Агрессияның психологиялық теориялық негізі
Ал, агрессиялы балалармен түзету-дамыту жұмысы төрт бағытта жүргізілуі қажет
жүктеу/скачать 0,98 Mb.
|
Мектеп жасына дейінгі балалар агрессиясы және оны психологиялық түзету-дамыту жолдары. ДИПЛОМ
акма апай ашык сабак
Ал, агрессиялы балалармен түзету-дамыту жұмысы төрт бағытта жүргізілуі қажет. 1. Агрессялы балаға ызасын көрсетуін ыңғайлы түрде, оны ойын арқылы затқа ауыстыру жолдары. 2. Әр түрлі жағдайларда баланы өзін-өзі ұстай білуге үйрету. 3. Дау-дамай жағдайында қатынастың мүмкін болатын жағымды дұрыс жолдарын қарастыру. 4. Эмпатия, адамға деген сенімділік қасиеттерін дамыту. Агрессиялы балалармен жүргізілетін түзету-дамыту сабақтар құрылымы мынандай: 1. Өзара жылы қарым-қатынас түзу; 2. Агрессия түрлерін (физиологиялық, вербальды) шығару шаралары.
Оқу қызметінің жалпы саны: 5, аптасына бір рет. Оқу қызметінің өткізу уақыты: 30 минут. Бала саны: 6-8 адам. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың «Рухани жаңғыру: Болашаққа бағдар» атты бағдарламалық мақаласында, ұлттық жаңғыру ұғымы ұлттық сананың кемелденуін білдіретіндігі айтылған. Сондайақ, осы мақалада қазақ халқының «ұлттық салт-дәстүрі, тілі мен музыкасы, әдебиеті, бір сөзбен айтқанда ұлттық рухы мәңгі қалуға тиістігі» атап өтілген. Ал бұл болса, балалардың ұлттық санасын дамытуға ықпал ететін қазақ халық шығармашылығын, олардың бойына ерте жастан сіңіру қажеттілігін көрсетеді [5]. Зерттеу кезеңдері. Ғылыми-зерттеу жұмысы бір-бірімен өзара байланысты үш кезеңнен тұрады. Бірінші кезеңде (2014-2015жж.) зерттеу мәселесінің тақырыбы нақтыланып, ғылыми аппараты мен теориялық негізі анықталды. Философиялық, филологиялық, педагогикалық, психологиялық әдебиеттерге және мектеп жасына дейінгі балаларды оқыту мен тәрбиелеуге арналған бағдарламаларға, отандық, жақын және алыс шет елдік ғылыми зерртеулерге талдау жасалды. Ғылыми мақалалар дайындалып, басылым көрді. Ерте жастағы балалардың қазақ халық шығармашылығы құралдарымен танымдық белсенділігін дамытудың теориялық негіздері айқындалып, қазақ халық шығармашылығы материалдары жинақталып, талданды, педагогикалық жіктеме жасалды. Ерте жастағы балалардың қазақ халық шығармашылығы құралдарымен танымдық белсенділігін дамытудың моделі құрылып, өлшемдері, көрсеткіштері мен деңгейлері анықталды. Екінші кезеңде (2015-2016жж.) ерте жастағы балалардың қазақ халық шығармашылығы құралдарымен дамуының деңгейі анықталып, педагогикалық эксперимент жұмыстарының мақсат-міндеттері, мазмұны айқындалды. Ерте 13 жастағы балалардың танымдық белсенділігін қазақ халық шығармашылығымен дамытужың кешенді бағдарламасы жасалды, тәжірибелік-эксперименттің қалыптастырушы кезеңі жүргізілді. Қазақ халық шығармашылығы құралдарымен ерте жастағы балалардың танымдық белсенділігін дамытуда қолданылатын әдіс-тәсілдер сұрыпталды. Бағдарламаның тәжірибелікэксперимент жүзінде тиімділігі дәлелденді. Зерттеу мазмұны бойынша ғылыми мақалалар жарияланды. Үшінші кезеңде (2016-2017 жж.) диссертация материалдарын өңдеу жүзеге асырылып, эксперименттік жұмыс барысында алынған барлық мәліметтердің нәтижелері қорытындыланды. Зерттеу нәтижелері талқыланып, статистикалық өңдеу жұмыстары жүргізілді. Диссертация материалдары талапқа сай рәсімделді. Осыған байланысты біз жасаған «Сәби танымы»эксперименттік кешенді бағдарламасы үш бағыттан тұрады: 1) Ерте жастағы балаларды тәрбиелейтін педагогтардың біліктілігін арттыруға арналған дәріс-семинарлар; 2) Ерте жастағы балаларды тәрбиелеуде ата-аналармен бірлестіктегі жұмыс; 3) Ерте дамыту орталықтарында балалардың танымдық белсенділігін дамытудың оқуойын іс-әрекеттерін ұйымдастырудың тақырыптық жоспары және іс-шаралары. Аталған бағдарлама «педагог – бала – ата-ана» жүйесімен жүргізіледі. Осы бағдарламаны жүзеге асыруда ата-аналармен біргелікте істейтін іс-шаралар бірінші орынға шығады. Ата-аналардың балаларымен бірге ұйымдастырылған іс-әрекетке қатысып отыруы, олармен бірге тапсырмаларды орындауы маңызды саналады. «Сәби танымы» кешенді бағдарламасында ерте жастағы балаларды тәрбиелеу мен дамытуда оқытудың ойын формасы мен дәстүрлі мәдениетті қолдануды басты назарда ұстанған ғалымдар еңбектеріне, балалар 93 психологиясындағы ғылыми білімдерге негізделген. Балалардың әлемді әртүрлі сезімдер арқылы танудың қажеттілігі туралы ой-пікірлерді ескере отырып, балалардың уайымдарын, сезімдерін білдірудің формаларын өздеріне ойлап табу ұсынылады, бұл шығармашылықтың тууына тікелей бастама болады. Баланың алғашқы жылдары өте өзекті болып табылатын: шапалақтау, секіру, қимыл – бәрі «өзін көрсету белгісі» екенін байқадық (Жак Далькроз). Баланың эмоциялық әсерленуі, мысалы күн сайын күшейе түседі. Ол өте маңызды, «тәрбие бәрінен бұрын жағымды әсер етуі керек (қуаныш, мақтаныш, сенімділік), жағымсыз әсер тудырмағаны жөн» (Гарри Шенфельдер). Бағдарлама жоғарыда аталып өткен мемлекеттік стандарт пен балаларды ертеден дамыту мемлекеттік бағдарламалары негізге алынды. Сондай-ақ, Н.Құлжанова, Б.Баймұратова, А.Әмірова, Ғ.Таубаева, А.Мамбетова, Н.Нұрмұхаметова, Ғ.Абаева,Қ.Матыжанов, Р.Ісламжанұлы, С.Ұзақбаева, Ұ.Әбдіғапбарова, Ф.Жұмабекова, Ж.Акпарова, Ұ.Төленова және т.б. зерттеулердегі қазақ халық шығармашылығының материалдары қолданылды. Бағдарлама төмендегідей мүмкіндіктер береді: - балалар мен олардың ата-аналарын дәстүрлі мәдениетке қатыстыру; - азақ халық шығармашылығының балаларға арналған түрлі жанрларын меңгерту; -педагогтардың бала тәрбиесінде қазақ халық шығармашылығын пайдалану біліктілігін арттыру; - ата-аналарды бала тәрбиесінде қазақ халық шығармашлығының негізгі қағидаларын пайдалана білуге үйрету. Бағдарламаның негізгі тұжырымдамалық идеялары: - баланың өзінің тарихи-мәдени тамырын генетикалық есте сақтауын ояту; - балада рухани-адамгершілік тұрғыда жеке тұлға ретінде дамуының іргетасын қалыптастыру - қазақ халық шығармашылық құралдары арқылы баланың өз халқының мәдениетіне сүйіспеншілігін тудыру; балалардың тілін және музыкалық қабілетін, қол әрекеттерін жетілдіру, физикалық және психикалық тұрғыдан дамуын қамтамасыз ету негізінде олардың танымдық белсенділігін дамытуды жүзеге асыру. Бағдарлама төмендегідей халық педагогикасы мен гумандық педагогиканың кіріккен идеяларын ұсынады: - ұлттық рухани-адамгершілік нормаларына сүйенеді; - қазақ халық шығармашылғының алуан сипатты жанрларын қамтиды; - тәрбиелеудің ұжымдық және жеке-даралық тәсілін қолданады; - еңбек іс-әрекетіне үйретеді. Педагогтің қызметі төмендегі принциптерге сүйенеді: - шығармашылық тәсіл; қолжетімділік; жеке-даралық тәсіл; белсенділік; сезімталдық; эмоция, мадақтау; еңбексүйгіштік. Нәтижесінде баланың іс-әрекетінде және ұжымда құрдастарымен толыққанды өмір сүруде маңызды орын алатын бастауыш нысандардың 94 қалыптасуына ықпал ететін өзін-өзі бағалау және өзін-өзі бақылау ұстанымдарын жүзеге асыруға жағдай жасалады. Бағдарламаны табысты іске асыру үшін кем дегенде аптасына екі сағаттық сабақтар жүйесі қажет. Бағдарлама одан әрі мектепке дейінгі балалардың шығармашылық гуманитарлық бағыттарының дайындық сатысы болып табылады. Сонымен бірге, бағдарлама баланы мектепке дейінгі білім беру мекемесіне баруға дайындайды. -Бағдарлама көпмақсатты болып келеді: -жеке тұлғаның ерте әлеуметтенуіне ықпал етеді; -танымдық белсенділікті дамытуға көмектеседі; -қимыл-қозғалыс, сөйлеу, шығармашылық қабілетті жетілдіреді. Психологиялық-педагогикалық және әдістемелік талаптар: -барлық назар балада болады, оның жеке-даралық қабілетінің пайда болуы және оны ұжымдық шығармашылық арқылы көрсете білуі; сабақтарда эмоциялық, шығармашылық жағдай туғызу; халық мерекелері, дәстүрлі мәдениет арқылы шығармашылық қабілетін жүзеге асыру; барлық сабақтарды ойын, халық шығармашылығының барлық жанрлары мен заманауи педагогикалық нұсқаулар негізінде жүргізу; оқытуда этнографиялық білім көздерін пайдалану. Бағдарлама келесі білім беру салалары ықпалдасуын ұсынады: жалпы эстетикалық, шығармашылық; музыкалық; әлеуметтік-педагогикалық; психологиялық; этнопедагогикалық. Мақсаты мен міндеттері Бұл бағдарлама дербес және білім беру мен мәдени мекемелерде, сондайақ дәстүрлі мәдени мектептерде, ерте жастан дамыту мекемелерінде, жеке мәдени орталықтарда, түзету мекемелерінде жүзеге асуы мүмкін. Ол әртүрлі типті мекемелерде ары қарай оқыту мен тәрбиелеу саласындағы алғашқы дайындық бөлігі болып табылады. Ерте балалық шақ – баланың әлеуметтенуінің, мәдени өмірге жалпы адамзаттық құндылықтарға араласудың, тіршіліктің басты салаларымен: адамдар әлемімен, құралдар әлемімен, табиғат әлемімен және өзінің ішкі әлемімен танысуды қалыптастырудың алғашқы кезеңі. Физиологиялық, психикалық, әлеуметтік-тұлғалық қайталанбайтын ерекшеліктер мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық іс-әрекетін дамытудың өзіндік тәсілдері мен формалары және олардың қабілеттерін құралдық-манипуляциялық, коммуникативтік іс-әрекеттерін ындаландыру арқылы пайда болады. Осыған байланысты бағдарламаның ерекшелігі қазақ халық шығармашылығы негізінде күнтізбелік-салттық жүйені қалыптастыратын балалардың ата-аналары мен педагогтар үшін бірыңғай коммуникативтік кеңістік құру болып табылады. Бағдарлама халық күнтізбесінің негізіндегі мерекелер мен салттарға, өзіндік бірлігі бар әрі оның мазмұндық және әдістемелік бөлігін қалыптастыратын шаруалар тіршілігінің заңдылықтарына сүйенеді. Бағдарламаның тірегі – белгілі ойындарды, әндерді, билерді, тақпақтарды, үйренуге, сондай-ақ мерекеде қолөнер түрлерін дайындауға негізделген күнтізбелік мерекелер. Барлық бағдарламалар дидактикалық жүйелілікпен жас ерекшеліктерін ескере отырып құрылған: ата-аналармен бірге қазақ халық шығармашылығының жеңіл жанрларын үйрену, ұлттық ойын құралдары арқылы жануарлармен, құстармен танысу. Күнтізбелік фольклор, ұлттық хореография, ән. Ертегілер бойынша халық театры. Сонымен қатар, сабақта қолданылатын барлық практикалық және аудиоматериалдар, ұлттық аспаптар сүйемелдеуіндегі музыкалық-әндер. Өткен материалды отбасылық-тұрмыстық жағдайында қайталауға, бекітуге және соның арқасында дәстүрлі мәдениетті толығымен қабылдауға мүмкіндігі пайда болады. Ата-аналар мәтіндер мен 96 әуендерді жаттау арқылы өздерінің тәжірибесін байытады, бұл алдағы уақытта педагогтің сабақ өткізу үдерісіне көмектеседі. Оқудың бірінші жылында балалар тақпақтарды, өлеңдерді, қарапайым саусақ ойындарын, қозғалмалы ойындарды меңгереді, дыбыстарды қайталауды, заттарды көлеміне, түсіне қарай сұрыптауды үйренеді, шеңберге ілесіп жүре бастайды, жеңіл ұлттық би қимылдарын жасауға талпынады, сазбен жұмыс істеумен, сурет салумен (алғашында саусақпен, кейіннен бояғышпен), жеңіл кестелік жапсырмалармен жұмыс істеумен танысады. Оқудың екінші жылында ән айтуға, шеңберде жүруге, рөлдік және театрландырылған ойындарға, саусақпен ойнайтын фигуралы ойындарға, шығармашылық сабақтарға, әсіресе, өздік жұмыстарға көп көңіл бөлінеді. Бірінші жылы өткен ойын түрлері қайталанады, күрделенеді, педагогтің назары ойын мәтіндерін балалармен қайталауға, айтуға бағытталады. Дамытушы әсерлер мен алынған нәтижелерді бағалауды болжау Бағдарламаның ғылыми-әдістемелік негізі «педагог – ата-ана – бала» арасындағы өзара іс-қимылдың жүйелі принципіне негізделген. Ата-аналардың көмегімен педагог бала дамуының диагностикасын жүргізе алады, сол арқылы балаға көбіне не ұнайтынын, үй жағдайында нені асқан қызығушылықпен қайталайтынын біледі. Ата-аналардың көмегімен әртүрлі жағдаяттардағы балалардың мінез-құлқына талдау жасауға қол жеткізеді. Ал халық шығармашылығының көп жанрлығы мен сан қырлылығы педагогқа атааналармен бірлесе отырып баланың мінез-құлқын түзетуге мүмкіндік береді. Нәтижесінде біреуінде шыдамдылық, екіншісінде еркіндік, үшіншісінде өзін ұжымда көрсете білу мүмкіндігі, т.б. пайда болады. Бағдарлама ата-аналарға баламен жақын болуға, сенімділік қарым-қатынас орнатуға, мінез-құлқын тануға қажетті тәсіл табуға көмектеседі. Бірыңғай коммуникативті-тәрбие кеңістігінің әсері туындайды. Бағдарламада оқыту технологиясын ұйымдастыру топтың барлық мүшелерінің (ата-ана мен бала) және педагогтің үздіксіз байланысу принципіне құрылған. Ата-аналар педагогпен бірге ән шырқайды, ойынның мәтінін айтады, ойынның әр бөлігінен кейін шапалақ соғу арқылы балаларды марапаттайды, балалардың жетістігіне эмоционалды түрде өз сезімін білдіреді, сауалнама мен диагностика жүргізуге көмектеседі. Мерекелерде ата-аналар ертегілерді сахналауға, балалардың әкелері бейнелейтін кейіпкерлерді қарсы алуға, мерекелік дастарханға көмектеседі. Сондықтан ата-аналардың араласуы тәрбиелік-дамытушылық міндеттерді шешуде тиімді нәтиже көрстетінін байқатады. Тағы бір маңызды кезең – ата-аналардың өзара ынтымақтастығы, балалардың жетістіктері үшін жарысу, тек өз балаларының жетістігі мен жеңілісі үшін ғана емес, басқа балалар (топтағы) үшін де уайымдауы. Оқу сабақтарының табысты не табыссыз кезеңдерін бейресми жағдайда талқылау, тәрбие, тамақтандыру, баланың денсаулығы, отбасы ішіндегі қарым-қатынас туралы кеңесу. 97 Бағдарламада барысында жалғыз басты аналарды қолдау есепке алынады, ол толық емес отбасымен өте жағымды қарым-қатынас жасау арқылы көрініс табады. Оларға психологиялық қолдау, әртүрлі сұрақтар бойынша кеңес беру, материалдық көмек көрсетіледі. Ақыл-кеңес беру көлемінің, көтерілген мәселе мазмұнының тиімділігінің маңызды индикаторлары бар. Сабақ барысында жаңа балалар қосылуы мүмкін. Соған орай бағдарламаның әмбебаптығы сонда – жаңадан келген оқушы бағдарламаның кез келген кезеңінде қосыла алады. Үнемі қатысып жүрген балалрмен салыстырғанда бұл балаларда әдеттегідей бастапқы кезеңде эмоциналдық жетіспеушілігі, шығармашылық, қиялдау қабілетінің төмендігі байқалады, барлық қатысушылармен бірге жаңа ойындарды үйрену барысында «жаңа баланың» қабылдауында, түсінігінде, образға енуінде проблема туындайды. Бағдарлама бойынша оқу балаларда сапалы қасиеттерді меңгеруге мүмкіндік береді: ұжымда жұмыс істеуге үйренеді, ересектердің жағымды жақтарына еліктейді, бір-бірін құрметтейді, қолында барымен бөліседі, жеке ісқимылда өзін еркін ұстайды, қысылмайды және т.б. Дәстүрлі мәдениеттің бағдарламада қолданылған жалпы принциптері Дәстүрлі мәдениеттің ерте жастағы балаларды дамыту үшін қолданылған негізігі принциптеріне мыналар жатады: -балалар фольклоры жанрының ауызша сипаты; -салт-дәстүрлер жүйесінде күнтізбелік-дәстүрлі цикл жұмыс істеуі; -халық күнтізбесін тәрбиелік-дамытушылық үдерісті ұйымдастыру негізінде қолдану; -сабақтарда ойындарға, мерекеге, салт-дәстүрге барынша жағдай жасау; дәстүрлі мәдениеттің синкреттілігі сабақ үдерісінде халық шығармашылығы түрлі жанрлары арасындағы байланысты анықтайды; -тәрбиелік дәстүрлерді беру мен оны қабылдауда ұжымдық шығармашылық пен суырып айтудың сабақпен тығыз бірлігі; адамгершілікқұлықтық аспектіде үлгі-өнеге арқылы тәрбиелеу; -музыкалық жанрлардың, ауызша диалектілердің, ұлттық би қимылдарының түпнұсқалығы. Балаларды дәстүрлі мәдениет құралдары арқылы тәрбиелеуде қолданылатын әдістер: -ортаға эмоциялық сіңіру әдісі; -дәстүрдің халықтық аспектілері негізінде оқыту; -мәдени-көркемдік кешен ретінде оқытуды күнтізбелік-дәстүрлік цикл айналасында құру; -тәрбиелеу мен дамытуда отбасылық дәстүрлерді пайдалану; -оқытудың ойын негізі; -дәстүрлі және кәсіби-педагогикалық оқытудың арасындағы өзара байланыс әдісі. Отбасымен өзара тиімді байланыс орнатудың негізгі формалары: -сабаққа ата-ананың біреуінің міндетті түрде қатысуы; -мерекелерді бірлесіп дайындау және өткізу; 98 -ерте жастағы балаларды дамыту мен әлеуметтендіру мәселесі бойынша ата-аналарға жеке ақыл-кеңес беру; -отбасы мүшелерінің өз қалауы бойынша мерекелерге қатысуы; -сауалнама және әңгіме; -арнайы мамандардың ата-аналар үшін ай сайын дәрістер өткізуі (өткізетін дәрістердің жоспары төменде келтірілген). Оқу-ойын сабақтарын ұйымдастырудың оңтайлы құрылымы Бағдарлама балалардың академиялық жетістіктеріне емес, олардың танымдық белсенділігін дамытуды қамтамасыз етуге бағытталған, бұл педагогтер барынша шығармашылық белсенділікті талап етеді. Балалардың жас ерекшелігіне байланысты жоспар жасауға қатаң талап қойылмайды. Педагог топтағы балалардың даму ерекшеліктерін және алдыңғы сабақтың нәтижесін ескере отырып, нақты педагогикалық міндеттерді шешуге ықпал ететін дидактикалық материалдарды, ойындарды немесе қойылымдарды таңдайды (кесте 11). Кесте 11–Ұйымдастырылатын іс-әрекет (оқу-ойын Үлгерімді бақылау және есептеу Бала іс-әрекеті жетістіктерінің дамуы педагог пен ата-аналардың жеке бақылауы арқылы есепке алынады. Ол үшін ата-аналарға арналған сауалнамалардан тұратын диагностикалық кешен құрастырылған, онда атааналармен әңгіме өткізудің, халық мерекелерін ұйымдастырудың нітижесін байқаудың диагностикалық өлшемдері белгіленген. 100 Тақырыптың қысқаша мазмұны Әр тапсырма балаларға арналған халық шығармашлығының түрлі жанрларын қамтиды. Бұл жанрлар сабақтың тақырыбына сай іріктеліп алынады. Сабақтың негізгі формасы – ойын. Ол саусақ жаттығуына, тақпақтарға, қуыршақ театрына және қолөнер сабағына құрылады. Ұлттық ойындар әмбебап, олар оқыту үдерісінде әр жыл сайын күрделеніп отырады. Сабақтың ойын формасының білімділік міндетінде бала ойын жағдайында жаңа сабақтан не игеру қажеттілігін және іс-әрекет тәсілдерін өзі түсіне алады. Ойын барысында педагог толығымен жеке тұлғаға бағыттаған, балаға деген жеке-бағдарлық қатынасқа негізделген ересектер мен балалардың арасындағы байланыс орнайды. Ойынның маңызы сонда – бұл жерде нәтиже міндетті емес, ойын әрекетімен байланысты болған үдерістің өзі маңызды. Бала ойын барысында жеңіліске ұшыраса да, олардың соны бастан кешіру шындық болып табылады. Ойынның мазмұнын басқару және ойынның сюжетіне белгілі рөлдерді енгізу арқылы педагог ойынға қатысушы балалардың жағымды сезімдерін бағдарлай алады. Шағын тақпақтар– әр ата-ана өз баласына жеке айтады және кіші топтарда көп қолданылады. Бұл баланы тербеткенде, әлдилегенде арқасынан сипалай отырып арнайы мәтінмен айтылады. Баланың жалпы қимылын дамытуды, өзінің физиологиясымен таныстыруды және бала мен ата-ананың арасындағы тікелей байланыс орнатуды қамтамасыз етеді. Әндер– жануарлар немесе балалар туралы шағын әндер, оны ұжыммен не болмаса ата-анасының алдында отырып айтуға болады. Баланың қоршаған орта туралы түсінігін қалыптастырады, сөздік қорын молайтады, жағымды эмоция береді, қимыл үйлесімінің жақсаруына көмектеседі, вестибулярлық аппаратын нығайтады. Мазақтамалар (күлдіргі, әзіл өлеңдер)–қазақ фольклорының ауызша айтылатын өлең түріндегі шағын жанры, сабақта көбінесе саусақ жаттығулары ретінде қолданылады. Қолдың ұсақ моторикасын, тілді, есте сақтауды, шыдамдылықты, зейінді дамытуға көмектеседі. Жұмбақтар – сабақ барысында балаларды жануарлармен, құстармен, сондай-ақ ағаштармен, аспан белгілерімен т.б. «таныстыру» мақсатында кең түрде қолданылады. Жаңылтпаштар – балалардың тілін дамытуға көмектеседі, баланың өзін көрсетуіне, белсенділігін дамытуға ықпал етеді. Саусақ ойындары– шағын әзілдердің, әндердің, тақпақтардың, өтірік өлеңдердің мәтіні және саусақ жаттығуына арналған жинақтан алынған ойын мәтіні бойынша қолдың саусақтарын және қолдың өзін қозғалту. Қуыршақ театры– педагогтің балалармен қарым-қатынас жасауына көмектесу, баланың қиялын және коммуникативтік қызметін күшейту, ойлау қабілеті мен есте сақтауын дамыту үшін әр сабақта қуыршақтар қолданылады. Әндер– бұл педагогтің, сонымен бірге ересек топ балаларының немесе екінші жыл оқитын балалардың орындауындағы белгілі балалар жанры. Олар 101 да сабақ тақырыбына сәйкес болады. Салт әндері арнайы мерекелерде орындалады. Рөлдік ойындар– топ мүшелері арасында тактильді байланыс орнатуға көметеседі, бірігуге, қимылдың жалпы үйлесіміне ықпал етеді, көп жағдайда рөлдік ойындар алмастырады. Би ерте жастағы балалардың бейімделу үшін балабақшаларда балалайканың сүйемелдеуімен дамытушылық билер пайдаланылады Ұйымдасқан оқу қызметінің технологиялық картасы Бөлімі: Психология Тақырыбы: Агрессияны азайтуға бағытталған бағдарлама бойынша оқу қызметі «Танысу» Мақсаты: жағымды эмоционалды қалып орнату, өздерін жайлы сезінуге жағдай туғызу, топты ортақ мақсатқа біріктіру; топтағы балалардың бір біріне эмпатияға, яғни түсіністікпен қарауға үйрету. Сабақтың түрі: шағын топпен Қолданылатын көрнекіліктер:Қағаздар, фломастерлер, магнитофон, жақсы әуен. Сөздік жұмыс: күн-солнце; Күтілетін нәтиже. Жасайды:Тапсырманы тиянақты орындаға жаттығады. Түсінеді: ойын, оқу қызметі барысында үйренгендерін қолданады. Қолданады: Тапсырманы орындау арқылы жаттығу нәтижелілігін көрсете білу;
