Дәріс 8. Суфизмдегі «Құдай – Адам – Әлем» қатынасы туралы түсінік Мақсат: Ортағасырлық мұсылман философиясының ерекше бір ағымы- суфизмнің ерекшелігін көрсету. Оның өкілдерінің философиялық-діни көзқарастарымен танысу.
Жоспар:
1. Суфизмнің қалыптасуы
2. Суфизмнің негізгі дүниетанымы
3. Суфизмдегі адамның құдайға қатынасы, әлем мен құдай мәселесі
Дінге ұмтылудың күшеюі және грек философиясының ақыры. Ортағасырлық араб-мұсылман философиясының қалыптасуының алғышарттары. Мутакаллимдер мен мутазилиттердің Құранды түсіндіруі. «Таза ағайындардың» философиясы. Әл-Ғазалидің алғашқы себепті рационалды түсінуді сынауы. Суфизм дүниетанымы. Суфизмдегі таным мәселесі. Сопылықтағы адам кемелденуінің 4 сатысы: Шариғат, Тариқат, Мағрифат, Хакикат. Руми, О.Хайям, Қожа Ахмет Ясауидің сопылық философиясы. Араб-мұсылман философиясындағы универсализм, энциклопедизм, пантеизм және перипатетизм. Әл-Кинди: ақыл-ой – дүниені танып-білудің жалғыз бастауы және өлшемі. «Екінші Ұстаз» Әл-Фараби білімінің энциклопедизмі. Әл-Фарабидің онтологиясы, гносеологиясы, логикасы, натурфилософиясы, этикасы, өнер философиясы. Әл-Фарабидің ізгілік қаласы ілімі және қазіргі заман. Ибн Синаның ғылымдар классификациясы. Ибн Рушд: философияны ортодоксалды мұсылмандықтан қорғау. Жүсіп Баласағұнның адам және қоғам туралы гуманистік философиясы. Махмұд Қашғаридің түркі энциклопедиясы. Ортағасырлық араб-мұсылман философиясының Еуропаның ғылыми ойына айқындаушы әсері.
