Бекітілген қазақстан Республикасының мәдени саясатының


Бірінші кезектегі шаралар



бет5/7
Дата08.02.2022
өлшемі97,3 Kb.
#122039
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
7. 8.09.2017 =F5 F8O kaz
7. 8.09.2017 =F5 F8O kaz
Бірінші кезектегі шаралар:
Елдің макрокиелі және микрокиелі жерлерінің біріңғай тізімін қалыптастыру;
деректер жинақтау және оларды тиісті ғылыми-публистикалық және танымдық әдебиетті, монграфияларды, қазақ, ағылшын, орыс тілдерінде «киелі Қазақстан» көп томдық анықтамалық – энциклопедиялық басылымды шығару арқылы түсіндіру үшін ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізу;
әрбір қазақстандықтың киелі жерлер географиясының объектілерінің рөлі мен орны бойынша білімдік даярлығы;
Қазақстанның киелі жерлерін елімізде және әлемде ғылыми – әйгілі, деректі, анимациялық көркем картиналардың сериясын шығара отырып оларды BBC, National Geographic, Descovery және басқада жетекші әлемдік арналарында трансляциялау арқылы ілгерілету мен дәріптеу жөнінде кең ақпараттық науқан өткізу, Қазақстанның мәдени және туристік тартымдылығы туралы әлеуметтік желілер үшін мобилді форматта арнай видео роликтер жасау және т.б;
Әлемнің кез келген нүктесінен қолжетімділікке ие көп функционалды заманауи мобильді платформа ретінде «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» интерактивті виртуалды картасын жасау;
ішкі және сыртқы туристік ағынды ұлғайту мақсатында тартымды туристік маршруттар әзірлеу.
Сондай-ақ, берілген контекстіде музейлер мен қорық-музейлердің жұмысының тұжырымдамасы түбегейлі түрде қайта қаралуда. Тарихи-мәдени мұраның бірегей орталықтары ретінде қорық-музейлер тарихи ғылымның, археологияның және өнертанудың дамуында, әлемнің жетекші музейлерімен және халықаралық ұйымдарымен ғылыми және шығармашылық алмауда маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Одан бөлек, олар жоғары туристік сұраныстың пәні болып табылады, осыдан шыға үздік әлемдік тәжірибелерді ескере отырып, олардың үздіктерінде коммуникацияның, мәдени ақпарат пен шығармашылық инновациялардың орталығын ұсынатын арнайы визит-орталықтар құрылған. Жалпы, музей-қорықтардың дамуы бекітілген бас жоспарлардың негізінде іске асырылатын болады және Қазақстан Республикасының туристік саласын 2023 жылға дейін дамыту тұжырымдамасын іске асырумен нақты байланысатын болады.
Еліміздің музейлері мен қорық-музейлерін дамыту жөнінде жүргізіліп жатқан стратегияның тиімділігін арттыру аясында, сондай-ақ олардың қызметін әлеуметтік жадының институты ретінде қоғамдық сананы жаңғырту міндеттерінің аясында жандандыру үшін Музейлердің ұлттық рейтингі енгізілуі тиіс.
Әдебиет, кітап шығару мен кітапхана ісі
Мемлекеттік мәдени саясатты толыққанды іске асыру үшін қазіргі заманғы қоғамның және оның құндылық бағдарларының рухани ахуалының жарқын көрінісі болып табылатын қазақ әдебиетін одан әрі дамытуға көңіл бөлу қажет.
Осы бағытта әдебиет, кітап шығару және кітапхана ісі жөніндегі көркемдік кеңес жетекші рөл атқаруға тиіс, ол елімізде әдебиетті дамытудың негізгі тұжырымдарын белгілейді, үздік шығармашылық ресурстарды біріктіреді, жас дарындарды кеңінен іздеу мен тартуды қамтамасыз етеді.
Қазақстандықтардың мәдени ділін, отансүйгіштігін, жастар үшін құндылық пайымдары мен бағдарларын қалыптастыруға бағытталған әлеуметтік маңызы бар әдебиетті басып шығару мемлекеттік мәдени саясаттың басымдығы болып табылады. Баспа қызметі саласындағы саясат жаңа заманның үздік үлгілерін, тарихи мұраны, оқиғаларды және тарих пен мәдениеттің ұлы тұлғаларының бейнелерін, қазіргі заман кейіпкерлерін, балалар әдебиетін, классиканы, әлемдік, ұлттық поэзия мен проза антологиясын қоса алғанда, барлық жанрлар мен бағыттарда бейнелейтін әдебиетке бағдарланатын болады.
Қазақстан кітапханалары жинақталған қоғамдық білімге кеңінен қол жеткізуді қазіргі заманғы қолайлы форматта қамтамасыз ететін көпфункциялы ақпараттық және демалыс орталықтарына айналуға тиіс. Қазіргі заманғы кітапхананың негізгі міндеті қоғамның ақпараттық мәдениетін, кітап оқуға, тілдерге, отандық тарих пен мәдениетке тұрақты қызығушылықты қалыптастыру болып табылады.
Бейнелеу өнері, дизайн және сәулет
Бейнелеу өнерін, безендіру-қолданбалы өнерді, дизайнді, сәулетті шығармашылық кластерлер ретінде қарастыра отырып, олардың өнімдерінің ерекшелігі көпшіліктің санасында халықтың, уақыт пен елдің көрнекі бейнесі ретінде орын алатынын ескеру қажет. Бұл ерекшелік ұлттық мәдени брендтерді жасау мен ілгерілетуде негізгі нысандардың бірі болып табылады. Сәулет пен дизайн өнердің әлеуметтік маңызы бар түрлері бола отырып, елдің мәдени-тарихи ландшафты мен адамның тіршілік ету ортасының эстетикасын қалыптастырады, сондай-ақ әлеуметтік-мәдени кеңістікті ұйымдастырады.
Бейнелеу өнері, сәулет және дизайн жөніндегі көркемдік кеңес қызметі арт-кластерлерді ілгерілету, шығармашылық арт-индустриялар үшін қолайлы жағдайлар жасау жөніндегі жұмыстарды үйлестіруге, заманауи өнер мен халық шығармашылығының жаңа бағыттарын қолдауға бағытталатын болады.
Венециядағы қазіргі заманғы өнердің биенналесі - қазіргі заманғы әлемдік өнердің ең мәртебелі көрмелердің бірі. Венециялық биенналеге ресми Қазақстан павильонының қатысуы туралы мәселе Қазақстан Республикасының мәдени саясатының тұжырымдамасын іске асырудың екінші кезеңінде пысықталатын болады, бұл Қазақстанның қазіргі заманғы бейнелеу өнерінің жаһандық мәдени диалогқа белсенді қатысуына жәрдемдесетін болады.
Театр, музыка, хореография, орындаушылық және цирк өнері
Облыстық театрларды, концерт және цирк ұйымдарын қоса алғанда, мәдениет мекемелерін көркемдік кеңестер мен тиісті салалық мәдени кластерлерді дамытуға белсенді қатыстыру арқылы республикалық мәдени саясат аясына тарту стратегиялық оңтайлы қадам болмақ.
Қала және ауыл халқының театр өнеріне теңдей қол жеткізуін қамтамасыз ету, сондай-ақ қазақстандық үздік қойылымдарды халықаралық театр кеңістігіне ілгерілету мақсатында гастрольдік және фестивальдық қызметті ұйымдастырудың жүйелі тәсілі қажет.
Кәсіби өсу, оның ішінде бүкіл әлем мойындаған сахналарда кәсіби өсу және елімізде әлемдік деңгейдегі сахна алаңдарын жасау үшін қолайлы жағдайлар мен мүмкіндіктер жасау қажет.
Республикалық бюджет қаражаты есебінен Республикалық драма театрларының фестивалі, Орталық Азия мемлекеттерінің халықаралық театр фестивалі және Қазақстанның ұлттық театрларының республикалық фестивалі өткізілетін болады.
Осы бірлестіктердің институционалдық құрылымдары репертуар саясатын, гастрольдік қызметті үйлестіру, сахналық шеберлікті арттыру, кадрларды іріктеу мен даярлау саласындағы жүйелі мәселелерді бір орталықтан шешуді талап етеді. Осы тәсіл қолда бар ресурстарды шоғырландыруға және олардың қызметін барынша ұтымды етуге қол жеткізуге, дамудағы өңірлік айырмашылықтарды жоюға, кадрларды әлеуметтік қолдау тәсілдерін біріздендіруге мүмкіндік береді.
2030 жылға қарай біздің еліміз кәсіптік шеберлікті арттыру мен шығармашылық өсудің халықаралық жетекші мектебіне айналуға тиіс.
Қазақстанның музыкалық мәдениетінің бай мұрасын сақтап қалу және дамыту үшін композиторлар мен дәстүрлі және классикалық музыка орындаушыларын қолдау қажет. Қазақы дәстүрлі музыка мәдениетінің түрлері мен жанрларын сақтау Материалдық емес мәдени мұраны қорғау туралы халықаралық конвенцияны іске асыру шеңберіндегі басым міндет болып табылады.
Классикалық би, сол сияқты халықтық би жанрларын қамтитын хореографиялық өнер би өнерінің заманауи үрдістеріне сай келетін өзіндік болмысын әсем қимылмен көрсету эстетикасында маңызды орын алады. Ұлттық хореография академиясының қызметі мен «Астана-балет» тәрізді жаңа ұжымдарды құру отандық хореографияны дамытуға жаңа мүмкіндіктер береді.
Кино индустриясын қазіргі заманғы мәдени кеңістіктің аса маңызды кластері ретінде дамыту
Біздің тарихымыз бен мәдениетімізді өзекті етудің және әлемдік кеңістікке ықпалдастырудың ең тиімді тәсілдерінің бірі кино өнері мен кино индустриясын дамыту, әлемнің жетекші кинокомпаниялары мен телеарналарының ынтымақтастыққа тарту саласында жатыр. Отандық кино өндірісінің тәсілдерін саралау және 2020 жылдан кейін деректі және анимациялық фильмдер шығару бойынша «Kazakh Animation» жеке мемлекеттік кино фабрикасын құру мүмкіндігін қарастыру қажет.
Ұлттық кинематограф қазіргі заманның үздік үлгілерін, еліміздің бірегей тарихи-мәдени мұрасын, тарихи оқиғалар мен ұлы тұлғаларды танымал етуге бағдарлануға тиіс. Отансүйгіштік пен төзімділікті қалыптастыру мәселелеріне баса назар аудару қажет. Отандық кинокомпаниялардың қоржынында әлемдік кеңістікте отандық тарихты, мәдениет пен өнерді танытатын жарқын көркем бейнелер жасайтын деректі және көркем фильмдердің ауқымды жобалары болуға тиіс. Қазақ хандығының тарихы, қазақ мемлекеттілігінің тарихы бойынша, қазақ халқының тарихындағы жеке тұлғалар туралы сериалдар мен фильмдер түсіруді ұйымдастырған жөн. Көрнекті қайраткерлер мен тарихи оқиғаларды берудің жарқын және қазіргі заманғы көркем нысандары Қазақстан тарихын әлемдік өріс-аяға ұтымды енгізуге мүмкіндік береді.
Анимацияны дамыту ерекше маңызды болып табылады. Құндылықтардың жағымды жүйесін ұлықтауға арналған мультфильмдер мен толық метражды мультипликациялық фильмдер «Kazakh Animation» кинофабрикасының негізгі өнімдеріне айналуға тиіс, олар ойын-сауық индустриясының брендтері және "темірқазық" жобалары болуға тиіс.
Анимациялық көркем бейнелерден бастап, ойыншықтарға, кәдесыйларға, баспа өнімдеріне дейін және басқа да жарқын имидждік өнімдер жасау қажет.
Ұлттық телевизия мәдени коммуникацияның жетекші нысаны ретінде, қоғамның базалық рухани құндылықтарын кеңінен таратуға да бағдарлануға тиіс. Дүниетаным мен мәдени ділді қалыптастырудағы ауқымды әсерін ескерсек, ұлттық телевизия жалпы мәдени тұжырымдаманы қажет етеді. «KazakhTV», «Балапан» арналарының бүкіл мәдени байлығымызды, әлемдік өнердің нысандары мен бағыттарының алуан түрін, үздік ұлттық дәстүрлер мен рухани бағдарларды қазіргі заманның жаңа форматында беруде зор әлеуеті бар. Таралатын контентте ғылыми жетістіктер мен жаңалықтарды, археологияның, тарихтың және мәдениеттің бірегей ескерткіштері туралы мәліметтерді пайдалану қажет. Мысалы, «Алтын адам» және сақ артефактілері әлем жұртшылығы баса назар аударатын дүние жүзіне танымал бренд бола алады.
Жалпы алғанда, жаңғырту жағдайында үш базалық салалары- экономика, саясат, қазақстандық мәдениеттің өнімінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру жалпыға ортақ хабар таратудың жаңа формасын алуға және әлемдік нарыққа бағдарлану тиіс. Мемлекет басшысының өзінің «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласында «Жаһандағы заманауи қазақстандық мәдениет» жобасын жеке бөліп, онда отандық мәдениет БҰҰ-ның алты тілі – ағылшын, орыс, қытай, испан, араб және француз тілдерінде сөйлеу керектігін көрсетті. Ол бүгінгі қазақстандықтар жасаған және жасап жатқан заманауи мәдениет болуға тиіс. Мәдени қазыналарымызды әлем жұртшылығына таныстырудың мүлдем жаңа тәсілдері болу керек. Мысалы, кітапті жай ғана емес, барлық жиынтығын мультимедиялық сүйемелдеу. іріктеуде үздік шығармалары ұлттық мәдениетті қалыптастыру, шорт - мен лонг-парақтардың үздік авторлар мен шығармалардың үшін оларды одан әрі таныстыру шетелде бөлінеді бүкіл зиялы қауым, оның ішінде жазушылар Одағы мен ғылым Академиясы, университеттер мен қоғамдық ұйымдарға. Қазіргі заманғы ұлттық мәдениеттің үздік авторлар мен шығармалардың парақтарының шорт – лонгін қалыптастыруды әлемге таныстыру үшін ерекше рөлі бүкіл зиялы қауым, оның ішінде жазушылар Одағы мен ғылым Академиясы, университеттер мен қоғамдық ұйымдарға бөлінеді.
Мәдени-туристік кластерлер
Мәдени-туристік кластерлерді дамыту жалпыұлттық рухани-географиялық белдеуін қалыптастыру, біздің ұлттық біртектіліктің қаңқасы болуға бағытталған және сырттан келген идеологиялық әсерден символдық қорғаудың стратегиялық негізі ретінде қарастырылады. Сонымен қатар, бұл «Туған жер» жалпыұлттық жобасының маңызды құрамдасы,өңірлердің мәдени ортасын қалыптастыру ретінде қаралады, бұл ауылдағы жаңа инфрақұрылымдық жобаларды ынталандырады, жастардың, балалардың және жергілікті мәдени қоғамдастықтардың шығармашылық белсенділігін, дәстүрлі кәсіпшілік пен қолөнердің қайта түлеуін қолдайды.
Өңірдегі адами ресурстардың дамуына нақты инвестициялар бола отырып, мәдени-туристік кластерлер кәсіпкерлік белсенділікті ынталандырады, экономиканың шығармашылық секторын нығайтады, мәдени құндылықтарға қолжетімділіктегі теңсіздікті жояды және қала-ауыл желісі бойынша өнімді мәдени алмасуға ықпал етеді.
Жергілікті атқарушы органдар аумақтардың шынайы әлеуеті және жекелеген аудандардың даму ерекшеліктері ескерілетін, өңірлік кластерлердің бірегей құрылымы айқындалатын инвестициялық жобаларды іске асыру үшін қолайлы ахуал қалыптастыру жағдайларын қамтамасыз етуде шешуші рөл атқарады.
Мәдени-туристік кластерлердің жоғары әлеуеті тарихи-мәдени аумақтардың халықаралық имиджі мен оң әлеуметтік және экономикалық нәтижеге қол жеткізуге бағыттталған инфрақұрылым қалыптастыруға саяды. Ол аумақтардың танымал брендтерін, өңірлердің тарихи-мәдени имиджін қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Мәдени демалыс сервистік функцияны сақтай және жетілдіре отырып, өз мазмұнын өзгертеді. Мәдениет пен өнердің түрлі бағыттары бойынша әлемдік деңгейдегі ойын-сауық орталықтарын, экологиялық этносаябақтар, мәдени қорықтар құру еліміздің толық мәдени ландшафтын қалыптастыру үшін база болып табылады.
Туристік саланы дамытудың 2023 жылға дейінгі тұжырымдамасында базистерінде мәдениет объектілері маңызды орын алатын туристік кластерлер айқындалған, бұл туристік және мәдени салалардың өзара іс-қимыл жасасуының маңыздылығын айқындайды.
«Астана - Еуразия жүрегі» кластері
Астананың бәсекеге жоғары қабілеттілігінің түйінді аспектілерінің бірі елорданың қазіргі заманғы жоғары технологиялы мәдени инфрақұрылымы болып табылады, онда 6 театрды, 7 музейді, 25 кітапхананы, 7 кинотеатрды, 9 концерт ұйымын, циркті, 14 мәдениет және демалыс саябағын, галереяны, 2 хайуанаттар бағы және т.б. қамтитын республикалық деңгейдегі мәдениет объектілері шоғырланған.
Астана Опера" жаңа опера және балет театры мен "Astana Ballet", «Қазақконцерт», Қазақстан тарихының ұлттық музейі және басқалар сияқты қазіргі заманғы шығармашылық ұжымдардың бірегей мүмкіндіктері Астанаға классикалық және қазіргі заманғы өнердің ірі халықаралық конкурстарын өткізу алаңына айналуға мүмкіндік береді.
2020 жылға дейін «Astana World Theatre Festival» дүниежүзілік театр фестивалін, 24-ші Дүниежүзілік театр Конгресін (ITI-UNESCO), «Опералия» халықаралық фестивалін өткізуді және басқаларды қамтитын бірқатар ауқымды имидждік жобаларды өткізу мәселелері пысықталатын болады.
Мүдделі жеке инвесторлар болған жағдайда елорданың маңында «Этноауыл және қолөнершілер көшесі» жобасын іске асыру туралы мәселені қарастыруға болады, ал Щучье-Бурабай курорттық аймағы республикалық және халықаралық деңгейдегі имидждік концерттік іс-шараларды өткізуге арналған көрме орталықтары мен бірге жабық үлгідегі форум-орталығы, кино-концерт залы бар амфитеатрмен толықтырылуы мүмкін. Астананың трансөңірлік сипаты Қазақстанның көпғасырлы тарихының куәгері - Ұлытау тәрізді тәуелсіз Қазақстанның тарихы үшін маңызды символдармен тығыз байланыстыруы айқындайды.
ЮНЕСКО-ның дүниежүзілік мұраларының алдын ала тізіміне енгізілген тарихи-мәдени объектілерді белсенді дамыту перспективалы бағыт болып табылады: Тасмола мәдениетінің қорғандары, Бегазы-Дәндібай мәдениетінің қорымдары және басқалары, сондай-ақ «Жібек жолы» сериялы трансұлттық номинациясына енгізілген объектілер.
ЭКСПО-2017 көрмесі Астананың мәдени имиджін халықаралық аренаға ілгерілетуге зор мүмкіндік ашты. Астана мен оның айналасы көшпелі дара мәдениетімізді және отандық шеберлердің орындауындағы ұлттық және әлемдік музыка, би, театр өнерінің үздік туындыларын таныстыру орталығына айналды. Көрме шеңберінде салынған павильондар мен кешендер елорданың мәдени инфрақұрылымын байыта түседі.
«Алматы - Қазақстанның еркін мәдени аймағы» кластері
Алматының шығармашылық қала ретінде дамуы шығармашылық тұрғыдан өзін-өзі көрсету үшін оңтайлы ортаны қалыптастырады.
Өзінің бай тарихы мен қалыптасқан дәстүрлері бар Алматы қаласының мәдени инфрақұрылымында 16 театр, 16 музей, 25 кинотеатр, 10 концерттік ұйым, 31 кітапхана, клуб үлгісіндегі мекеме, хайуанаттар бағы, цирк, 10 мәдениет және демалыс саябағы мен өзге де мәдениет объектілері орналасқан, олардың басым бөлігінің республикалық маңызы бар.
Қалада танымал болған «Аррlefest», «Оркестрлер парады», «Арт-алаң», «Алматы жүрегімде», «Arbatfest», «Халықаралық қуыршақтар карнавалы» және басқа да қалалық ірі мерекелер мен фестивальдар жыл сайын өтеді. Тәуелсіз жаңа мәдени ұйымдар – «Шебер» дизайн-шеберханалары қалыптасуда, тәуелсіз жаңа бастамалар – «Weekender» музыка фестивалі, «Откровение» жастар театр фестивалі, «Полифония» әдебиет фестивалі, «Дәм мерекесі» тағамдар фестивалі және басқалар пайда болып, ойдағыдай іске асырылуда.
Қазақстан Республикасында ЮНЕСКО дүниежүзілік мұра объектілерінің алдын ала тізіміне енгізілген: петроглифтері бар Тамғалы бірегей археологиялық ландшафты, Ешкіөлмес петроглифтері бар Жетісу Алатауының тізбегі, сондай-ақ Есік қорғаны мен «Жібек жолы» сериялы трансұлттық номинациясына енгізілген объектілер (Боралдай сақ қорғаны, Талғар, Қаялық, Қарамерген ежелгі қалашықтары) ерекше қызығушылық тудырады.
Стоунхендждегі өнер фестивалінің үлгісі бойынша ашық аспан астындағы Тамғалы тас ежелгі ғибадатхананың мінәжат кеңістігін халықаралық фестивальдар (Тhe Spirit of Tengri қазіргі заманғы этностық музыка фестивалі) және мәдениет пен өнер форумдары өткізілетін жерге айналдыруға болады. Мұндай форматтағы айшықты іс-шаралар әлемдік ғылыми қоғамдастықты Алматының тарихи-мәдени объектілеріне тартуға мүмкіндік береді.
«Табиғат пен көшпенді мәдениеттің тұтастығы» кластері
Кластердің мәдени инфрақұрылымын 10 театр, 37 музей, 1053 кітапхана, 853 клуб үлгісіндегі мекеме, 2 концерттік ұйым, 13 кинотеатр, 9 ойын-сауық және демалыс саябағы құрайды.
Қазақстанның солтүстік бөлігінің аумағында көркем ландшафттар, тау тізбектері, орман алқаптары, өзендер мен көлдер көп. Жүздеген археологиялық, тарихи және сәулет ескерткіштері бар. Энеолит дәуіріндегі Ботай мәдениетінің бірегей ескерткіштері, «Ұлытау» ұлттық тарихи-мәдени және табиғи қорық-музейі - дала өркениетінің тарихи негізін ашу мен зерделеу орны болып табылады. Болашақта бұл кластар тағы бір Қазақстан Республикасының ЮНЕСКО-ның бүкіләлемдік мұра мәдени объектілерінің тізіміне алдын ала енгізілген - «Беғазы-дәндібай» және «Тасмола» мәдениеттерінің кесенелерімен толықтырылуы мүмкін. Наурызым табиғи қорығы, Баянауыл мен Көкшетау ұлттық саябақтары мәдени-, эко-, этно- және медицина туризмінің өңірлік орталықтары бола отырып, өзінің туристік мәртебесін кеңейтеді. Қожаберген жырау, Шоқан Уәлиханов, Ыбырай Алтынсарин және басқалары сияқты солтүстік өңірдің көрнекті тумалары қалдырған ағартушылық пен мәдениеттің дәстүрлерін жалғастырып және кеңейте отырып, кластер елдің өзіндік мәдени-ағартушылық орталығына айналуы мүмкін.
Өңір тарихының атаулы күндеріне арналған ғылыми және мәдени-білім беру акцияларын, Ш. Уәлихановты еске алуға арналған түрлі ауқымды ғылыми және мәдени жобалардың конкурстарын, Ы. Алтынсарин атындағы мәдени ағартушылық іс-шараларды (байқаулар, фестивальдер, оқулар мен конкурстар), Қожаберген жырау атындағы отансүйгіштік поэзия мен әндер фестивалін және басқа да іс-шараларды жыл сайын өткізу үлкен әлеуетке ие.
«Алтай маржаны» кластері
Кластердің құрамында: 16 музей, 313 кітапхана, 3 театр, 2 концерттік ұйым, 6 кинотеатр, клуб үлгісіндегі 306 мекеме, 3 мәдениет және демалыс саябағы, 2 хайуанаттар бағы бар. Өскемен мен Семей қалаларында бірегей тарихи-мәдени объектілер мен сәулет ескерткіштері, сондай-ақ «Берел» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығы бар, мұнда «Алтай - түркі халықтарының алтын бесігі» түркітілдес халықтардың дәстүрлі халықаралық фестивалі өткізіледі. Алтайдың табиғи ландшафтының этнотуризмді дамыту үшін зор келешегі бар. Өңірде көптеген қорғандар бар, ІІІ-ІІ ғасырлардағы патша қорымдары табылған.
2020 жылға дейін мәдени жобаларды іске асыру саланың инфрақұрылымын нығайтып, өңірдегі мәдениет саласын дамытудың жаңа перспективаларын ашады.
Өскеменде қазірдің өзінде-ақ қалыптасқан «MUSEUM» форматындағы халықаралық музей фестивалін өткізу дәстүрі жалғастырылатын болады.
Ұлы ақын Абайдың отаны Семейде абайтанушылар мен жас әдебиетшілердің халықаралық симпозиумдары өткізілетін болады.
Қатонқарағайда «Бал алқабы» атты ауқымды этномәдени фестивальдың өткізілуі халық кәсіпшілігі мен қолөнерін қайта жандандыруға, өңірдің төл мәдениетін дамытуға өзінің нақты үлесін қосуға қабілеті бар шығармашылық ұжымдар мен жекелеген орындаушыларды, музыканттарды, суретшілерді, декоративтік-қолданбалы өнер шеберлерін қолдауға бағытталатын болады.
«Ұлы Жібек жолын жаңғырту» кластері
Кластер 29 музейді, 8 театрды, 424 кітапхананы, клуб үлгісіндегі 255 мекемені, 5 кинотеатрды, 42 мәдениет және демалыс саябағын, циркті, хайуанаттар бағын, бір концерттік ұйымды қамтиды. Тарихи-мәдени объектілердің қатарына мыналар кіреді: ежелгі Түркістан мен «Әзірет-Сұлтан» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығының ескерткіштері, ортағасырлық Отырар қалашығы мен Отырар оазисінің археологиялық объектілері (ЮНЕСКО-ның алдын ала тізіміне енгізілген), Сауран археологиялық кешені, Ақыртас сарай кешені, палеолиттік учаскелері мен геоморфологиясы бар Қаратау мемлекеттік табиғи қорығы, ЮНЕСКО-ның алдын ала тізіміне енгізілген Арпа-Өзен петроглифтері, Қорқыт ата мемориалдық кешені және тағы да басқалар.
Осы объектілердің барлығының зор әлеуеті бар және олардың трансшекаралық деңгейде орнығуы әбден мүмкін. «Әзірет-Сұлтан» мемориалдық кешені мен оның маржаны - Қожа Ахмет Яссауи кесенесінің бүкіл әлем мұсылмандары ғибадат ететін діни орталыққа айналу перспективасы бар.
Келешекте Шымкентте, Отырар қаласының маңайында Әл-Фараби мұрасына арналған, Қазақстанның мәдениеті мен өнерін зерттеу бойынша халықаралық ғылыми форум өткізу мәселесі қарастырылатын болады.
«Каспий қақпасы» кластері
Кластердің мәдени инфрақұрылымында 2 театр, 6 музей, 393 кітапхана, клуб үлгісіндегі 279 мекеме, 3 концерттік ұйым, 8 кинотеатр, 6 ойын-сауық және демалыс саябағы бар. Мұнда мынадай тарихи-мәдени объектілер орналасқан: Бекет-Ата, Шопан-Ата және Қараман-Ата жерасты мешіттері; Омар және Түр кесенелері; Маңғышлақ түбегіндегі қорымдар; Шерқала тауы, «Бөкей ордасы» ескерткіштер кешені және тағы басқалар.
Бұл бірегей өңір танымал мәдени іс-шараларды өткізу орнына айналуы мүмкін. 2020 жылға дейін имидждік іс-шаралар сериясын өткізу мәселесі қарастырылатын болады: отандық батырлар Исатай мен Махамбетке арналған фольклорлық фестиваль, Дина Нұрпейісова атындағы халықаралық композиторлар мен дәстүрлі әндерді орындаушылар конкурсы және басқалар. Каспий күнін халықаралық мерекелеу жаңа серпінге ие болуы мүмкін. Ақтаудағы «Каспий мыңжылдықтар тоғысында» атты қазіргі заманғы ән фестивалі Каспий маңындағы елдер халқының еуразиялық ән конкурсы ретінде орын алуы мүмкін. Этномәдени іс-шаралар өңірдің мәдени төл тұрмысын білдіретін бренд болуы тиіс.
