Әдебиет оқу сауаттылығы Нұсқаулық


Кедей апаттан қалай аман қалды?



бет2/6
Дата03.04.2023
өлшемі1,77 Mb.
#173614
1   2   3   4   5   6
Байланысты:
дебиет о у сауаттылы ы Н с аулы
Lower limb
Кедей апаттан қалай аман қалды?

Өзінің төзімділігі 

Аштыққа үйренген

Байдың алтынын алып қалды

Бір көмеш нанын азық қылды


Әже демалып жатыр
Кішкентай Галина мектептен келді. Ол есікті ашты, анасына көңілді бірдеңе айтқысы келді. Бірақ анасы Галина саусағымен нұсқап, сыбырлады: «Тыныш, Галина, әжең демалып жатыр. Түні бойы ұйықтамады, жүрегі ауырды».
Галина үнсіз үстелге жақындап, портфелін қойды. Түскі асын ішіп, сабағын оқуға отырды. Әжесін оятып алмас үшін, кітапты ақырын, ішінен оқыды. 
Есік ашылды да Галинаның құрбысы Оля кіріп келді. Ол қатты сөйлеп: - «Галинка, тыңда ...» - деді. Галина анасы сияқты саусағымен нұсқап, сыбырлады: «Тыныш, Оля, әжем демалып жатыр. Ол түні бойы ұйықтамады, жүрегі ауырды».
Қыздар үстел басына жайғасып, суреттерге қарай бастады. Ал әженің жабық жатқан көзінен екі тамшы жас домалап кетті. Әжесі орнынан тұрғанда Галина: - Әже, ұйықтап жатып неге жыладың? – деп сұрады. Әжесі жымиып күліп, Галинаны еркелетті. Оның көзінен қуанғаны көрініп тұрды.
(В.А. Сухомлинский)


Мәтін бойынша қыздың мінезі

қырсық

қамқор

еңбекқор

батыл


Аралар
Ежелгі уақыттан бері адамдар балдың керемет қасиеттерін бағалады. Олар ормандағы ескі ағаштардың қуыстарынан жабайы бал жинады. Ара үйіндісінің шабуылы адам үшін қайғылы аяқталатын болған. Бірақ біртіндеп адамдар араларды үйрете бастады, қазір ара ұяларындағы омарталарда тұрады. Аралар кейбір жөке, акация, қарақұмық сияқты гүлді өсімдіктерден қант шырынын (балшырындарды) жинайды. Олар қант шырынын жинау үшін шуақты, тыныш күндерді қалайды.
Бал - бұл аралардың қысқы тамағы. Өйткені, қыста аралар ұйықтамайды, ал бал жинайтын гүлдер жоқ. Сондықтан олар жаз бойы жұмыс істейді. Жұмыс істейтін аралар, аналық ара мен аталық аралар болып үшке бөлінеді. Жұмыс істейтін аралардың жұмысы қатаң бөлінеді: кейбіреулері «олжа» әкеледі, басқалары ара ұяшықтарын салады, үшіншілері ара ұяшықтарын тазартады, төртіншілері қанаттарымен желдеткіш сияқты, омартаны желдетеді, бесіншісі «күзетші қызметін» атқарады, алтыншысы балаңқұрттарды тамақтандырады. Аналық ара ешқандай жұмыс істемейді және үнемі күтімді қажет етеді. Жұмысшы аралар аналық араға «күтім жасайды» және ара сүтімен тамақтандырады. Аталық ара – нағыз арамтамақ деуге болады. Ол жұмыс істейтін аралардан әлдеқайда үлкен, ол еш нәрсеге алаңдамай, қиындықсыз өмір сүреді. 
Аралармен бұрыннан келе жатқан «достыққа» қарамастан, адамдар олар туралы көп нәрсені білмейді. Мысалы, омартаға оралғанда, аралар айнала – «билей» бастайтынын адамдар байқаған. Осылайша аралар бір-біріне табылған бал орындары туралы хабарлайды. Ызылдау да белгілі бір мағынаға ие, қазіргі кезде ғалымдар зерттеу барысында.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет