А. П. Голубев, Н. В. Балюк, И. Б. Смирнова

35 
Vocabulary 
brightly
жарқын
 
keep good
ізгі дәстүрлерді 
 
by the fire
алауошақта
 
traditions
сақтап қалу
 
draw and
қарындашпен және 
 
library
кітапхана
 
paint
бояулармен 
 
much work
көп жұмыс
 
сурет салу
 
parents
ата-ана
 
garden
бақ
 
poor
кедей
 
grow
өсу, өсіру
 
read aloud
дауыстап оқу
 
help
көмектесу
 
shine
жарқырау
 
homework
үй жұмысы
 
sit
отыру
 
(тапсырмасы)
 
some of them
олардың кейбірі
 
in the open
ашық
 
study
оқу
 
air
ауада
 
the sun
күн
 
it is time
уақыт
 
too
тым
 
it’s hot
ыстық
 
year by year
жылдан жылға
 
Үй тапсырмасы
(Home Task) 
15.
 
Транскрипцияда берілген келесі сөздер мен сөйлемдерді жазыңыз.
[hә'lәu], [hau du: ju: du:], [gud 'mɔ:niɳ], [let mi mtrә'dju:s mai'self], 
[mai neim 
IZ
...]. 
16.
 
Ағылшын алфавитінің барлық әріптерінің атауларын айтып 
шығыңыз. 
17.
 
Апта күндерінің, айлардың және жыл мезгілдерінің атауларын 
ағылшынша атап шығыңыз. 
18.
 
Сабақ мәтіндерінен дифтонгтары бар сөздерді жазып шығыңыз. 
 

36 
4-САБАҚ 
 
 
 
 
 
Дауыссыз әріптердің оқылу ережелері 
Дауыссыз әріптердің көбі әріптің атауына кіретін дауыссыз 
дыбысты білдіреді. Олар: 
b, d, f, j, k, l, m, n, p, t, v, z.
Қалған дауыссыз әріптердің өз оқылу ерекшеліктері бар. 
1.
 
Екі оқылу нұсқасы бар дауыссыз әріптер
Әріп Дыбыс Орны
Мысалдар
c
[s] 
алдында 
e 
cent [sent] 
i 
cinema ['smama] 
y 
cymbals ['simbalz] 
[k] алдында 
a 
cat [kæt] 
o 
cost [kost] 
u 
cut [kʌt] 
буын соңында барлық дауыссыз 
әріптердің алдында 
music ['mju:zik] 
g
[ʤ] алдында 
e 
gentleman
['ʤentlman] 
i 
gin [ʤin] 
y 
gym [ʤim] 
[ɡ] алдында 
a 
game [geim] 
o 
goat [gaut] 
u 
gull [gʌl] 
буын соңында барлық дауыссыз 
әріптердің алдында 
dog [dng] 
s
[s] 
сөз басында 
sack [sæk] 
дауысты мен дауыссыз арасында 
араарасында 
east [і:st] 
қатаң дауыссыздан кейін сөздің 
алдында 
cats [kæts] 
соңында 
[z] ұяң дауыссыздан кейін 
dogs [dngz] 
дауыстыдан кейін 
дауыстылар арасында 
pies [paiz] 
rose [rәʋz] 
Оқылу ережелері:
Дауыссыздар. Әртүрлі буын
типтеріндегі дауыстылар.
Topic: Visiting card.

37 
Кестенің соңы
 
3. Екі оқылу нұсқасы бар дауыссыз әріп тіркестері 
 
Әріп Дыбыс
Орны
Мысалдар
x 
[ks]
 
дауысты әріптің алдында 
text [tekst] 
сөз соңында 
fox [foks] 
екпінді дауыстыдан кейін 
exercise ['eksәsaiz] 
[gz]
 
екпінді дауыстының алдында exam [ig'zæm] 
example [ig'zɑ:mpl] 
 
2. Дауыссыз әріп тіркестерінің оқылуы 
 
Әріп тіркесі 
Дыбыс
Мысалдар 
sh 
[ʃ] 
she [i], shine [ʃam] 
ck 
[k] 
sack [sæk], pocket ['pokit] 
ng 
[
ɳ
] 
sing [sip], bring [briɳ] 
ph 
[f] 
photo ['fәutәu], physics ['fiziks] 
Әріп 
тіркесі Дыбыс 
Орны
Мысалдар
th 
[
 
ð
] 
есімдіктерде 
көмекші сөздерде 
атауыш сөздерде 
(дауыстылардың 
арасында) 
this [sis], that [sxt] the [si] 
bathe [beis] 
 
[
 
θ
] 
атауыш сөздердің 
басында және соңында 
және шет тіліндегі 
сөздердің ортасында 
thin [6in], bath [ba:0] author 
['э:0э] 
qu 
[kw] екпінді буында 
quite [kwait], quiet ['kwamt] 
 
[k] 
сөз соңында 
unique [ju:'ni:k] 
gu 
[gw] француз тіліндегі 
language ['lxpgwig] 
 
[g] 
сөздерде 
league [lig] 
wh 
[h] 
о
алдында 
who [hu], whose [huz] 
[w] 
қалған дауыстылардың 
алдында 
when [wen], why [wai] 

38 
 
Әртүрлі буын типтерінде дауыстылардың оқылу 
ережелері 
Ағылшын 
тілінде 
дауыстылардың 
оқылуы 
буын 
типіне 
байланысты. Буынның төрт түрі бар: 
I
тип — ашық буын (яғни, дауысты не дауыссыз әріп + 
e
аяқталатын буын); 
II
тип — тұйық буын (яғни, дауыссыз дыбысқа аяқталатын буын ;
III
тип — 
r
әрпі бар буын (яғни, екпінді дауысты + r немесе 
дауысты + 
r 
+ дауыссыз); 
IV
тип – 
r 
әрпінен кейін дауыстысы бар буын (яғни, дауысты + r + 
дауысты). 
Бұл жерде жалпы оқылу ережелерінің баяндалғанын назарға алған 
жөн. 
Ережелерге 
бағынбайтын 
сөздер 
фонетикалық 
транскрипциясымен берілген. 
5.
 
