Билік қоғамдық құбылыс ретінде
жүктеу/скачать 16,45 Mb.
|
Саясаттану презентация
- Бұл бет үшін навигация:
- Биліктің түрлері
- Билікті жүргізудің түрлері мен әдістері
- Билік дегеніміз не
- Биліктің құрылымдары
- Саяси билік
- Саяси билікті жүргізудің түрлері мен әдістері
- Мемлекеттік билік
- Биліктің легитимділігі (заңдылығы)
- БАҚ-“төртінші билік”
- Қорытынды
Билік қоғамдық құбылыс ретінде.Қазақстан Республикасы саяси билік институттарыЖоспар•
Биліктің түрлері:
Билікті жүргізудің түрлері мен әдістеріБиліктің пайда болуыБилік адамзат баласының тіршілігімен қоса пайда болып, ғасырлар бойы қоғам дамуының ағымына сай өзгеріп, жан-жақты жетілдіріліп отырылған құбылыс. Бүгінде билік ұғымы адамзат өмірінде көптеген мағыналарда айтылып, әр түрлі әдістер арқылы күнделікті тіршілікте қолданылып, іске асырылып жатады. Билік – ерікті немесе мәжбүрлі бағындыру, бой ұсыну деген сөз. Басқару және бағыну бұл екеуі биліктің екі жағы. Оларды бір-бірінен бөліп қарауға болмайды. Екеуі де қоғамға қажет. Бұлар ірі саяси құрылым формасында да көрінеді. Олар мемлекет пен қоғам үкімет пен бұқара жұртшылық арасында болады.Билік дегеніміз не?
Биліктің құрылымдары:
Саяси билікСаяси билік - таптық, топтық, жеке адамның саясатта тұжырымдалған өз еркін жүргізу мүмкіндігін білдіреді. Саяси билік адамзат тарихының барлық кезеңдерінде болған. Саяси билік тек мемлекеттік аппарат арқылы ғана емес, сонымен бірге партиялар, кәсіподақтар, халықаралық ұйымдар сияқты саяси жүйенің басқа элементтері арқылы да жүргізіледі.Саяси билікті жүргізудің түрлері мен әдістеріСАЯСИ БИЛІК БАР ЖЕРДЕ ТЕҢСІЗДІК БАР САЯСИ БИЛІКТІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ оның өктемдік сипатыоның бүкіл қоғамның атынан билік жүргізуі басқарумен кәсіби айналысатын адамдардың мүддесін қорғауы басқа мекемелерге қарағанда билік органдарының тәуелсіздігі қоғам өмірінің жұмыс тәртібін белгілеуде жеке-дара құқығы мемлекет шеңберінде ашық күш қолдана алуыМемлекеттік билікМемлекеттік билік - тікелей мемлекеттің өзі жүргізетін немесе өзінің атынан жүргізуге өкілеттілік беріп, өз жәрдемімен өзге бір ұйым, мекеме арқылы жүргізетін қоғамдық биліктің бір түрі, мемлекеттік басқару органдарының жиынтығы.Биліктің легитимділігі (заңдылығы)Легитимділік (лат. заңдылық, шындық) дегеніміз халықтың үстемдік етіп отырған саяси билікті мойындауы, оның заңдылығы мен шешімдерін растауы. Мемлекеттік биліктің заңдылығы оның легитимділігінен білінеді. Демократия жағдайында мемлекеттік билік легитимді болу үшін мынандай екі шарт қажет: 1. билік халықтың қалауы бойынша қалыптасуы және көпшіліктің еркіне қарай орындалуы керек, яғни, мемлекеттік биліктің иесін тура немесе жанама түрде белгілі бір мезгілге халық сайлауы керек және оның жұмысын бақылап отыруға мүмкіндік болуы тиіс; 2. мемлекеттік билік конституциялық қағидаларға сәйкес жүзеге асырылуы керек. БАҚ-“төртінші билік”Бұқаралық ақпарат құралдары (БАҚ, ағылш. Mass media) — арнайы техникалық құралдардың көмегімен, кез келген тұлғаларға әртүрлі мәліметтерді ашық жариялауға арналған әлеуметтік мекемелер. Сарапшылар олардың мынадай ерекше белгілерін атап көрсетеді: жариялылық, яғни тұтынушылардың шексіздігі; арнайы техникалық құралдардың, аппаратуралардың болуы; ақпарат таратушының (коммутатор) қабылдаушыға біржақты ықпалы; тұтынушы аудиторияның тұрақсыз әркелкілігі. Қоғамның өмір сүруін қамтамасыз етудегі БАҚ-тың рөлі зор. Биліктің негізгі міндеті — қоғамды басқарудың стратегиясын айқындап, дамудың негізгі бағыттары бойынша нақты шаралар қолдану, әлеуметтік процестерді шұғыл басқарып, дамудың орнықтылығы мен сындарлылығының маңызды өлшемдеріне бақылау орнату, ал ең басты принципі — оның заңдылығы (легитимділігі). ҚорытындыБилік - коп кырлы угым. Ол когам мушелерінін арасынданы алеуметтік-табиги айырмашлыктарга, субьективті-обьективті карым-катынастарга байланысты калыптасады. Онын максаты - когамда турактылыкты камтамасы ету, ал ішкі мэн-мазмуны - устемдік пен багынытылыкты орныктыру. Экономикалык, саяси, кукыктык, эскери, рухани жоне отбасылык билік турлерінін арасында когамдык дамудын уйыткысы эрі саяси курестін негізгі нысаны болып саналатын мемлекеттік биліктін манызы ерекше.жүктеу/скачать 16,45 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|