Бөлім «Тарихи тұлғалар. Лексика»
Оқу мақсаты
|
6.2.4.1 ауызекі және ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшелігін салыстыру
6.3.1.1 әртүрлі жанрдағы мәтіндерді жазу үшін құрылымын ескере отырып, қарапайым жоспар құру
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
Ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшеліктерін салыстырады
Құрылымына сай мәтіндерге қарапайым жоспар құрады
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
|
Орындау уақыты
|
15-20 минут
|
Тапсырма
Мәтіндерді мұқият оқып, оларды тақырыбы, мазмұны тілдік ереркшеліктері тұрғысынан салыстырыңыз.
1-мәтін
Қазақстан археология мектебінің негізін салушы Әлкей Марғұлан этнография, тарих, шығыстану, әдебиеттану, өнертану бойынша көптеген еңбек сіңірген. Филология ғылымдарының докторы, академик, профессор. Ол 1904 ж. 11 мамырда Павлодар облысы, Баянауыл ауданында дүниеге келген. Əкесі - Хақан, шешесі - Нұрила. Əлкей бастауыш білімді ауыл мектебінен алды. 1915 жылы Баянауылда үш сыныпты орыс мектебінде оқыды. 15 жасында гимназияда оқу үшін Екатеринбургке сапар шегеді, алайда Азамат соғысында опат болып жатқан адамдардың жағдайы балаға әсер етуінің кесірінен оқи алмайды. 1919 жылы Əлкей Хақанұлы Павлодар қаласындағы мұғалімдер курсына түсіп, оны бітірген соң туған ауылына оралады да, Далба мектебінде мұғалімдік қызмет атқарады. 1921 жылы Семей техникумына оқуға түседі. Одан кейін Ленинградқа оқуға барады. Ленинградта оқып жүргенде-ақ зерттеушілікпен айналысады.
2-мәтін
Қаныш Имантайұлы 1899 жылдың 12 сәуірінде қазіргі Павлодар облысының Баянауыл ауданында Имантай бидің отбасында дүниеге келді. Нәрестеге - Ғабдул-Ғани деген есім берілді. Үлкен ұлы Ғабдул-Ғазизді еркелетіп Бөкеш деген сияқты, Ғабдул-Ғаниын да анасы Әлима "Ғаниым, Ғанышым" деп атаған. Бала облыстық мектепке барғанда журналға есімі Қаныш болып жазылып кеткен. Арғын тайпасы Сүйіндік руы Қаржас бөлімінен шыққан.
Сауатын ауыл молдасынан ашқан болашақ ғалым, кейін Шорман ауылында орналасқан мектепке қатынай бастайды. Төрт жылдық бағдарламаны үш жылда аяқтайды. 1911 жылдан бастап Павлодардағы 2-сыныпты орыс-қазақ училищесіне аттанады. Аталған білім ордасын мерзімінен бір жыл бұрын бітіріп шығады.
1914 жылы Семей мұғалімдер семинариясына түсіп, оны төрт жылда аяқтап, бастауыш мектептерге орыс тілінен сабақ беруге құқық беретін куәлікке ие болады.
1918 жылдың күзінде Земство басқармасының қаржысымен Алаш қалашағында ашылған, ауылдық қазақ мектептері үшін мұғалім болудан еңбек жолын бастайды.
1-мәтін
|
2-мәтін
|
Тақырыбы
|
|
|
Мазмұны не туралы?
|
|
|
Мәтіндердің сөз қолданыстарында қандай ұқсастықтар бар? Мысал келтіріңіз
|
|
|
Әр мәтінді құрылымдық бөліктерге бөле отырып, жоспар құрыңыз. Әр бөлімге атау беріңіз.
1-мәтін бойынша жоспар:
Кіріспе бөлім___________________________________
Негізгі бөлім____________________________________
Қорытынды бөлім_______________________________
2-мәтін бойынша жоспар:
Кіріспе бөлім___________________________________
Негізгі бөлім____________________________________
Қорытынды бөлім_______________________________
|
Бағалау критерийі
|
Тапсырма
|
Дескриптор
|
Балл
|
|
№
|
|
|
|
Білім алушы
|
|
Ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшеліктерін салыстырады
|
1
|
Мәтіндердің тақырыптарын анықтайды;
Мәтіндердің қысқаша мазмұнын көрсетеді;
Мәтіндердің тілдік қолданыстарынан мысалдар келтіреді;
|
2
2
2
|
Құрылымына сай мәтіндерге қарапайым жоспар құрады
|
2
|
1-мәтін бойынша қарапайым жоспар құрады;
|
1
|
2-мәтін бойынша қарапайым жоспар құрады.
|
1
|
Барлығы
|
|
|
8
|
«Тарихи тұлғалар. Лексика» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ____________________________________________________
Бағалау критерийі
|
|
Оқу жетістігі деңгейі
|
|
|
|
|
Төмен
|
Орта
|
Жоғары
|
|
|
|
|
|
Ресми стильдегі мәтіндердің тақырыбын, мазмұнын, тілдік ерекшеліктерін салыстырады
|
Мәтіндерді тақырыбы, мазмұны және тілдік қолданыстары тұрғысынан салыстырып, мысал келтіруде қиналады
|
Мәтіндерді тақырыбы, мазмұны және тілдік қолданыстары тұрғысынан салыстырып, мысал келтіруде қателіктер жібереді
|
Мәтіндерді тақырыбы, мазмұны және тілдік қолданыстары тұрғысынан салыстырып, мысал келтіреді
|
Құрылымына сай мәтіндерге қарапайым жоспар құрады
|
Мәтіндердің құрылымы бойынша қарапайым жоспар құруда қиналады
|
Мәтіндердің құрылымы бойынша қарапайым жоспар құруда қателеседі
|
Мәтіндердің құрылымы бойынша қарапайым жоспар құрады
|
3-тоқсан бойынша бөлімдік жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар
Бөлім «Су – тіршілік көзі. Қазақстандағы өзен-көлдер. Морфология», «Спорт. Белгілі
спорт жұлдыздары. Морфология»
Оқу мақсаты
|
6.1.5.1 тыңдалған мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап беру, мәтіндегі ақпаратты шынайы өмірмен байланыстыру
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Қолдану
|
Орындау уақыты
|
15-20 минут
|
Тапсырма
Мәтінді тыңдап, сұрақтарға жауап беріңіз.
Сұрақ:
Серік Қонақбаевтың Қазақстанның спорт саласын дамытудағы рөлі қандай деп ойлайсың?
Спорт саласында үлкен жетістіктерге жету үшін адамның бойында қандай қасиеттер болуы керек?
Серік Қонақбаевтың спорттағы жолы қалай басталды?
Серік Қонақбаев спорт саласындағы қандай атақтардың иегері?
Серіктің атын әлемге танытқан қандай жеңіс болды?
Серік Қонақбаевтың спорттағы жетісіктері бұл салаға қызығушылық танытатын жастарға қалай ықпал етеді?
Былғары қолғап шебері
Қонақбаев Серік Керімбекұлы 1959 жылы 25 қазан күні Павлодар қаласында дүниеге келген. Әкесі Қонақбаев Керімбек техника ғылымының кандидаты. Шешесі Қонақбаева Балтуған Темірғалиқызы мұғалім болған. Қазақтың атын күллі әлемге танытқан Серік ағамыз КСРО-ның еңбек сіңірген спорт шебері атағын 1981 жылы еншілеген. Былғары қолғап шеберіміз Жамбыл гидромелиоративтік құрылыс институтын 1981 жылы аяқтаса, қазіргі Қазақ мемлекеттік спорт және туризм академиясын 1984 жылы бітіріп, маман иесі болған. 1999 жылы Халықаралық Х.А.Яссауи атындағы Қазақ-Түрік университетінің заңгер-құқықтанушы мамандығын бітірген. Серік Қонақбаев бокспен 14 жасынан бастап айналыса бастады. Спортшының атақтарына келетін болсақ, ол КСРО халықтар спартакиадасының және КСРО чемпионатының күміс жүлдегері, екі мәрте Еуропа чемпионы, әлем кубогінің иегері. Дәл сол жылы әлемнiң ең үздiк боксшысы деген атақ Серiк Қонақбаевқа бұйырған. Әлем кубогінің иегері Мәскеуде өткен ХХІІ Олимпиада ойындарының күміс иегері (1980), Әлем чемпионатының күміс жүлдегері, КСРО чемпионы. Мәскеу Олимпиадасынан кейін жастардың боксқа деген қызығушылығы артып, Серік Қонақбаев оқыған Жамбыл гидромелиоративтік құрылыс институтындағы бокспен айналысатын студенттердің саны 40-тан 600-ге дейін өсті. Бұл қазақ боксының дамуына үлкен ықпал етті. 1981-1987 жылдары Серік Керімбекұлы бапкерлік жұмыстар атқарып, коммерциялық «Қазақстан» спорт клубының, ҚР кәсіпқой бокс Федерациясының, ҚР президенті жанындағы ұлттық спорт қорының президенті болды. Ол қазір қазақ туризм және спорт академиясының профессоры. Серік Қонақбаевтың есімі қазақ бокс тарихында алтын әріппен жазылған.
2. Дос, туыстарыңыздың арасында бокспен айналысатын адамдар бар ма? Олар туралы не айта аласыз?
|
Бағалау критерийі
|
Тапсырма
|
Дескриптор
|
Балл
|
|
№
|
|
|
|
Білім алушы
|
|
Мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап береді
|
1
|
Сұрақтарға мәтін ақпараттарымен дәлелді жауап береді:
1-сұрақ;
2-сұрақ;
3-сұрақ;
4-сұрақ;
5-сұрақ;
6-сұрақ;
|
1
1
1
1
1
1
|
Ақпаратты шынайы өмірмен байланыстырады
|
2
|
Спортпен айналысатын достары туралы әңгімелейді.
|
1
|
Барлығы
|
|
|
7
|
«Су – тіршілік көзі. Қазақстандағы өзен-көлдер. Морфология», «Спорт. Белгілі спорт жұлдыздары. Морфология» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні ____________________________________________________
|
|
Оқу жетістігі деңгейі
|
|
Бағалау критерийі
|
|
|
|
Төмен
|
Орта
|
Жоғары
|
|
|
|
|
|
Мәтін мазмұны бойынша жалпы және нақты сұрақтарға жауап береді
|
Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беруде қиналады
|
Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беруде қателеседі
|
Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап береді
|
Ақпаратты шынайы өмірмен байланыстырады
|
Бокспен айналысатын өзіне таныс адамдары туралы әңгімелеуде қиналады
|
Бокспен айналысатын өзіне таныс адамдары туралы әңгімелеуде қателеседі
|
Бокспен айналысатын өзіне таныс адамдары туралы әңгімелейді
|
Бөлімі «Қазақ халқының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрлері. Наурыз. Морфология»
Оқу мақсаты
|
6.2.3.1 ауызекі сөйлеу этикеттері мен көркем сөйлеудің құрылымдық және жанрлық ерекшеліктерін ажырату
6.3.6.1 мәтіндегі орфографиялық және пунктуациялық қателерді сөздіктерге, емле ережелеріне сүйеніп, түзету, редакциялау
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
Ауызекі және көркем сөйлеудің құрылымдық, жанрлық ерекшеліктерін ажыратады
Мәтіндегі орфографиялық, пунктуациялық қателерді түзетеді
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Қолдану
|
Орындау уақыты
|
15-20 минут
|
Тапсырма
Орфографиялық, пунктуациялық қателерді түзетіп, мәтіннің дұрыс нұсқасын қайта көшіріп жазыңыз.
1-мәтін
Жер-жаханды сері самалға өткізіп жұрттың аузын аққа жеткізіп нұр тамшыларын аямай төккізіп, қиындықтын бәрін келер жылға өткізіп, самарқанның көк тасын ерітіп, алтынкүрекпен жер жүзін жібітіп, Тас жүректерді мейіріммен үгітіп, жеті қат жер астына дейін балқытып, жыл құстарының әнін шалқытып, жетісуға жасылдан көйлек кигізіп, Сарыарқаны самал желге сүйгізіп, алатаудың төбесінен көкке тигізіп, қаратауға құт-берекені үйгізіп, ақ бұлақтарды ақтартып, шың құздарды шаттанып тізбектеп тырналарды, сүйгүзіп сырғаларды, шоршытып балықтарды шапшытып арықтарды, тербелтіп наз қайыңдарды, төгілтіп жаз жайында әнді, қаздарды қаңқылдатып, найзағай жарқылдатып, айтып ертегіңді, жайып желкеніңді, жетіп келген әз-Наурыз мейрамы құтты болсын
1-мәтін мен 2-мәтінді салыстырып, олардың стилін, жанрлық, тілдік қолданыстарындағы ерекшеліктерді көрсетіңіз.
2-мәтін
Қалайсың, Айжан!
Сәлем!
Не істеп жатырсың?
Ештеңе, қазір көше жаққа барам деп отырмын.
Аа, ол жақта не бар?
Наурызға концерт болып жатыр деді. Біздің көрші барып келді. Күшті болып жатыр дит. Барсайш менімен бірге.
Аа, иә, барайық. Менің де сол барсам ба, бармасам ба деп, алдымен сенен сұрап жатқаным ғой. Сен қашан шығасың?
Қазір бір жарты сағаттан соң ба деп отырмын.
Мені тоса тұр, иә? Қазір бір шаруалар болып тұр. Соны тез бітірп сен жаққа қарай өтемін.
Аа, жақсы! Общем, хабарласайық. Звондайсың ғой?
Ок.
1-мәтін
|
2-мәтін
|
Мәтіндер қандай стильде жазылған?
|
|
|
Жанрлық ерекшеліктері неде?
|
|
|
Тілдік қолданыстарында қандай ерекшеліктер бар?
|
|
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