Мәдениет және демалыс объектілерін, жаңа, кеңінен танылатын сахна алаңдарын дамыту, ауқымды имидждік іс-шаралар (әлемде «Алтын жауынгер» шеруін, шетелде Қазақстан мәдениеті маусымдары, «Наурызды» жаңа форматта мерекелеу, халықаралық фестивальдар мен конкурстар, бірегей мәдени ландшафттар мен жетекші мәдениет объектілерін насихаттау) өткізу мүмкіндігі, заманауи мәдениетіміздің жаһандық әлем белсенді шығу, үздік авторлар мен шығармалардың тілі БҰҰ-ның тіліне аудару, кино, анимация, көркемсурет, дизайн саласында мәдени имидждік өнімдерді тарату, қолөнер мен халықтың қолданбалы өнерін дамыту, Қазақстанның қасиетті жерлерінің мәдени-географиялық белдеуі қалыптастыру және дәріптеу - осының барлығы заманауи шығармашылық және мәдени-туристік кластерлерді дамытудың, шығармашылық белсенділікті ынталандыратын, әлемдік рыноктарға шығу мүмкіндіктерімен жас дарындар мен шығармашылық индустриялардың дамуын қолдайтын маңызды әлеуметтік жобаларды іске асырудың маңызды құрамдас бөліктеріне айналмақ. 2030 жылға қарай Қазақстан инфрақұрылымы дамыған және әлемдік денгейдегі тиімді кластерлері бар мәдениеттің, демалыс пен туристік қызығыушылықтың халықаралық орталықтарының біріне айналуға тиіс.

5. Іске асыру кезеңі мен күтетін нәтижелер, нысаналы


индикаторлар
Мәдени саясаттың берілген қағидаттары мен тәсілдерін іске асыру мынадай кезеңдерді көздейді:
1-кезең - 2015-2019 жылдар;
2-кезең - 2020-2030 жылдар.
Бірінші кезең құқықтық шаралардың қолданыстағыларын бейімдеу және жаңаларын жасау бойынша нақты қадамдарды, сондай-ақ саланы, негізгі кластерлерді дамытудың институционалдық тетіктерін көздейді, олардың көпшілігі 2015-2016 жылдары іске асырылуға тиіс.
Тиісті аумақтарда мәдени бұқаралық іс-шараларды өткізу бойынша елдің мәдени саясатын практикалық іске асыруда жергілікті атқарушы органдарға бақылауды күшейту қажет.
Мәдениет саласында жаңғырту процесін нақты мониторингтеу және оның шикізаттық емес сектордағы орнын айқындау мақсатында ЭЫДҰ мен ІМD халықаралық рейтингтерінің шеңберінде саланың даму серпінін бағалауға бағытталған әлеуметтанушылық зерттеулер сериясын «форсайт» және мәдениеті жоғары қоғамның әлеуметтік-мәдени индикаторларының негізінде ұзақ мерзімді мәдениеттану болжамының негізінде жүргізу жалғасатын болады, сонымен қоса, Аймақтардың мәдени саласының қызмет көрсету және өнімдерін ұсыну критерийлері мен көрсеткіштері бойынша рейтингтік жүйесі енгізілді.
Қазақстан Республикасы мәдени саясатының тұжырымдамасын іске асырудың екінші кезеңінде шығармашылық бәсекеге қабілеттілікті дамыту және дарындыларды ілгерілету мақсатында «Ең үздік театр», «Ең үздік музей», «Ең үздік кітапхана», «Ең үздік мәдени ойын-сауық ұйымы», «Ең үздік концерт ұйымы», Қазақстан Республикасының Ұлттық музейлерінің рейтингі және т.б. атақтарын беруге арналған республикалық және өңірлік конкурстар өткізу мәселесі пысықталатын болады.
Мемлекеттік-жекешелік әріптестік тетіктерін кеңінен қолдану негізінде 2020 жылға қарай өнердің жекелеген түрлері мен мәдениет ұйымдары экономикалық тұрғыдан табысты (рентабельді) деңгейге шығарылатын болады.
Бірінші кезеңде:
1) тиісті құқықтық база дайындалады;
2) 2015-2016 оқу жылы «Мюзикл әртісі» мамандығы бойынша кәсіпқой актерлердің алғашқы түлектері шығарылады;
3) өнер саласында бірыңғай білім беру кеңістігі құрылады;
4) ғылым мен зерттеу қызметі белсенді дамытылады; еліміздің музейлері тарих ғылымын, археология мен өнертануды дамытудың тірек орталықтарына айналады;
5) Қазақстанның киелі жерлерінің объектілерін толық тексеру және жүйелеу қорытындысы бойынша макрокиелі және микрокиелі жерлердің тізімдері жинақталып, Қазақстанның қасиетті жерлерінің мәдени-географиялық белдеулерін одан әрі зерттеу, ілгерілету және дәріптеу жүргізілетін болады;


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет