) Өсу және даму процестерінің тұқымқуалаушылық детерминациясы

5) Өсу және даму процестерінің тұқымқуалаушылық детерминациясы

• Баланың өсуі — функциональды жүйелердің құрылуымен, оның дамуынан ажырамайтын, дене ұзындығы мен салмағының өсуінің бағдарламаланған процесі (П.К.Анохин).
• Генетикалық бағдарлама өсу және даму темпін, жекеленген органдар мен жүйелердің жетілуін, олардың биологиялық сенімділігін анықтайды.
• Қазіргі кезде қалыпты өсу процесін және жасушалар дифференцировкасын бақылайтын, барлық хромосомаларда орналасқан (жыныстықтан басқа) 50-ден астам ген идентифицирленген.
• Гормандарды байланыстыратын, белоктар өсуін реттейтін, барлық гормондар және факторлар синтезі, сонымен қатар әртүрлі гормондар және факторлар үшін клеткалық рецепторлар гендік бақылауда болады.

6) Өсу және дамудың орта факторларымен қамтамасыз етілуі.

• Баланың өсуіне және физикалық дамуына сыртқы орта факторлары әсер етеді: атмосфералық ауа жағдайы, ауыз су құрамы, күн радиациясының мөлшері және т.б.
• Баланың физикалық дамуына сыртқы ортаның табиғи факторларының әсері әлеуметтік өмір жағдайы әсерімен реттеледі.

ЖАС КЕЗЕҢДІЛІК

• ЖАС КЕЗЕҢДІЛІК – адам өмірінің жастық этапқа немесе кезеңдерге шартты бөлінуі.
• Жастық кезең арасындағы шекара өте шартты, себебі әрбір адамның дамуы – үздіксіз процесс.

Жекелеген жастық кезеңдердің бөліну қажетігі қамтамасыз етілген

• балалар мен жасөспірімдердің өсу және дамуына медициналық бақылауды дұрыс ұйымдастыру қажеттігі
• білім беру-тәрбие жұмыстарын ұйымдастыру кезінде балаларды әртүрлі жасқа біріктіру қажеттігі туындайды
• яслиге, бала-бақшаға, мектепке балалардың түсуінің жастық шегін дұрыс белгілеу
• еңбектік іс-әрекеттің басталу мүмкіндігін анықтау

Жастық кезең

• бұл ағзаның морфофункционалды дамуының аяқталуы және баланың қандай да бір іс-әрекетті жасауға дайындығы үшін қажетті уақыт.