«География» пәнінен 2-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1-суреттегі қоршаған ортаның ластану түрлерін анықтаңыз.
|
|
|
a
|
b
|
c
|
|
|
|
d
|
e
|
f
|
1-сурет Қоршаған ортаның ластану түрлері
|
Химиялық ластану
Қоқыспен ластану
Биологиялық ластану
[3]
2-суретте Атмосфераның ластану деңгейі картасына мұқият қараңыз
2-сурет Атмосфераның ластану деңгейі
2-суретті қолдана отырып, кестені толтырыңыз.
№
|
Ластанудеңгейі
|
Аймақ/ел
|
Ластану себебі
|
1
|
Жоғары аймақ
|
|
|
2
|
Төмен аймақ
|
|
|
[4]
3-суреттегі картаға мұқият қараңыз.
3-сурет Елдер бойынша өндірістің және экономиканың қоршаған ортаны ластау деңгейінің картасы
суретті қолдана отырып, негізгі төрт ластау категориясын көрсететін кесте құрыңыз. (әр категорияға1 елден мысал келтіріңіз)
Өте төмен
|
Төмен
|
Орташа
|
Жоғары/өтежоғары
|
|
|
|
|
[4]
4-суреттегі графикте елдер бойынша жан басына шаққанда ЖІӨ көрсетілген.
Тұжырым: «ЖІӨ жоғары елдердің қоршаған ортаға тастайтын қалдық заттарының көлемі жоғары болады».
4-сурет Елдер бойынша жан басына шаққанда ЖІӨ көрсеткіші
Келесі елдерді: кестеге жазып, ақпараттармен сәйкестендіріңіз. Тәжікстан, АҚШ,
Эфиопия
ЖІӨ(АҚШ
доллары)
|
Қоршағанортағатасталатынқалдықтаркөлемі(тонна)
|
1000төмен
|
5000-10000
|
20000-30 000
|
1-2000
|
|
|
|
9-10000
|
|
|
|
18000-30000
|
|
|
|
[3]
Тұжырым:«ЖІӨ жоғары еледрдің қоршаған ортаға тастайтын қалдық заттарының көлемі жоғары болады». Төмендегі жауаптың бірін белгілеңіз.(v)
[1]
5-сурет бойынша тапсырманы орындаңыз.
5-сурет Өзен суын тазалау жолдары
Қоршаған ортаны жақсарту мақсатында өзен суын тазалаудың 2 жолын сипаттаңыз
1)
2)
Қазақстанда қолданылатын су тазарту әдісіне сипаттама беріңіз.
[1]
[1]
[1]
6-суреттегі экологиялық қағидаттарға байланысты өндірісті орналасу заңдылықтарды қолдана отырып, тапсырманы орындаңыз.
|
6-сурет Экологиялық қағидаттарға байланысты өндірісті орналасу заңдылықтары
|
6-сурет негізінде өзіңізтұратынаумақтыэкологиялыққағидатқабайланыстыорналасуынсипаттаңыз.
[2]
Өзіңізтұратынаймақтағыөндірістенбөлінетінқалдықзаттардыңқоршағанортағаәсерінеекі мысалкелтіріңіз.
[2]
Қазақстандажасалыпжатқанқоршағанортанықорғауғаарналғанжобалардыұсыныңыз.
Технологиялық
|
Архитектуралық-жобалау
|
Экономикалық
|
Құқықтық
|
|
|
|
|
[4]
Баллқоюкестесі
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымшаақпарат
|
1
|
химиялықластану:a,b
|
1
|
|
қоқыспенластану:d,e
|
1
|
биологиялықластану: c,f
|
1
|
2
|
Жоғарыаймақ:Қытай,РФ,Европа,Азия,т.с.с
|
1
|
Кез-келгендұрыс
|
|
Төменаймақ:Монғолия,Аустралия,Оңт.Америка,т.с.с.
|
1
|
жауап
|
|
Жоғарыаймақсебебінжазса(халықсаныныңкөпболуы,
|
1
|
қабылданады.
|
|
өнеркәсіпорындарыныңсаны)
|
1
|
|
|
Төменаймақсебебінжазса(кешигерілуі,халықсаныаз,
|
|
|
|
т.б.)
|
|
|
3
|
а) Украинадағы АЭС болған жарылыс;
b) апат болған аймақтың континент орталығындаорналасуы;
с)экологиялықинфрақұрылымныңқұлдырауы;
d)залалсыздандыруғажаңатехнологиянықолдану.
|
1
|
|
|
1
|
|
|
1
|
|
|
1
|
|
4
|
Өтетөмен:Моңғолия,Мьянма,Чад
|
1
|
Әркатегорияға
|
|
Төмен:Аустралия,Бразилия,Ресей
|
1
|
келтірілген
|
|
Орташа:Чили,Индонезия,ОАР
|
1
|
мысалдар4балл.
|
|
Жоғары/өтежоғары:АҚШ,Үндістан,ҚХР
|
1
|
|
5
|
Тәжікстан
|
1
|
Кестегеграфик
|
|
Эфиопия
|
1
|
ақпараттарын
|
|
АҚШ
|
1
|
дұрыстолтыру
|
|
Тұжырым:ия,дұрыс
|
1
|
керек
|
6
|
Биологиялықәдіс-ластанғансулардытазартудыңбиологиялықәдісібиохимиялықпроцесстіңкөмегіменжүргізіледі. Биологиялық тазарту табиғи жағдайда бөлініпберілген жер учаскелерінде жүргізіледі. Бұлар - жер суарукесімдері.Биологиялықтазартуәдісінпайдалануүшінбиологиялықтоғандарпайдаланылады.
Химиялық - ластанған суларды химиялық жолмен тазартуәдісі-әртүрліреагенттердіқосуарқылықұрамынжақсартуғабағытталған.Химиялықәдіспенластанғансулардағыерімейтінзияндызаттарды95%-кедейіназайтуғаболады.
Қазақстандажоғарыдааталғансутазартуәдістерініңішінентекқанамеханикалықәдіспайдаланылады.Республикадажүздегенсутазартуқондырғыларытұрғызылған.Бұлардыңжұмысынүнеміқадағалапотырмаса - олардың тиімділік көрсеткіштері төмен болыпқалабереді.Ал,химиялықжәнебиологиялықтазартуәдістеріәлі тәжірибегеенген жоқ.
|
1
1
1
|
Кез-келген дұрысжауап
қабылданады.
|
7
|
а.1-сызбадағыақпараттық дұрысқолданаалса;
|
1
|
|
|
Әр аймақтың орналасу ерекшелігіне байланысты
|
|
|
экологиялыққағидатқасайорналасуынсипаттаса.
|
1
|
|
Дендросаябақ,саябақжақын/алысорналасуы
|
|
|
Өндрісорындары/зауытфабрикажақын/алысорналасқан
|
|
|
Санитарлыққорғанысаймағынажақын/алысорналасу
|
|
|
b. Жергіліктіаймақтағыөндірістенбөлінетінқалдық
|
1
|
|
заттарбойыншамысалкелтірсе.
Шымкентқорғасынзауыты,Павлодармұнайөңдеузауыты,Шығыстағыметаллөңдеузауыттары,Атыраумұнайөңдеузауыты,Теміртауметаллургиякомбинаттары,Ақтөбехромөндіру,цемензауыттарыжәнет.б мысалдарбойыншажазаалса.
Атмосферақұрамында көмірқышқыл газы көбейеді,
адамдарың тыныс алуын қиындатады, топырақтың беткіқабатыуланады, өсімдіктер азаяды.
|
1
|
|
8
|
Технологиялық:желдиірмендері,күнбатареялары;
|
1
|
Басқадажауаптарқабылданады
|
|
Архитектуралық-жобалау:ақылдыүй,ақылдыкөше;
|
1
|
|
Экономикалық: жаяу жүргіншілермен басқарылатын
|
1
|
|
бағдаршам,айналмажолдар;
|
|
|
Құқықтық:Жеркодексі,сукодексі.
|
1
|
|
Жалпы балл
|
30
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