Төрт буын типіне сәйкес дауысты әріптердің оқылу 
нұсқалары 
4. Үш оқылу нұсқасы бар ch тіркесі
 
Әріп тіркесі
Дыбыс
Орны 
Мысалдар
ch
[tʃ]
әртүрлі орындарда
chat [tjxt] beach [bi:tj]
[k]
грек тіліндегі сөздерде
ache [eik]
architect ['akitekt]
[ʃ]
француз тіліндегі
machine [ma'Jin]
сөздерде
moustache [ma'staj]
Әріптер
Буын типі
a
o
e
i
y
u
i 
[ei] 
name 
haste 
[әʋ] 
note 
go 
[i] 
he 
these 
[a 
nice 
time 
i] 
my 
rhyme 
[ju:] 
use 
student 
ii 
[æ] 
add 
cap 
[p] 
hot 
clock 
[e] 
let 
end 
[ 
is 
big 
i] 
myth 
nymph 
[a] 
sun 
study 
iii 
[a] 
car 
large 
[l] 
form 
lord 
[ з:] 
her 
term 
[з 
girl 
birth 
:] 
myrtle 
fur 
turn 
iv 
[eq] 
care 
parents 
[l] 
more 
bore 
[i9] 
here 
mere 
[a 
fire 
tire 
1ә] 
tyre 
[juә] 
cure 
during 

39 
1. Буын типіне назар аудара отырып, сөздерді оқып шығыңыз.
I 
II 
a
III 
IV 
[ei] 
[æ] 
[ɑ:] 
[eә] 
age 
am 
arm 
fare 
ache 
at 
far 
care 
pale 
apple 
part 
dare 
came 
man 
large 
rare 
make 
has 
architect 
share 
made 
glad 
card 
bare 
game 
sad 
o
mark 
declare 
[әʋ] 
[
ɒ
] 
[ɔ:] 
[ɔ:] 
open 
on 
or 
ore 
bone 
ox 
born 
more 
stone 
spot 
port 
store 
go 
hot 
sport 
before 
home 
shop 
order 
shore 
close 
cod 
lord 
core 
sole 
dog 
e
corn 
bore 
[j] 
[e] 
[
З
:] 
[iq] 
see 
egg 
her 
here 
pete 
else 
herd 
mere 
bee 
set 
nerve 
sphere 
be 
bet 
serve 
severe 
tree 
men 
term 
sincere 
agree 
blend 
alert 
career 
free 
rent 
i
perfect 
atmosphere 
[ai] 
[ɪ] 
[
З
:] 
[aiә] 
i 
if 
girl 
fire 
ice 
ill 
firm 
tire 
pie 
pin 
dirt 
tired 
fine 
big 
bird 
wire 
five 
miss 
first 
hire 
side 
sit 
thirst 
desire 
like 
fifty 
circle 
spire 

40 
6. Екпін түсірілген дауысты әріп тіркестерінің оқылуы 
Әріп тіркесі 
Оқылуы 
Мысалдар 
ai
[ei] 
wait 
ay
say 
ei
[ei] 
eight 
ey
grey 
ea
ee
[і:] 
tea 
bee 
ew
[ju:] 
new, few 
ue
[ju:] 
due, Tuesday 
[u:] 
true, blue 
ui
[ju:] 
suit 
oi
[ɔi] 
boil, voice 
oy
boy, toy 
oo + k
[ʋ] 
book, hook 
oo 
[u:] 
too, food, room 
I 
II 
III 
IV 
у 
[ai] 
[i] 
[з:] 
[aiә] 
my 
myth 
myrtle 
tyre 
type 
lymph 
lyre 
style 
nymph 
fly 
styx 
cry 
pyx 
by 
hymn [him] 
rely 
symbol 
u
[ʌ] 
[jh] 
[u:] 
[з:] 
[jʋә] 
r
, 
l 
кейін 
due 
rule 
but 
fur 
cure 
dune 
rude 
sun 
curve 
during 
tune 
flute 
bus 
nurse 
pure 
cube 
blue 
cup 
burn 
obscure 
tube 
true 
just 
hurt 
endure 
nude 
brute 
must 
purse 
fury 
music 
rune 
dust 
purple 
lure 

41 
Әріп тіркесі 
Оқылуы 
Мысалдар 
ou
ow
[aʋ] 
out 
cow, owl 
ow
[әʋ] 
know, low 
oa
coal, boat 
7. r әрпі бар дауысты әріптер тіркестерінің оқылуы 
 
Әріп тіркесі 
Оқылуы 
Мысалдар 

жүктеу/скачать 2,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: