Академиялық шебер сөз, олардың түрлері
жүктеу/скачать 19,91 Kb.
|
Академиялық шебер сөз
С.Торайғыров «Шәкірт ойы » қмж 1
|
Академиялық шебер сөз, олардың түрлері Академиялық шешендік сөздің мақсаты-тыңдаушыларға ғаламды танудың жолын көрсету,жаратылыстың заңдары мен заңдылықтарын түсіндіру,шындықты логикалық жүйемен аша отырып,адамның ғылми-танымдық өрісін кеңейту,дүниедегі алуан құбылыстардың табиғатын саналы түсінуге жол ашу. Академиялық шешендік сөзге жоғары оқу орындарында оқылатын дәрістер.ғылыми баяндамалар,ғылыми хабарламалар,шолулар,ғылыми-көпшілік дәрістер жатады.Тыңдаушылармен бетпе-бет отырып сөйлеу шешеннің ерекше қырағылығын талап етеді.Шешен мен аудиторияның арасында біртұтастық,тікелей байланыс болады. Аудиторияны өзіне бағындыру,ықыласына бөлену-үлкен өнер. Ғалым Р.Сыздықова: «Біздің заманымыздағы жоғары оқу орнының оқытушысы кәсіби дәрісші болып саналады.Ол-ғылым мен техниканың,әдебиет пен өнердің табыстарын тиісті аудиторияға жеткізуші,насихаттаушы адам.Ал дәріскердің басты құралы-шешендік.Бұл типтегі шешендік сөздің негізгі сипаты тілдік-көркемдеуіш элементтерден емес, айтылған ойдың қажеттігінен, дәлелдігінен және ақпарат беретін мақсатынан танылуға тиіс.Мұндағы аргумент мақалдатып-мәтелдетіп берілмейді.Психологиялық эффект те сөздің «сылдырап өңкей келісімімен» емес,логикалық желінің күштілігімен,қорытынды түйіннің дәлелділігімен жасалады»,-дейді. Академиялық шешендіктің басты ерекшелігі-шешендік сөздің ғылыми,танымдық негіздерінің мықты болуы,деректік мағлұматтардың дәлдігі,пайымдама,тұжырымдардың обьективтілігі,түйіндеулердің дәйектілігі.Академиялық шешендікте дәріскер мен аудиторияның жиі кездесуі,қарым-қатынасының біршама тұрақтылығы да оның өзіндік ерекшелігі болып табылады. «Сөз шешендік қисынға,ой-пікір жүйелілігіне,ұғымдар үйлесіміне негізделуі тиіс»,-деген әл-Фараби тұжырымы осы академиялық шешендікке сәйкес келеді.Академиялық шешендікте формалдық пен әсіребоямалыққа орын жоқ.Шешеннен психологиялық мәдениет талап етіледі. жүктеу/скачать 19,91 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|