Қабылдаған: Амирбек Айдарбек Түркістан-2023 Жоспар: Кіріспе


«Мемлекеттегі» саяси идеялар Платонның айтуы бойынша



бет3/8
Дата20.09.2023
өлшемі45,1 Kb.
#181806
1   2   3   4   5   6   7   8
Байланысты:
БӨЖ Саясаттану Гүлназ

«Мемлекеттегі» саяси идеялар Платонның айтуы бойынша:
Мемлекеттің пайда болуы әбден орынды: еңбек бөлінісі адамдар арасындағы айырбасқа әкеледі, ал айырбас егер сіз бірге тұрсаңыз ыңғайлы. Платонның утопиясының негізінде еңбек бөлінісі идеясы жатыр.
Идеялар әлемінде бәрі дұрыс емес. Еңбек бөлінісі кәсіптердің әрқайсысында әртүрлі ізгіліктердің қажеттілігін тудырады. Бастапқыда бұл фермердің, құрылысшының және тоқымашының қасиеттері Платонның ойы бойынша олар азық-түлік, үй және киім-кешек қажеттіліктерінен туындайды. Содан кейін полис мемлекетінің өсуімен басқа мемлекеттермен қақтығыстар туындап, жауынгерлердің кәсіби қоғамы қалыптасады. Сонымен, қазірдің өзінде екі сынып бар: өндірушілер мен жауынгерлер. Ал үшіншісі, билеуші-философтар мемлекеттік формалардың айналымына жол бермеу үшін ең жақсы заңдарды жасайды - Сократтың «білетіндер билігіне» ұқсастық. Сонымен Платонның саяси идеалы – мемлекеттің тұрақтылығы. Оның тұрақты болуы үшін қоғамда тұрақтылық керек, әркім өз ісімен айналысады – бұл әділеттілік. Меншіктердің теңсіздігі де қалыпты жағдай, өйткені саясаттың бақыты үшін жеке адамның бақыты ештеңені білдірмейді.
«Заңдардағы» саяси идеялар кейінірек Платон «Заңдарда» басқа утопияны және басқа саяси жүйені – ақсүйектер республикасын немесе аристократиялық монархияны сипаттайды деп айтқан болатын.
Платон ақсүйектер үкіметінің мемлекеттік құрылымының екі түрге бөлді:
1.Барлығын билеуші.
2.Барлығы заңға бағынады.
Әдiлет жүйесi заңның күзетiнде тұрады. Ал шынайы әділеттілік болмаса, мемлекет мемлекет болудан қалады.
Аристократиялық мемлекет билеушілер арасында билеушілердің бірі ерекшеленсе патшалық билікке монархияға айналуы мүмкін.
Егер бірнеше билеуші болса, онда мемлекет республикалық яғни аристократиялық билік болады.
«Заңдардың» тікелей заңнамалық ойы маңыздырақ: азаматтың бақыты құндылық болмағандықтан, саясаттың бақыты үшін жеке адамға физикалық әсер ету шараларын қолдануға болады. Сонымен, Платон заманынан бастап санкция позитивті заңның ажырамас белгісіне айналды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет