4. Майлы дақылдардың ішінде құрғақшылыққа ең төзімді: А) арахис
В) перилла
С) кунжут
D) күнбағыс
Е) мақсыр
5. Кеппейтін техникалық май қандай дақылдарға тән? А) кунжут, рапс, қыша
В) мақсыр, перилла, қыша
С) майкене, жержаңғақ
D) арыш, рапс
Е) күнбағыс, кунжут
Крахмалды дақылдар Жалпы түсінік. Картоп – алқа тұқымдасына жататын көп жылдық шөптесін өсімдік. Картоптың көп таралған түрі Solanum tuborasum. Картоптың 200- ден астам жабайы және екпе түрі бар. Картоптың биіктігі 50-80см, бір түпте 3-6 сабақ болады. Гүлі ақ, қызғылт не көкшіл күлгін түсті. Жер асындағы өркен сабағының ұшы түйнекке айналады. Түйнегінің пішіні, түсі, сортына, өсетін жеріне қарай әр түрлі. Картоп алғаш Оңтүстік Америкада өсірілген, Россияға Европадан әкелінген. Картоп Қазақстанның барлық аймақтарында өсіріледі. Әсіресе Солтүстік Қазақстанның өсіру мүмкіндігі мол. Оңтүстік Қазақстанда картоп көбіне суармалы алқаптарда өсіріледі. Картоп тағамға, малға – азық және өнеркәсіпте техникалық шикізат ретінде пайдаланылады.
Картоп өсіру – егіншіліктің бір саласы. Картоп үшін ең қолайлы алғы дақылдар асбұршақ, жүгері, қант қызылшасы, қара парға егілген күздік дәнді дақыл, жеміс дақылдарынан – капуста, қияр. Бақша дақылдары да картоп үшін ең жақсы алғы дақыл. Отырғызу үшін салмағы 50-80г түйнектер іріктеп алынады. Қоймадан алып егілген түйіннен 15-25 күнде, кейде тіпті бір айда көктейді. Сондықтан түйнектің көктеп шығуын тездету үшін оны сөреге жайып, бөлме ішіне сәуле түсіру, егістікте не қойма ауласында күн көзіне қыздыру және қараңғы бөлмеде өндіру керек.
Картоп топырақтың 8-10 см тереңдіктегі температурасы 6-80 С-қа жеткенде егіледі, 12-140С-та тегіс көктейді. Ылғалы жеткілікті алқаптарда әр гектарға 50-55 мың түйнек отырғызылады. Қатараралықтары 60 және 70 см, ал қатардағы өсімдіктер аралығы 25, 30 және 35 см болады. Тұқым алу үшін әр гектарға ірілігі мен отырғызылу жиілігіне қарай 2,5-3,5 т тұқым жұмсалады. Картоп қара топырақты жерде 8-12 см, құм аймақты алқаптарда 8-10 см тереңдікке отырғызылады. Егістік картоп көктеп шықанға дейін 5-6 және 12-14 күндері екі рет тырмаланады. Көктегенннен кейін қатараралықтар бірнеше рет қопсытылады. Алқаптағы арам шөпті құрту үшін гербицидтер қолданылады. Аурудан таза, ірілігі біркелкі тұқым өнімді мол береді.