Ұйымдасқан оқу қызметінің технологиялық картасы Бөлімі: Психология Тақырыбы: Агрессияны азайтуға бағытталған бағдарлама бойынша оқу қызметі «Менің көңіл -күйім» Мақсаты:топта бір біріне сенім орнату, эмоционалды күйзелісті жою, топқа бейімделу деңгейін көтеру. Басқалардың эмоционалды көңіл күйін ажыратуға үйрету, Басқаға деген сыйластық пен жанашырлыққа тәрбиелеу. Сабақтың түрі: шағын топпен Қолданылатын көрнекіліктер : адамның түрлі эмоционалдық жағдайы берілген суреттер карточкасы; Сөздік жұмыс:сиқыр-волшебство; Күтілетін нәтиже. Жасайды:Тапсырманы орындау ережелірін; Түсінеді: ойын, оқу қызметі барысында үйренгендерін қолданады. Қолданады: Тапсырманы орындау арқылы жаттығу нәтижелілігін көрсете білу;
Ұйымдасқан оқу қызметінің технологиялық картасы Бөлімі: Психология Тақырыбы: Агрессияны азайтуға бағытталған бағдарлама бойынша оқу қызметі «Менің көңіл -күйім» Мақсаты: Топта достық қарым – қатынасты қалыптастыру, балаларды қол – қимыл, мимикамен білдіруін дамыту. Сабақтың түрі: шағын топпен Қолданылатын көрнекіліктер: Қағаздар, фломастерлер, магнитофон, Сөздік жұмыс: достық-дружба; Күтілетін нәтиже. Жасайды: Бір- бірін сыйлауды, құрмет көрсетуді. Түсінеді: Бір- бірімен достық қарым- қатынаста болу. Қолданады: Ішкі эмоцияларын шығара білуді; оқу қызметі барысында үйренгендерін қолданады.
Ұйымдасқан оқу қызметінің технологиялық картасы Бөлімі: Психология Тақырыбы: Агрессияны азайтуға бағытталған бағдарлама бойынша оқу қызметі «Мен еркінмін» Мақсаты:эмоционалды күйзелісті жою, өзі жайлы жақсы көзқарас қалыптастыру, өзінің жағымды жақтарын көрсету, Тұлғалық маңыздылығын арттыру. Сабақтың түрі: шағын топпен Қолданылатын көрнекіліктер: түрлі түсті қағаз, бояулар; Сөздік жұмыс: жел-ветер; Күтілетін нәтиже. Жасайды:Тапсырманы орындау ережелірін; Түсінеді: ойын, оқу қызметі барысында үйренгендерін қолданады. Қолданады: Тапсырманы орындау арқылы жаттығу нәтижелілігін көрсете білу;
Ұйымдасқан оқу қызметінің технологиялық картасы Бөлімі: Психология Тақырыбы: Агрессияны азайтуға бағытталған бағдарлама бойынша оқу қызметі «Мен ашулымен!» Мақсаты:агрессияны шығаруға көмектесі, әлеуметтік ортада білуге қажетті ережелерді үйрету, бір біріне сеніммен қарауға тәрбиелеу. Сабақтың түрі: шағын топпен Қолданылатын көрнекіліктер: пиктограмма «Ашу», «Қуаныш».; Сөздік жұмыс: ашу-злость; Күтілетін нәтиже. Жасайды: Топтағы балалармен қарым қатынас ережелерімен танысады. Түсінеді: Достарды ренжітпеу керектігін түсінеді; Қолданады: Ойын барысында ішкі сезімдерін көрсете біледі;
1 сабақ 1. Тақырыбы: "Танысу". Мақсаты: Зейінін тұрақтандыру, ойлауын, есте сақтауын дамыту. Барысы: Қатысушылар дөңгелене шеңбер жасап тұрады. Бірінші бала көршісіне қарап өзінің атын және атының бас әрпінен келетін сүйікті көкөніс немесе жеміс-жидекті айтады. Көршісі "өте жақсы" деп жауап беріп, ол бірінші баланың атын, ұнататын көкөнісін (жемісін) қайталап барып, өзін таныстырады. Осылай әр ойыншы өзін таныстырмас бұрын – бірінші, екінші, т.т. осылай алдындағы балалардың атын, ұнататын жемісін қайталап барып, өзін таныстырады. жүктеу/скачать 0,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|