Дәріс тақырыбы және тезистер
Алдыңғы аяқ сүйектерінің байланысы
жүктеу/скачать 100,27 Kb.
|
Дәріс тезистері Адам анатомиясы 2023 2
8 ОБӨЖ
| Алдыңғы аяқ сүйектерінің байланысы. Жауырын мен тоқпан жілік дене тұлғасымен және баспен синсаркоз, кейбір тізе сүйектері және жылқыда кәрі жілік пен шынтақ сүйек синостоз арқылы байланысады. Ал алдыңғы аяқ сүйектері өзара байланысып, құрылысы мен қызметі түрліше буындар түзеді. Олар: иық, шынтақ, тізе және бақай буындары.
Иық буыны (articulatio humeri) жауырынның буын ойысы мен тоқпан жілік басынан құралған, құрылысы қарапайым, қызметі жағынан көп білікті (пішіні шар тәрізді) буын. Буындағы қозғалыстардың түрлері: экстенсио, флексио, аддукцио, абдукцио, супинацио, пронацио. Жылқының иық буыны қапшығында буынның сыртқа, ішке, бүйірге және бүгілу қозғалыстарын шектеп, буын байламдарының қызметін атқаратын қиғаш сіңірлі шоғырлар болады. Олар буын қапшығының құрамында жауырын төмпегінен басталып, дорсолатеральды және дорсо-медиальды бағыттарда ажырап, тоқпан жіліктің латеральды және медиальды төмпешіктеріне барып аяқталады. Шынтақ буыны (articulatio cubiti) тоқпан жіліктің дистальды буын шығыры мен кәрі жілік және шынтақ сүйектің проксимальды эпифиздерінің буын беттерінен түзілген, күрделі және бірбілікті буын. Буын қапшығының сыртқы жағындағы екі қапталында латеральды және медиальды бүйір байламдары (ligamentum collaterale laterale et mediale) болады. Буындағы қозғалыстар: экстенсио және флексио. Тізе буыны (articulatio carpi) кәрі жілік пен шынтақ сүйектен, тізе және алдыңғы жіліншік сүйектерден құралған, құрылысы күрделі, бір білікті буын. Буын қапшығының сыртқы фиброзды жарғағы буындағы барлық буын қуыстарына ортақ, оларды сыртынан қаптап жатады. Ал оның ішкі синовиальды жарғағы буынды құраушы әрбір сүйектер қатарларына жекелей байланысып, буын қуыстарын бір-бірінен бөліп тұрады. Буынның екі бүйір қапталында сүйектерді бүйір жақтарынан байланыстыратын ұзын және қысқа бүйір байламдар, тізе сүйектердің проксимальды және дистальды қатарларындағы сүйектерді байланыстыратын қатараралық байламдар, бір қатардағы сүйектерді өзара байланыстыратын сүйектераралық байламдар болады. Буындағы қозғалыстар: экстенсио және флексио. Бақай буындарына тұсамыс, топай және тұяқ буындары жатады. Тұсамыс буыны (articulatio compedalis) алдыңғы жіліншік пен тұсамыс сүйектердің бастарынан құралған қарапайым, бір білікті буын. Буынның бүйір байламдары және артқы бетіндегі тиекше сүйектермен байланыстыратын арнайы байламдар болады. Буындағы қозғалыстар: экстенсио және флексио. Топай буыны (articulatio coronalis) тұсамыс және топай сүйектері бастарынан құралған қарапайым, бір білікті буын. Буынның бүйір байламдарынан басқа, артқы бетінде пальмарлы байламдар болады. Қозғалыстар: экстенсио және флексио. Тұяқ буыны (articulatio ungularis) топай және тұяқ сүйектердің (итте - тырнақ буыны) буынды бастарынан құралған қарапайым, бір білікті буын. Буынның бүйір байламдарынан басқа, жылқыда тұсамыс-тиекше, тұяқ-тиекше, жұп тұяқты жануарларда тұяқаралық крест тәрізді байламдар болады. Қозғалыстар: экстенсио және флексио. жүктеу/скачать 100,27 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|