Дәріс 1 Кіріспе. Өсімдік шаруашылығы пәнінің маңызы және мәні. Жоспар
жүктеу/скачать 98,72 Kb.
|
ab31bce0-2cd4-11e3-a7a3-f6d299da70eeУМКДмал шиз 3(1)
topyra tanu t m blisov, Topyra tanu
- Бұл бет үшін навигация:
- Ноғатық халық шаруашылығындағы маңызы
| Агротехникасы. Бөрібұршақты жасыл тыңайтқыш ретінде жаздық және күздік дақылдарға пайдалануға болады.Бірақ оның сидералды сүрі жердегі ролі артық.Сидералды сүрі жерге арналған танапты алдыңғы дақылды жинағаннан кейін, дереу 25-27 см тереңдікке жыртады. Қажеттілік болса жырту қабатын тереңдетеді. Келесі жылы көктемде танапты тырмалайды, кейін терең қопсытады немесе қайта жыртып тырмалайды. Көпжылдық бөрібұршақты жасыл тыңайтқышқа көктемде сидералды сүрі жердің алдындағы дақылдармен (сұлы, арпа және басқалары) бүркемеліп немесе аңызға енеді. Күзге дейін ол жақсы тырмаланып, жатаған жапырақтанып осы фазада қыстайды. Дәндік біржылдық бөрібұршақты себу тәсілі – кең қатарлы. Себу мөлшері 1гектарға 100-120 кг.Себу тереңдігі 4-5см. Бөрібұршақты себуге 3-4апта қалғанда оның тұқымын дәрілейді, ал себер күні нитрагинмен өңдейді. Нитрагинмен өңделген тұқымнан өнім күрт көтеріледі, әсіресе дән өнімі. Негізгі тыңайтқыш есебінде бөрібұршаққа гектарына 60кг фосфорит ұны мен калий тұзын береді. Өте құнарсыз құм және ауырсазды топырақтарға, әсіресе дәнге арналған егістік жерлерге күзгі өңдеуде 25-30т көң бергені жөн. Дәндік егісті бөрібұршақтың бұршақбасының 50% қоңырланғанда екі фазалы тәсілмен жинайды. Егін біркелкі піскен жағдайда комбайнмен бірден жинауға да болады. Өнім жиналғаннан кейін, оны тазалайды да құрғақ жерде сақтайды.
Ноғатық халық шаруашылығындағы маңызы Ноғатықдақылының дәні малға концентратталған жем, ал тоқыма және пластмасса өнеркәсіптеріне құнды шикізат. Оның ірі ақдәнді сорттарын тағамға пайдаланады. Дән ақуызы асбұршақдікінен көп, бірақ езіліп пісуі мен дәмдік сапасы одан төмен.Ноғатық дәнін малдарға көптеген пайдалағанда, олардың ауруға шалдыға бастағаны байқалады. Сондықтан дәнмен шектеп қана қоректендіреді. Ноғатық ақуызға бай көк азықпен пішен береді. Оны сұлы, арпа және судан шөбімен қосып ексе, олардан алынатын қоспа жемнің ақуыздық тепе-теңдігі артады. Ноғатық азотжинағыш өсімдік болғандықтан-жаздық, күздік дәнді дақылдар мен басқада дақылдарға жақсы алғы дақыл. Ноғатық-сұлы қоспасы екпе сүрі жерді ерте босататындықтан, күздіктер етуге топырақты уақытында дайындауға мүмкіндік туады.
жүктеу/скачать 98,72 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|