2. ИЗОБАРАЛЫҚ ПРОЦЕСС Жұмыстық дененің (газдың) үлесті қысымы тұрақты болып қалатын процессті изобаралық процесс деп атайды. Бұл процесс диаграммасында абсцисса өсіне параллель сызықпен бейнеленеді. Процесстің теңдеуі: .
Газ күйі теңдеуінен : немесе , яғни газдың көлемі оның абсолют температурасына тура қатынаста болады.
Бұл процесстегі газ ұлғаюының жұмысы (3.2 -сурет) 1-2 изобара сызығының астындағы фигураның ауданымен өрнектеледі. Газдың ұлғаю жұмысы оң ( ), ал сығылу жұмысы теріс ( ) болып есептеледі. Бұл жұмыс мына теңдеумен анықталады:
(3)
2-сурет Изобаралық процесстің және диаграммасында бейнеленуі.
Газ күйі теңдеулерін (1.8) және ескерсек, онда :
(4)
Термодинамиканың бірінші заңының математикалық өрнегін (2.7) ескере отырып, жұмыстық денеге берілетін жылу мөлшерін былайша анықтаймыз:
, (5)
мұндағы
Энтропияның өзгеруін келесі теңдеумен есептейді:
(6)
3. ЭНТАЛЬПИЯ Ауыл шаруашылығы өнімдерін кептіру (немесе салқындату), қазан қондырғылары мен бу турбиналарын есептеуге байланысты процесстерде жұмыстық дененің (газдың) энтальпия (жылу мөлшері) деп аталатын күйІ параметрі қолданылады. Үлесті энтальпия h әріпімен белгіленеді де, өлшем бірлігі . Ол келесі формуламен анықталады:
(23)
Егер (2,23) формуласына , мәндерін қоятын болсақ, онда:
. (24)
Сонымен, жұмыстық дененің (газдың) Т температурасыныдағы энтальпияның сан мәні оның тұрақты қысымда 0 К (немесе 0 0С)-дан Т(t) тепературасына дейін қызыдырғанда берілетін жылу мөлшеріне тең болады.
Жұмыстық дененің (газдың) процесстің бастапқы және соңғы кезіндегі энтальпияларының айырмасы арқылы оған берілген жылу мөлшерін анықтауға болады:
(25)
Температура нөлге тең болғанда (t =0 0C) энтальпияның мәні де нөлге тең болады.
