XIV – XV ғасырлардағы мал шаруашылығы мен егіншілік

1.Керей хандығы мен монғол тайпаларының арасындағы қарым-қатынас қай еңбекте айтылды

А) ”Оғызнама” В) ”Шыңғыснама” С) ”Монғолдың құпия шежіресі” D) Монғол тарихы Е) ”Батый”

2.Монғол империясының негізін қалаған

А) Батый хан. В) Жошы хан. С) Шыңғыс хан. D) Торы хан. Е) Берке.

3.Шыңғыс ханның өзін қорғайтын жасауыл қалай аталған

А) ”Батыр” В) ”Кешіктен” С) ”Жасақ” D) ”Уәзір”

Е) ”Түмен”
4.1207-1208 ж. Енисей қырғыздарын басып алған Шыңғысхан баласы

А) Батый В) Жошы С) Үгедей D) Төле Е) Шағатай

5.1211-1215ж.Шыңғысхан Қытайға жорығында қолға түсірді:

А) Соғыс техникасын. В) Сауданы. С) Ұсталықты. D) Қала салуды. Е) Соғысу тәсілін.

6.Шыңғысхан 1217 жылы Күшіліктің Жетісудағы иеліктерін басып алуға аттандырды:

А) Жошыны В) Жебе ноянды С) Шағатайды

D) Үгедейді Е) Батыйды
7.“Отырар апаты” – деген:

А) 1218 ж. Шыңғысхан жіберген саудагерлердің өлтірілуі В) 1218 ж. Шыңғысханның Отырарға шабуылы

С) Қытайдың Отырарға шабуылы D) Арабтардың Отырарға басып кіруі Е) Жошының Отырарды басып алуы
8.1219 жылы Шағатай мен Үгедей қоршауға алған қала:

А) Иасы В) Испиджаб С) Сығанақ D) Отырар

Е) Баласағұн
9.Шыңғысхан әскеріне 15 күндей берілмеген қала:

А) Бұхар В) Сығанақ С) Хорезм D) Үзкент Е) Ашнас

10.Сыр бойындағы қалалардың толығымен монғолдардың иелігіне өткен уақыты

А) 1219-1220 ж. В) 1220-1222 ж. С) 1223-1224 ж.

D) 1225-1226 ж. Е) 1227-1228 ж.

11.Шағатай ұлысына қараған жер

А) Ертістен төменгі Еділге дейін В) Жетісудың Солтүстік шығыс бөлігі С) Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Қазақстан D) Солтүстік батысқа қарай Е) Еділден балқашқа дейін
12.Шыңғысхан қайтыс болды:

А) 1225 ж. В)1226 ж. С)1227 ж. D)1228 ж. Е)1229 ж.

13.Ұлы хан атағын алған Үгедей тұрған қала

А) Алмалық В) Улан-Батор С) Қарақорым D) Сарай Берке Е) Сарайшық

14.Шыњѓысхан јскери феодалдыќ Моңғол мемлекетін ќұрды:

А) ХІІІ ѓасырдыњ Басында. В) XІІ ѓасырда. С) XYІІІ ѓасырда. D) X ѓасырда. Е) ІХ ѓасырда.

15.Шыњѓыс хан тұсындаѓы Моңғол империясынын астанасы:

А) Ќараќорым. В) Самарќанд. С) Баласағұн. D) Отырар. Е) Янгикент.

16.Шыңғыс хан Жетісудағы түркі халќын өзіне тарту үшін:

А) Діни ќысым жасамау ўранын басшылыќќа алды

В) Салыќты кемітті. С) Сот жүйесін жетілдірді D) Отырар опатын ұйымдастырды. Е) Хандарын мараппатады
17.Алтын Орданыњ астанасы:

А) Сарай-Бату. В) Самарќанд. С) Баласағұн. D) Отырар. Е) Янгикент.

18.Шыњғысхан ќұрған монғол мемлекетінің басты заңы:

А) Ќасќа жол В) Жеті жарѓы С) Ескі жол D) Жасаќ

Е) Дұрыс жауабы жоќ
19.Шыњғ ысхан Енисей ќырғыздары мен Сібір орман халыќтарын бағындырды:

А) 1207-1208 жылдары В) 1207-1209 жылдары С) 1211-1215 жылдары D) 1219-1224 жылдары Е) 1206-1209 жылдары

20.Шыњғысхан 1217 жылы Күшліктін Жетісудағы иеліктерін басып алуғ а кімді аттандырды?

А) Жошыны. В) Жебе ноянды. С) Үгедейді. D) Шағатайды. Е) Төлені.

21.Сыр бойындағы ќалалар монғолдарды иелігіне көшті:

А) 1219-1220 жылдар В) 1218-1219 жылдар С) 1219-1224 жылдар D) 1218-1224 жылдар Е) Дұрыс жауабы жоќ.

22.Шыњғысхан жаулап алған жерлерін балаларына бөліп берген, ұ лы Жошыға тиісті ұлыс ќай жерлерді ќамтыды?

А) Жетісу В) Ертіс ґзенінен батысы Еуропаєа дейін

С) Алтай,Тарбағ атай,Ертістін жоғарғы ағысы

D) Монғолия Е) Мјуераннахр.

23.Алтын Орданы негізін ќалаушы:

А) Жошы. В) Батый С) Шыңғысхан D) Берке хан

Е) Шағ атай.
24.Монғол хандығ ы ќұрылды:

А) 1155 жылы. В) 1205 жылы. С) 1206 жылы. D) 1207 жылы Е) 1227 жылы

25.Отырар апаты болєан жыл:

А) 1218 жылы. В) 1219 жылы. С) 1216 жылы. D) 1211 жылы. Е) Дұрыс жауабы жоќ

26.Ақ Орданың Алтын Ордадан біржола бөліне бастаған уақыты:

А)XIII ғ – ң II ширегі В) XIII ғ- дан С) XV ғ– ң II ширегі D) XIV ғ– ң II ширегі Е) XIV ғ– ң I ширегі

27.Орда Ежен билік құрған мемлекет:

А) Алтын Орда В) Ақ Орда С) Моғолстан D) Әбілқайыр хандығы Е) Ноғай Ордасы

28.Ақ Орданың аумағы Жошының осы балаларының иелігін қамтыды:

А) Орда Ежен мен Шайбани ханның В) Үгедей мен Шағатай С) Мөнке мен Төле D) Ерзен мен Мұбәрак

Е) Мүбәрак пен Өзбек
29.Моғолстан мемлекетінің негізін қалаған бірінші хан:

А) Ұрұс хан В) Уәйіс хан С) Тоғылық Темір хан D) Есен - бұға Е) Ілияс - Қожа

30.Моғолстан мемлекетінің құрылуына басты рөл атқарған әмір, дулат тайпасының ақсүйегі:

А) Темір В) Поладшы С) Дува D) Жүніс Е) Қызыр - Қожа

31.Әмір Темірдің Тоқтамысты пайдаланудағы түпкі мақсаты:

А) Тоқтамысқа көмектескісі келді В) Тоқтамыс арқылы Ақ Орданың аздаған жерін өзіне алу С) Ақ Орданы да, Алтын Орданы да басып алу D) Сығанақты басып алу

Е) Сырдария бойындағы қалаларды алу
32.Тоқтамыстың Мамай ордасын басып алу уақыты:

А) 1378 ж. В) 1379 ж. С) 1380 ж. D) 1381 ж. Е) 1382 ж.

33.Ақ Орда билеушісі болған Барақтың мақсаты:

А) Темірдің ұрпағы Ұлықбектің қол астына өту В) Алтын Орда мемлекетін қайта құру С) Сырдария бойындағы қалаларды қайтару D) Мауараннахрды өзіне қарату Е) Ақ Орданы әлсірету

34.Ақ Орда мемлекетінің өмір сүруін тоқтатты:

А) XIV ғ. В) XV ғ. басы С) XVI ғ. басы D) XV ғ. аяғы

Е) XIV ғ. басы
35.Мұхаммед Хайдардың жазуы бойынша Моғолстанда Тоғылық – Темір тұсында бір күнде қанша мың адам ислам дінін қабылдаған:

А) 120 мың В) 130 мың С) 150 мың D) 160 мың Е) 170 мың

36.Ноғай Ордасының екінші аты:

А) Ұлыс В) Өзбек елі С) Маңғыт елі D) Қазақ елі

Е) Қырғыз елі
37.Моғолстанда дулат әмірлерінің қолдауымен Есен – бұғаның хан тағында отырған уақыты:

А) 1371-1372 жж В) 1433-1462 жж С) 1380-1390 жж

D) 1425-1428 жж Е) 1430-1460 жж
38.Моғолстан хандығы қай ханның тұсында ыдырай бастады:

А) Жүніс В) Есен-бұға С) Тоғылық Темір D) Уәйіс хан Е) Абд ар-Рашид хан

39.Әмір Темірдің Алтын Орданы басып алмас бұрын Ақ Орданы әлсіретуді көздеген мақсатына табылған себеп:

А) Ұрұс хан мен Әмір Темір арасындағы шайқас В) Түй – Қожаның ұлы Тоқтамыстың Темірге қашып баруы

С) Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы ұрыс D) Ұрұс хан мен Тоқтамыс арасындағы ауыз бірлік

Е) Әмір Темір мен Ұрұс хан арасындағы келісім

40.Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Құндызша деген жерде болған шайқас уақыты:

А) 1380 ж В) 1390 ж С) 1381 ж D) 1391 ж Е) 1393 ж

41.Әмір Темір мен Тоқтамыс арасындағы Терек өзенінің жағасындағы шешуші шайқас уақыты:

А) 1381 ж В) 1391 ж С) 1385 ж D) 1395 ж Е) 1390 ж

42.Әмір Темір жорықтарының Қазақ жеріне тигізген әсері:А) Мәдениет дамыды В) Ел арасында тыныштық оранды

С) Экономикасының, мәдениетінің дамуына адам айтқысыз ардабын тигізді D) Шаруашылық дамыды

Е) Ешқандай әсері болмады
43.Европаға жорықты бастаған монғол ханы

А) Шыңғысхан В) Жошы С) Шағатай D) Үгедей

Е) Батый
44.Алтын Орданың негізін қалаған хан

А) Шыңғыс В) Берке С) Өзбек D) Мөнке Е) Батый

45.Алтын Ордада исламды мемлекеттік дін – деп жариялаған хан

А) Батый В) Берке С) Өзбек D) Тохты Е) Мөңке

46.Алтын Орда тағында билігін нығайту үшін Тоқтамыстың Мәскеуді өртеген жылы

А) 1380 ж. В)1382 ж. С)1383 ж. D)1385 ж. Е) 1386 ж.

47.Алтын Ордада әскери билік кімнің қолында болған:

А) уәзірлердің В) басқақтардың С) бектердің

D) даругтердің Е) беклербектің
48.Алтын Ордада уәзірлер билік жүргізген сала:

А) әскери іс В) салық С) елшілік D) кеңесші

Е) азаматтық іс
49.Ноғай Ордасының орталығы Сарайшық қаласының іргесі қаланған уақыт:

А) XIII ғ. В) X ғ. С) XV ғ. D) XIV ғ. Е) XII ғ.

50.1580 ж. Сарайшық қаласының біржола қирау себебі:

А) Дон, Еділ қазақтарының Жайық бойына шапқыншылық жасау салдарынан В) Әмір Темір шабуылынан

С) Түркия мен Ресей соғысы D) Ел ішіндегі саяси тұрақсыздық Е) Монғол шапқыншылығы

51.Ноғай Ордасында Едігенің билік құрған уақыты:

А) 1390-1400 жж В) 1395-1405 жж С) 1394-1420 жж

D) 1396-1411 жж Е) 1397-1420 жж

52.Ноғай Ордасының ыдырай бастау уақыты:

А) XIII ғ. В) XIV ғ. С) XV ғ. D) XVI ғ. Е) XVII ғ.

53.Қазақ ханы Жәнібек тұсында достық қатынаста өмір сүрген ноғайлар мен қазақтарды «Екі туысқан Орда» деп атаған ғалым:

А) Ш. Уәлиханов В) Л. Гумилев С) Жувейни D) Қашғари Е) М.Дулати

54.Орыс патшасы ІІІ Иванмен өзара сауда қарым – қатынасын орнатқан хан:

А) Едіге В) Тайбұға С) Ұрұс D) Ибақ Е) Махмұд-Қожа

55.Батыс Сібір хандығының астанасы:

А) Тува В) Тобыл С) Қызыл-Тура D) Сары-Тура

Е) Астрахань
56.Әбілқайыр хандығын әлсіреткен Сығанақ түбіндегі ойраттармен болған соғыс уақыты:

А) 1436-1437 жж В) 1446-1447 жж С) 1456-1457 жж

D) 1466-1467 жж Е) 1476-1477 жж
57.Әбілқайыр қайтыс болған жер:

А) Алматы маңындағы Аққыстауда В) Ферғана маңындағы Жетікентте С) Түркістанда D) Отырарда

Е) Сығанақта
58.Әбілқайыр хандығы негізгі үш халықта тұғандығын және олардың ішіндегі ең көбі және ержүректері қазақтар болғанын айтқан тарихшы:

А) Марвази В) Рузбихан С) Гардизи D) Қ.Жалайыри

Е) М.Қашғари
59.Әбілқайыр билік құрған уақыт:

А) 1438-1478 жж В) 1448-1488 жж С) 1418-1458 жж

D) 1458-1498 жж Е) 1428-1468 жж
60.ХШ ғасыр мен ХV ғасыр басында Шығыс Дешті қыпшақта өмір сүрген мемлекет

А) Алтын Орда В) Ақ Орда С) Моғолстан

D)Ноғай Ордасы Е)Әбілхайыр хандығы

7-тарау Қазақ халқының қалыптасуы

Қазақстан аумағындағы этносаяси қауымдастықтың қалыптасуы
Антрополог Смағұловтың айтуы бойынша: « сақ, сармат, үйсін, андроновтықтарға ұқсас».

Қазақ халқаның этникалық жағынан қалыптасуына Ақ Орда тайпалары рөл атқарды.

Қазақ халқының қалыптасуына(2 этн. топ)



Қыпшақ

Орт., Солт., Оңт. Қазақстан

Үйсін

Оңт., Шығыс Қаз.( Жетісу), Монғол шапқыншылығы кезінде олар «дулат» деп аталады



Осы екеуінен қазақ шығады

ХV ғ. кезінде Түркістан аймағында өмір сүрді: қыпшақ, қаңлы, арғын, дулат, маңғыт, жалайыр.

«Қазақ» атауының шығуы.

1)Орхон, Енисей жазбаларында	«қазғақ оғлұм» деген сөзді «ғ» түсіп қалуы нәтижесінде тұрақтанған
2)Ежелгі Сібір тайпалары тілінде	«қазақ» сөзі «мықты», «берік», «алып» мағынасын білдіреді
3) Шығыс Дешті Қыпшақта	«қазақ» атауы ІX-Х ғасырда әлеуметтік мағынада қолданылды, ал ХІ-ХІІ ғасырда осы аттас этникалық әлеуметтік топтардың болғандығы байқалады
4) Египет мемлекетінің «араб–қыпшақ» сөздігінде	«қазақ» сөзіне «еркін» «кезбе» деген түсіндірме берген
5) Хорасан түрікмендері арасында	«қазақ» сөзі ХІІІ ғасырда кездеседі. Тарихшы Б.Е. Көмековтың айтуы бойынша «қазақ» сөзі хорасан түрікмендердің арасында этникалық сипатта болды. Оғыздар мен қыпшақтардың арасында Х ғасырдан бастап байланыс болды.
6) Түрік дәуірінде	«қазақ» сөзі ХІІІ ғасырда бостандық сүйгіш «еркін адамдар» деген мағынада қолданылып келген

жүктеу/скачать 0,79 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: