилдипептидгидралаза (кининаза II) Ол тамыр эндотелийнде өкпеде,бүйректе және басқа шеткі тіндерде түзіледі.Ангиотензин I- Ангиотензин II айналады. Ангиотензинайналдырушы ферментінің пептид емес тежегіш – каптоприл

Ангиотензин II-ң түзілуін төмендетеді. Бұл тамырлармен бүйрек үсті қыртысының ангиотензиндік рец-ң аз белсенденуімен сонымен қатар симпатикалық иннервацияға ынталандырғыш әсерінің азаюымен жүреді. Бұл кезде резистенттік тамырлардың тонусы төмендейді. –Каптоприл асқазан-ішек жолынан жақсы сіңеді, -Тез метаболизмге ұшырайды, О2 ОЖЖ-не өтпейді. –Плацента арқылы өтпейді, - Бүйрек арқылы өтпейді. Жанама әсерлері. –алл реакц (тері бөртпелері, қызба) дәм сезудің бұзылуы, ангионевротикалық ісіну, тахикардия, құрғақ жөтел, лейкопения,протенурия
29. Антигипертензивті заттар .жіктелуі.Антиадроенергиялық заттар ,кальций антогонистері миотропты әсері вазодилататорлар ,әсер ету мех ,негізгі әсерлері ,қолд болатын көрсеткіштері ,жанама әсерлері .

Антигипертензивті заттар. Гипертензияны емдеу және алдын-алу үшін келесі агенттер қолданылады:

I. Антиадренергиялық дәрілер (нейротропты дәрілер):

1) Орталық әрекетке дайындық

- α2 - адренергиялық агонистердің орталық әрекеті - клонидин (клонидин), метилдопа және т.б.

2) Перифериялық дәрілер:

- постсинаптикалық а-блокаторлар - фентоламин, тропафен, постсинаптикалық а-блокаторлар - празосин, доксазозин (кардиура), сонымен қатар а және b-блокаторлары - лабеталол.

- b1 және b2 - селективті емес адренергиялық блокаторлар: анаприлин және b1 - талинолол, метопрол, атенололды таңдамалы адренергиялық блокаторлар.

- ганглионды блокаторлар - бензохоний, гигрий, пентамин.

- имидазол рецепторларының селективті антагонисті (нейрондық симпатолитикалық) - моксонидин (физиотендер).

- симпатолитиктер - октадин, резерпин.

II. Шеткі вазодилаторлар (вазодилаторлар):

1. веноздық вазодилаторлар - нитроглицерин, молсидомин

2. артериялық вазодилататорлар: диазоксид, миноксидил, гидралазин (апрессин)

3. аралас әрекет: натрий нитропруссиді

4. кальций арналарын блокаторлар - верапамил, нифедипин (фенигидин, коринфар), амлодипин (короним, норвас, тенокс), дилтиазем.

III. Антиспазмодиктер - магний сульфаты, дибазол, папаверин, дровераверин (жоқ-шпа), бензиклан (галидор).

IV. Ренин-ангиотензин жүйесінің белсенділігін төмендететін құралдар:

 1) Ангиотензин II тежегіштері - капитоприл (капотен), эналаприл (эмаль, енап), фосиноприл (фосикард), лизиноприл (диротон), периндоприл (престарий), моексиприл (моекс)

 2) ангиотензин рецепторларының блокаторлары - лосартан (лосап, лориста), валсартан (диован) және т.б.

V. Су-тұз алмасуына әсер ететін дәрілер (диуретиктер) - индапамид (арифон), дихлотиазид, фуросемид (ласикс), спиронолактон (верошпирон) және т.б.

Гипотензивті заттар жүйелік АҚ төмендетеді. АҚ факторлары: жүрек жұмысына ,шеткі тамырлар тонусына сепілуі,көлеміне тәуелді.

1.Нейтропты гипертензивті заттар .

Орталыққа әсер ететін заттарға –клофелин. Әсер ету мех: сопақша мидың құс тұмсұқты вентролатералық бөлігіндегі солитарлық жолдар ядросы нейрондардың постсинапстық альфа2-адренорецепторларын имидозалиндік I1 рецепторларын ынталандыруна байланысты .кезбе жүйке тонусы жоғарылайды.гипотенция жүрек жұмысының және жалпы шеткі қан тамырларының төмендеуіне байланысты.Шеткі пресинапстық альфа2-адренорецепторларды ынталандыра отырыып ,клофелин варикоздық кеңеюден норадреналин босап шығуын азайтады.Клофелин тыныштандырғыш және ұйықтатқыш әсерлері мен дене темп төмендеуі де оның ОЖЖ тежеуіне байланысты.Жанама әсерлері –ауыз құрғауы

Ренин ангиотензин жүйесіне әсер ететін заттар

Каптоприл-әсер ету мех:ангиотензин 2-нің азаюына байланысты. Тамырлармен,бүйрек үсті қыртысының ангиотензиндік рецепторлардың аз белсенуімен ,симпотикалық иннервацияға ынталандырғыш әсерінің азаюымен жүреді.Бүл кезде тамыр тонусы төмендейді.Каптоприл асқазан –ішек арқылы тез сіңеді,метаболизмге ұшырайды,ОЖЖ өтпейді.Жанама әсерлері:аллер реак ,тері бөртпесі,қызба,дәм сезу бұзылуы,тахикардия ,құрғақ жөтел,сирек жағдайда лейкепения ,протеинурия болуы мүмкін .

Вазопептидааза тежегіш- омапатрилат екі ферментті тежейді және осыған байлаысты прессорлық қосылыс –ангиотензин 2-нің түзілін төмендетедіжәне бір уақытта вазодилататорлық әсері бар аталған пептидтердің мөлшерін жоғарылатады.Асқорыту жолдарына жақсы сіңеді және бауырда метаболизмге ұшырайды.Жанама әсер:бас ауру,жөтел,диарея,тері бөртпелері.


30.Антиангенальды заттар жіктелуі, органикалынитраттар әсер ету механизмі, фармакологиялық әсерлері қолдануға болатын көрсеткіштері,жанама әсерлері

Антиангинальды препараттар әсер ету механизміне және миокардқа оттегінің жеткізілуіне және сұраныстағы теңгерімсіздікке сәйкес жіктеледі:



I. Миокардтың оттегіне деген қажеттілікті төмендететін және миокардқа оттегінің жеткізілуін арттыратын құралдар:

1) Органикалық нитраттар:

- әсер етудің орташа ұзақтығы бар дәрілер - нитроглицерин, sustak, trinitrolong және nitrong.

- ұзақ әсер ететін дәрілер - нитросорбид, эринит, изосорбидті мононитрат, молсидомин

2) кальций арналарын блокаторлар:

- миокардқа әсер етіңіз - верапамил (изоптин), фалипамил

- миокардқа және қан тамырларына әсер ету - дилтиазем, альтиазем

3) калий арнасының активаторлары - амиодарон, никорандил.



II. Миокард оттегіне деген қажеттілікті төмендететін құралдар:

1) б-блокаторлар:

- селективті емес - пропранолол (анаприлин)

- села бета-1-блокаторлар - бисопролол (тәж, конкор), метопролол (эгилок), атенолол

2) Брадикардия - ивабрадин және т.б.

III. Миокардқа оттегінің жеткізілуін арттыратын құралдар.

1. Кальций каналының блокаторлары (қан тамырларына әсер етеді) - нифедипин (фенигидин, коринфар), амлодипин (нормодипин, норвас).

2. Миотропты әсер ететін коронарлық кеңейтетін агенттер: дипиридамол (чимес).

3. Рефлекс әсерінің коронарлық кеңейтетін агенттері - валидол.

4. Антиплателетикалық агенттер - аспирин, клопидогрел (Плавикс, Цилт), тиклопидин.

IV. Кардиопротекторлық агенттер - триметазидин (прекурстальды).

1.Миокардтың оттегіне қажеттілігін төмендететін заттар. Бұл топтың негізгі өкілі бета-адренорецепеторларды тежеуіне және адреноэнергиялық ықпалды тоөтатуына байланысты болады. Бұл жүректің жиырылу жиілігі мен күшінің төмендеуімен көрінеді.

Нитроглицирин- нитраттар тобының өкілі болып саналады, әсер ету механизмдері. Тамырлардығ тегіс салалы бұлшықеттерінің релакциялық қатысты нитроглицириннің эндотиальді релаксациялық факторларға NO ұқсас әсер етеді.Ағзада нитроглицириннен азот тотығы босап шығады, содан S нитрозоциолда түзіледі, бұл қосылыстар ерігіш цитазолдық гуанилациклазаны белсендіреді. Цитазоддық бос кальций иондарының мөлшерінің төмендеуін шақырады. Жанама әсерлері-тахикардия бас айналу, бас ауру.

2.Кальций каналдарын тежейтін заттар стенокардияда қолданылатын элтипті кальций каналдарын тежейтіндерге веропамил,дил-тиазем,нифедипин,амлодипн.Нифидипин-жүрекке аздаған теріс инотропты әсер көрсетеді,рефлекторлы тахикардиямен компенсацияланды.Жанама әсерлері-бас ауру,рефлекторлы тахикардия ісіну, терілік бөртпелер және қызба

3.Каликаналының активаторлары-пинацидил,никорандил – каликаналдарын ашады.Никорандил-антиангиналдық әсері бар калий каналдарын белсендіреді NO донаторы болып табылады, тәждік тамырларды кеңейтеді,артерия мен вена тонусын төмендетеді, жүрекке дейінгі , жүректен кейінгі жүктемелер азаяды,стенокардияда артерия гипертензияда қолданылады.Жанама әсері-аритмогенді әсер бастың арруы, бас айналуы,жүрек қағуы, диспепсиялық бұзылыстар пайда болады
31..Жүрек гликозидтері ,жіктелуі ,әсер ету механизмі ,негізгі әсерлері ,қолд болат көрсеткіштері ,жанама әсерлері .

Жүрек гликоз класс:-ПОЛЯРЛЫ –строфантин К ,-Уабайн,-Корглюкон

-Полярлы емес –Дигитоксин

-Жарт полярлы –Дигитоксин-Целанид

Жүрек гликрзидтері –бұл өсімдік тектес ,айқын кардиотоникалық әсер көрсетеді.Олар жүректің көбіне үнемді және тиімді қызметін қамтамасыз ете отырып ,миокард жұмыс жасауын жоғарылатады.Жүрек гликозидтері қантты жіне қантты емес бөліктен тұрады. Глюкон –қантты әртүрлі қанттардан құрылуы мүмкін.Д-цимароза,Л-рамноза .Англикон циклопентанпергилрофенантренді құрылымы бар .

ЖГ фармакодинамикасы 1.Оң инотропты әсер-жг әлсіреген жүрек жиырылуын күшейтеді,соққы көлемін арттырады.миотропты оттегі тұтұну арттырмайды.Инотропты әсері-жг арнайы рецепторлармен мембраналықи натрий калий АТФаза мен байл.2.Терісхронотропты әсер.жүрекфунк жеткіліксіздігі бар науқастарда жг салғанда жүрек жиырылуы баяулайды.3.Теріс дромотропты әсер –жг өткізгіштік жүйесін тікелей тежейтін және кезеген нервке тонусының әсер етуімен байл. ЖГ қолд көрсетімдер

-Жүрек функ жіті жеткіліксіздігінде

-Жүрек функ созылмалы жеткі

-Жүрек ритм бұзылысында

.Жүрек гликозиттері қасиеттері олардың жүрекке таңдамалы әсер етуі болып табылады.Ж.Г фармокотерпияда миокардқа тікелей әсер етуіне байл систоланың күшеюі басты рөлі.Ж.Г кардиотоникалық әсер ету механизмдері олардың кардиомиоциттердің мембранасындағы Na,K,АТФаза ферментіне тежегіш әсер етуіне байланысты болады.бұл NA,K бұзылуына алып келеди нәтижесінде К кардиомиоцит ішінде төмендейді Na жоғарылайды .NA жасуша ішілік және жасушадан тыс конц айырмашылығы азаяды,ол трансмембраналық NA,-Ca ге алмасуын төмендетеді.Соңғысы Са қарқынды шығуын төмендетеді,саркоплазмада оның құрамының жогарылауына және саркоплазмалық ретикулумда қорға жиналуына алып келеди . Жүрек гликозидтерінің әсер етуінен жүректің сезімтал жүйкс үштары козады және рефлекторлы т\'рде кезбе жүйке жүйесі аркылы брадикардия пайда болады. Систола кезінде артериялык қысымның жогарылауы нэтижесінде синоаорталык аумактың механорецепторларынан жүрекке рефлекстің күшеюі де белгілі бір рөл атқаратынын да ескеру кажет. ЭКГ-да Р-Р арапығының үлғайғаны байқалады. жүрек глиісозңдтері жүректің өткізгіштік жүйесіне тікелей тежегіш әсер ете және кезбе жүйкені коздыра отырып, козудың өту жылдамдығын төмендетеді Жұрек гликозидтерінің препараттары асқазан-ішек жолынан эр калай сіңеді. Липофилдігі басым дигитоксин (90-95%) жэне дигоксин (50-80%) өте жақсы, целанид (20-40%) жаксы сінеді. Строфантин өте нашар сіңеді (2-5%) жэне жартылай ыдырайды. Меруертгүл гликозидтсрі ас қорыту жолдарында біршама дэрежеде бұзылады. Сондыктан негізінен оймақгүл препараттарыи (дигитоксин, дигоксин) энтералды енгізген жон. Ішке сондай-ақ, жанаргүл препараттарын да(жанаргүл шөбініңтұндырмасы) қабьшдайды .




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет